Opinion
Etimologia suspresa d’uns noms d’ostau
A còps los noms d’ostau son lo rebat d’una vida romanesca o tumultuosa, e lo testimoniatge de l’istòria deu linhatge pas tostemps fòrça simple.
Entre 1892 e 1954, gaireben totis los immigrants venguts d’Euròpa de cap aus Estats units per vaishèth son passats peus famoses servicis d’immigracion d’Ellis Island. Es pro aisit d’imaginar lo rambalh que dévèva senhorejar dens las estanças davant los escritòris a l’arribada d’un batèu magèrment pleat de miseroses que parlavan, totis a l’encòp, totas las lengas deu vielh continent.
Aqueste conta-ròtle d’entrada en America es sovent l’origina d’istòrias de totas, a còps legendàrias, que condan lo purmèr contacte deus migrants dambe l’emplegat american d’estat civiu que parlava pas, solide, sonque l’anglés. Se ditz, per exemple, qu’au moment de respóner a la question: “Quau es vòste nom?”, fòrça Jusius ashkenazes, en cèrcas d’una vita navèra e volent tirar un trèit suu passat, disèvan simplament: “Èi dejà desbrembat”, çò que’s ditz en yiddish: “Shòin fergéssen”, que lor valèva lavetz l’identitat navèra de John Fergusson. Mite o realitat? En tot cas es plasent.
Çò qu’es reau, per contra, es que quan Samuel, lo cohaire jusiu ucrainian, nascut en 1887, arriba davant l’emplegat d’immigracion, compreng pas la question: “Com vos aperatz?” mes pensa que lo tipe le demanda d’on veng. E doncas respon “Odessa”, (on son pair èra perruquèr deu teatre de balet). Es pr’aquò qu’ereta, com present de planvenguda, deu navèth nom d’ostau oficiau de “Dassin”.
Atz dejà comprés que Samuel serà lo pair de Julius (enchafrat Jules), realizator, actor e scenarista de cinèma hollywoodian, que serà eth medish lo pair de Jo Dassin (véser imatge), celèbre cantaire americano-francés, lo que se n’angoc shiular sus la sèrra, lai lai lai lai …
Mès suprenenta es l’istòria de la familha venguda de la petita vila normanda d’Isigny-de-Mar. Aqueste borguet es plan coneishut per son industria de transformacion leitèra dambe la societat Dupond d’Isigny qu’es a l’origina deus famoses “Caramèus d’Isigny” qu’atz benlèu dejà tastats.
Plan mès de d’ora avant los caramèus, en 1066, lo normand Hugues Suhard, sénher d’Isigny, dambe son hilh Robert, embarca de cap a Anglatèrra dens l’armada de Guilhèm lo Conquistaire. Son presents sus la tapisseria de Bayeux. Après la victòria, decidiscón de demorar de l’aute costat de la Marga. La familha d’Isigny s’i enrasiga e l’ortografia evolua. En 1150, un document atèsta de la proprietat deu comtat de Norton per un cèrt William d’Ysini. En 1331, lo nom s’escriu d’Is’ny.
L’ortografia s’estabiliza fin finala en Disney e una branca de la familha se’n va en Irlanda.
En 1830, Arundel E. Disney trauca la Mar Grana, arriba a Ellis Island e … s’engana pas dens sons explics dambe lo foncionari d’immigracion, pr’amor que parlan la medisha lenga.
Son arrèr-hilh, Elias C. Disney, se marida dambe Flora Call en 1888. Auràn dètz dròlles deus quaus lo quatau, Walter Elias Disney, nascut en 1901, serà lo pair deus celèbres Mickey e Donald, tanvau deus purmèrs parcs a tèmas.
En 1918, lo joen Walt s’engatja coma volontari dens la division deus ambulancèrs de la Crotz Rotja. Lo temps de traversar la Mar Grana dens l’aute sens per rapòrt a Arundel son davancèr, l’armistici es signat. Debarquèc lo 12 de noveme au Havre … en Normandia. Bocla boclada après 852 annadas?
En deceme de 2016, la vilòta d’Isigny oficializèc la relacion dambe la daubertura d’un casau Walt Disney, en preséncia de Marlène Masure, vice-presidenta de Walt Disney Company France.
Entre 1892 e 1954, gaireben totis los immigrants venguts d’Euròpa de cap aus Estats units per vaishèth son passats peus famoses servicis d’immigracion d’Ellis Island. Es pro aisit d’imaginar lo rambalh que dévèva senhorejar dens las estanças davant los escritòris a l’arribada d’un batèu magèrment pleat de miseroses que parlavan, totis a l’encòp, totas las lengas deu vielh continent.
