capçalera campanha

Opinion

L’unitat innecessària

Terric Lausa

Terric Lausa

Faguèt d'estudis d'occitan a l'Universitat de Montpelhièr. Militant occitanista e aimador de la frairança occitano-catalana.

Mai d’informacions

Tèxte legit

Lo Temps Quatre de l’occitanisme es pas encara arribat mas lo Temps Tres ja es mòrt. Moribond dempuèi un moment, aqueste tresen periòde d’activisme, malgrat de bonas capitadas, es pas estat capable de lutar globalament e durablament contra l’occitanofobia institucionala e sociala permanenta. A pas pogut entravar la davalada de l’usatge de la lenga. A pas permés al país de se projectar amb seguretat cap a l’avenidor. En permanéncia sèm atacats per un sistèma estatal que la siá darrièra invencion es de designar una partida de nòstre país del nom de la totalitat del país. Raportat a França aquò valdriá per exemple a batejar la region Bourgogne amb lo nom “Région France”. Una estupiditat. Paradoxalament en çò nòstre, aquel nom OCCITANIE —supausat èsser portaire de promessas— es vengut lo luòc nòu de la nòstra alienacion. E aqueste nom tanben es vengut lo crusòl de totas las garrolhas ideologicas a l’entorn d’Occitània.
 
Dempuèi de meses ara, quantitats de personas s’opausan a l’entorn de punts coma lo nom de la region LRMP o coma las atacas contra l’ensenhament de la lenga, o encara a l’entorn de l’organizacion de la manifestacion per la lenga. Res de bon ne sortís. Lo monde son estrifats entre far valer lor conviccion d’un costat e de l’autre demorar dins una unitat occitanista. Mas l’unitat impausa que se cal associar amb de personas que tenon d’idèas desparièras e sovent contràrias. L’unitat es una postura dificilament compatibla amb son integritat intellectuala pròpria. Voler demorar dins lo mainstream impausa d’abandonar una partida mai o mens gròssa de sas conviccions. Es una mena d’autocensura que fatalament, amb los frenatges que genera, desfavoriza l’accion e l’eficacitat.
 
Personalament cresi a l’existéncia de la nacion occitana e del pòble occitan. Mas esperanças en matèria linguistica son de veire l’occitan pluricentric, lenga de dignitat, reconquistar lo país. Politicament mas conviccions me menan fins a desirar un estat independent federal per Occitània. Aprèp, sabi ben que l’esper es mai que fèble qu’aquò arribe dins un futur mai o mens pròche. Mon militantisme occitan lo vivi coma una luta de liberacion nacionala. Aquò exclutz tota postura ideologica minimalista: liberar un país se pòt pas far en collaborar amb lo sistèma politic que manten lo país encadenat. Me seriá dificil de m’associar amb de militants que reconeisson pas a minima l’existéncia d’un país occitan e d’una societat occitana.
 
Longtemps ai pensat que l’unitat dels activistas occitans, quinas que sián lors diferéncias, èra necessària per poder far avançar la causa occitana. Mas i cresi pas pus. La crisi de l’occitanisme es tròp pregonda, irreversibla. Las divergéncias son tròp largas. Las volontats egemonistas de certanas entitats empachan tota possibilitat d’unitat. E sèm forçats de conclure que se volem avançar caldrà qu’avancem cadun a nòstre pas, cadun amb nòstras idèas sens nos sentir forçats de mesurar nòstras ambicions a d’autras sensibilitats que nos desagradan.
 
Coma occitans, lo modèl de societat assimilacionista a la francesa nos fa orror. Li preferissèm lo modèl integrador ont cadun pòrta sa pèira a la construccion de l’edifici comun sens i desaparéisser. Pensi que la nòstra militància occitana se deu inspirar del modèl integratiu e non pas assimilacionista: que cada entitat o individú bastisca l’ostal occitan comun segon sa conviccion sens cercar a fargar una quimèra de l’impossible amb d’estrangièrs en idèas. Aquò empacha pas qu’i pòsca aver de moments que diferentas tendéncias se poiràn associar per un objectiu comun. Mas nos devem liberar del corset de la falsa unitat que nos empacha de progressar. Sus la planèta Occitània l’unitat es una engana que nos fa pèrdre temps e energia per i ganhar pas res.
 
Totes los franceses militan pas dins un meteis partit o associacion. Ne trapam de l’FN fins al PCF e del Secors Catolic fins a la Federacion Léo Lagrange. Los franceses fan avançar la construccion de lor país segon lors diferentas sensibilitats. Çò meteis amb lo movement autonomista e independentista còrse que se basa sus una granda varietat de movements que cercan pas l’unitat assimiladoira mas que s’adicionan. Tanben n’es çò meteis del procés independentista catalan que la basa militanta va de l’esquèrra sociala fins a la dreita centrista.
 
Lo País Nòstre i ganharà lo jorn que l’occitanisme se serà desfait de l’egemonisme, de las guerrilhas e que cercarà pas a voler clavar la maissa de los que pensan diferentament. E la democracia occitana i ganharà en maturitat tanben.



Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se podètz sosténer en venent sòci dels Amics de Jornalet o de l’associacion ADÒC, contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris

Gaby Balloux
11.

#6
Parli -coma de costuma- deus innombrables aspèctes de la cultura : cosina, caça, pesca, agricultura (agrosistèmas tradicionaus),silvicultura (gematge, subericultura, castaneïcultura...), hèstas tradicionalas, jòcs tradicionaus, musicas e instruments tradicionaus, danças, arquitectura, costumas divèrsas (velhadas, halha Nadau, conjuracion deu renard en Cairan...), art e artisanat...

Sabi bien que d'autas associacions s'aucupan d'aquò en duhòra de l'occitanisme. Mès pensi que tot aquò diu èster integrat a l'occitanisme perque enriquiré lo progèit occitanista e l'ancraré dens los territòris d'òc. Los aspèctes que citi parlan probable mèi a les gents deu lòc que non pas la lenga dont la preséncia es bien discreta.

Vau balhar un exemple de shas jo. En Benauja (region de Targon/Cadilhac), los darrèirs locutors an 80-90 ans e i a pas de fòrta identitat locala coma n'i'n a en Vasadés. La Benauja es fòrt rurala, es desertada per los junes, d'autant mèi que Bordèu es pròisha, e la transmission culturala s'arrèsta. Se volèvan crear de cors d'occitan (en grafia alibertina) a Targon, qui seré interessat?
Per contra, la revispolada culturala pòt passar en prumèir per la consolidacion o la remesa au gost deu jorn de les tradicions localas : la Benauja èra i a quauquas decennias una region de fòrta produccion de cerijas. Tornam crear de joalas, hasem un musèu de l'agricultura tradicionala (demb la preséncia deu gascon), hasem quauquarrés autorn de la caça, tot aquò dens un cadre associatiu. Apui damandam lo sosten deus poders publics locaus. Introduïsem pauc a pauc lo gascon, d'abòrd en grafia francisada vià los autors e contaires locaus (l'abat Girardeau, C.Gaussem, l'abat Escudey, J.Maurice, Florimond, E.Boirac...), apui tornam hèser una felibrèia (n'i aujut una a Targon) . E, en darrèir, quòra les gents son familiarisadas demb tot aquò, hasem véser la grafia alibertina e ensenham-la.

Pensi que, pr'èster eficaces, vau mèi seguir una progression logica puslèu que non pas impausar quauquarrés d'exotic en aparéncia. Pensi que dens la pedagogia generala foncciona atau, perqué pas dens la pedagogia occitanista !

  • 2
  • 0
JC Dourdet
10.

#8 Petat de rire (qu'es pas faus, peace, love, my friends, pertant quò siriá un brave project)

  • 3
  • 2
Lo Muòl
9.

Fin finala avem obligacion de resulta...apondrai a cort termes.

Aver resultas suspausa una organizacion e un sistem !


  • 1
  • 0
Maime Limòtges
8.

#7 "Anam vers un temps de patz, de solidaritat, d'amor universau mai si aquò a dau mau a se veire."
La question es de saubre dins quantben de segles... ;-)

  • 7
  • 0
lachaud
7.

La fin d'un temps per l'occitanisme, titrava l'editorial d'Occitan la revista de l'IEO nacional? Plan segur. L'occitanisme a reussi sa mission : balhar aus territoris de lengas d'òc una dinhitat a la lenga e assegurar sa defensa e sa promocion. Merces per ilh.
Quò es pas solament la fin d'un temps per l'occitanisme; quò es la fin d'un temps per l'umanitat tot entiera. Anam vers un temps de patz, de solidaritat, d'amor universau mai si aquò a dau mau a se veire.
Franca es pus aquel estat poderos, colonialiste que raionava dins tot la planeta tant dins lo domeine économic que literari o scientific. Los occitans avian accepat d'esser una region dins aquel estat e donc de se botar au-dejos de Paris quita a quemandar de l'argent.
Olande es lo president dau declin de la grandor de la Franca. L'òm parla de désindustrialisacion de Franca (Franca dau nòrd que lo sud interessa pas los medias), de transformacion de Franca en un pais de consomation e non de produccion). D'Occitania l'euròpe en a far una zòne toristica o un espaci a protegear. Las regions occitanas zo sentan mesma si podan pas l'exprimar e cerchan una novela identitat e l'òm se vira vers lo blason regional pus leu que la crotz occitana. Dempuei quand i a de las animositats entre provençaus e lengadocians? Lo limosin se definit coma dau centre perque i a dos jornaus que se sonan l'echò dau centre e l'autre lo populari dau centre.

Alaidonc chau clavar lo passat tot en lo conservant. Clavar un passat de colonisat, d'asservissament a un estat frances e passar a una mentalitat independantista coma un sens- abri acostumat de quemandar e a qui l'òm aprenguet a se debrolhar per ilh-mesme.

Plan segur, l'unitat dins la diversitat perque lo regard se vira vers l'interior de se e non pus vers l'exterior.

  • 3
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article