Aqueste conta-ròtle d’entrada en America es sovent l’origina d’istòrias de totas, a còps legendàrias, que condan lo purmèr contacte deus migrants dambe l’emplegat american d’estat civiu que parlava pas, solide, sonque l’anglés. Se ditz, per exemple, qu’au moment de respóner a la question: “Quau es vòste nom?”, fòrça Jusius ashkenazes, en cèrcas d’una vita navèra e volent tirar un trèit suu passat, disèvan simplament: “Èi dejà desbrembat”, çò que’s ditz en yiddish: “Shòin fergéssen”, que lor valèva lavetz l’identitat navèra de John Fergusson. Mite o realitat? En tot cas es plasent.
Çò qu’es reau, per contra, es que quan Samuel, lo cohaire jusiu ucrainian, nascut en 1887, arriba davant l’emplegat d’immigracion, compreng pas la question: “Com vos aperatz?” mes pensa que lo tipe le demanda d’on veng. E doncas respon “Odessa”, (on son pair èra perruquèr deu teatre de balet). Es pr’aquò qu’ereta, com present de planvenguda, deu navèth nom d’ostau oficiau de “Dassin”.
Atz dejà comprés que Samuel serà lo pair de Julius (enchafrat Jules), realizator, actor e scenarista de cinèma hollywoodian, que serà eth medish lo pair de Jo Dassin (véser imatge), celèbre cantaire americano-francés, lo que se n’angoc shiular sus la sèrra, lai lai lai lai …
Mès suprenenta es l’istòria de la familha venguda de la petita vila normanda d’Isigny-de-Mar. Aqueste borguet es plan coneishut per son industria de transformacion leitèra dambe la societat Dupond d’Isigny qu’es a l’origina deus famoses “Caramèus d’Isigny” qu’atz benlèu dejà tastats.
Plan mès de d’ora avant los caramèus, en 1066, lo normand Hugues Suhard, sénher d’Isigny, dambe son hilh Robert, embarca de cap a Anglatèrra dens l’armada de Guilhèm lo Conquistaire. Son presents sus la tapisseria de Bayeux. Après la victòria, decidiscón de demorar de l’aute costat de la Marga. La familha d’Isigny s’i enrasiga e l’ortografia evolua. En 1150, un document atèsta de la proprietat deu comtat de Norton per un cèrt William d’Ysini. En 1331, lo nom s’escriu d’Is’ny.
L’ortografia s’estabiliza fin finala en Disney e una branca de la familha se’n va en Irlanda.
En 1830, Arundel E. Disney trauca la Mar Grana, arriba a Ellis Island e … s’engana pas dens sons explics dambe lo foncionari d’immigracion, pr’amor que parlan la medisha lenga.
Son arrèr-hilh, Elias C. Disney, se marida dambe Flora Call en 1888. Auràn dètz dròlles deus quaus lo quatau, Walter Elias Disney, nascut en 1901, serà lo pair deus celèbres Mickey e Donald, tanvau deus purmèrs parcs a tèmas.
En 1918, lo joen Walt s’engatja coma volontari dens la division deus ambulancèrs de la Crotz Rotja. Lo temps de traversar la Mar Grana dens l’aute sens per rapòrt a Arundel son davancèr, l’armistici es signat. Debarquèc lo 12 de noveme au Havre … en Normandia. Bocla boclada après 852 annadas?
En deceme de 2016, la vilòta d’Isigny oficializèc la relacion dambe la daubertura d’un casau Walt Disney, en preséncia de Marlène Masure, vice-presidenta de Walt Disney Company France.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Al estats units Ne i a un brave escag de noms de familha que son d’origina francesa, pus o mens traficats segond la prononciacion, magèrament es aisit de los reconeisser.
Lewis Arquette, Rosanna Arquette, Adrienne Barbeau, Charles Boyer, John Larroquette, Ray La Montagne, Robert Lefevre, Butch Cassidy (nascut Robert Leroy Parker), eca….
Dins l’etimològia es çò meteis :
Montegut , Montpelier, Provencal, Orléans, Gautier, Bonne Terre, La Vieille Mine, Bayonne, eca…
Rivière aux Cannes, Lac Barré, Comté de Gratiot, Parc d'État de Lac Qui Parle, Gasconade, eca…
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari