Opinion
De la complexitat
“Un nombre non négligeable des traits prêtés au Midi français renvoient en fait à un Sud bien plus large, le sud européen, italique et ibérique”[1]. Aquela citacion de Felip Martel illustra plan la necessitat de sempre alargar la mirada per melhor capir l’istòria nòstra. Dos collòquis tenguts a Tolosa en 2012, Histoire et archéologie de l’Occident musulman (VII°-XV°)[2], e l’autre a Marselha en 2013, Héritages arabo-islamiques dans l’Europe méditerranéenne[3][4], nos assabentan de las darrièras coneissenças en matèria d’interferéncias economicas e culturalas entre la civilizacion musulmana e Occitània.
Los actes del segond collòqui plaçan justament Occitània en bona posicion: “De l’Aquitaine à la Provence, la France méditerranéenne apparait ainsi comme une zone de contacts entre monde chrétien et musulman depuis le VII° jusqu’’au début de l’époque moderne”. I aprenem lo transferiment de las tecnicas idraulicas cap a las tèrras lengadocianas, la circulacion dels objèctes artistics e de las ceramicas, la topografia sarrazina e tanben l’utilizacion de la tàpia en arquitectura: un mot d’origina araba o berbèra que passarà al catalan e a l’occitan al sègle XIII: “Dans le sud de la France, la reconnaissance du pisé dans la construction urbaine médiévale est l’un des acquis récents dans la recherche archéologique”.
Sabi pron que d’unes occitanistas son reguèrgues al desvolopament d’una tala amira. E praquò la coneissença de l’estranhetat, de la complexitat de l’Autre remanda a la nòstra quita complexitat, a la nòstra estranhetat. Aquí lo sens modèrne balhat a Convivéncia: lo respièch de l’alteritat en se e fòra de se..
Considerem aqueles tres punts:
Los tempses de violéncias que vivem e que congrean d’importants flusses migratòris son a noirir la xenofobia, aquela “xénophobie viscérale, à courte vue, bourrée de contradictions, génératrice, segon Maurice Agulhon, de violences et de révoltes”. Ròda infernala. Tota fobia, dins sa vesion binària, cerca d’eliminar tota complexitat, tota eterogenitat. Aquí perqué la necessitat de la coneissença. Aquí perqué la valorizacion, contra subèrna, de la xenofilia que degun ne parla. Occitània podriá èsser, coma talvèra, un dels laboratòris de tria.
Los actes del segond collòqui plaçan justament Occitània en bona posicion: “De l’Aquitaine à la Provence, la France méditerranéenne apparait ainsi comme une zone de contacts entre monde chrétien et musulman depuis le VII° jusqu’’au début de l’époque moderne”. I aprenem lo transferiment de las tecnicas idraulicas cap a las tèrras lengadocianas, la circulacion dels objèctes artistics e de las ceramicas, la topografia sarrazina e tanben l’utilizacion de la tàpia en arquitectura: un mot d’origina araba o berbèra que passarà al catalan e a l’occitan al sègle XIII: “Dans le sud de la France, la reconnaissance du pisé dans la construction urbaine médiévale est l’un des acquis récents dans la recherche archéologique”.
Sabi pron que d’unes occitanistas son reguèrgues al desvolopament d’una tala amira. E praquò la coneissença de l’estranhetat, de la complexitat de l’Autre remanda a la nòstra quita complexitat, a la nòstra estranhetat. Aquí lo sens modèrne balhat a Convivéncia: lo respièch de l’alteritat en se e fòra de se..
Considerem aqueles tres punts:
— La societat complèxa d’al-Andalus es estada arroïnada per la menada conjunta de dos fanatismes, musulman e crestian. Coneissem la sòrt reservada a la societat ramondina tot aitant complèxa. La batalha de Murèth (1213) seguís a penas d’un an aquela de Las Navas de Tolosa. Los cistercians a la comanda suls dos camps batalhièrs, se son atissats a eliminar alencòp los infidèls del defòra e aqueles del dedins.
— La teocracia unitarista e despotica presicada, uèi, pels salafistas a pas jamai vertadierament capitat dins l’istòria mulmana. Tre la mòrt del Profèta, foguèt la discòrdia intèrna, violenta e tragica sovent (la fitna). I aguèt fins a tres califats e diferents biaisses de viure e de pensar l’islam fins a uèi, coma çò constatat dins los sistèmas religioses,siagan crestian, bodic, josiu o autres.
— La creativitat umana creis generalament al marge de tota doxa e de tota tradicion. Lo mètge filosòf al-Razi, tant estudiat a Montpelhièr, pensava que l’òme deu soscar d’esperel e se mesfisar dels profétas, dels cervèls trebolats e de las tradicions. Arnau de Vilanòva que se raportava a al-Razi, coma fòrces òmes de pensada e de sciéncia, Ramon Lull, Omar Khayam, Galilèu, Ibn Sina, Ibn Rushd, Spnza, son estats sovent acusats d’eretgia , marginalizats e, segon las epòcas, regetats.
— La teocracia unitarista e despotica presicada, uèi, pels salafistas a pas jamai vertadierament capitat dins l’istòria mulmana. Tre la mòrt del Profèta, foguèt la discòrdia intèrna, violenta e tragica sovent (la fitna). I aguèt fins a tres califats e diferents biaisses de viure e de pensar l’islam fins a uèi, coma çò constatat dins los sistèmas religioses,siagan crestian, bodic, josiu o autres.
— La creativitat umana creis generalament al marge de tota doxa e de tota tradicion. Lo mètge filosòf al-Razi, tant estudiat a Montpelhièr, pensava que l’òme deu soscar d’esperel e se mesfisar dels profétas, dels cervèls trebolats e de las tradicions. Arnau de Vilanòva que se raportava a al-Razi, coma fòrces òmes de pensada e de sciéncia, Ramon Lull, Omar Khayam, Galilèu, Ibn Sina, Ibn Rushd, Spnza, son estats sovent acusats d’eretgia , marginalizats e, segon las epòcas, regetats.
Los tempses de violéncias que vivem e que congrean d’importants flusses migratòris son a noirir la xenofobia, aquela “xénophobie viscérale, à courte vue, bourrée de contradictions, génératrice, segon Maurice Agulhon, de violences et de révoltes”. Ròda infernala. Tota fobia, dins sa vesion binària, cerca d’eliminar tota complexitat, tota eterogenitat. Aquí perqué la necessitat de la coneissença. Aquí perqué la valorizacion, contra subèrna, de la xenofilia que degun ne parla. Occitània podriá èsser, coma talvèra, un dels laboratòris de tria.
[1] Philippe Martel, Etudes de langue et d’histoire occitanes, Lambert-Lucas, 2015
[2]Histoire et archéologie de l’Occident musulman, VII°-XV°, Al-Andalus, Maghreb, Sicile, Fondation des Treilles, 20-25 sept 2010, Toulouse, 2012
[3]Colloque organisé à Marseille par l’INRAP (Institut national de recherches archéologiques préventives)
[4]Héritages arabo-islamiques dans l’Europe méditerranéenne, La Découverte, París, 2015
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Alem, pensi que quand escrives '[sègle]VII' cal legir '[sègle]VIII'. Coralament, Artur
Totjorn tant chanuts, gostós e argumentats vòstres articles, Mossur Surre-Garcia ! Coma que vire, se fasèm pas l'esfòrç de s'endevenir, anarem a l'afrontament !
Mès atencion ! Aquò supausa pas que deguem nos oblidar, pachejar e vendre nòstra anma, fotre non pas !
Pasmens, per començar, aveire una lenga-cultura fòrta, l'assumir e la viure plenament. Après aquò, devèm nos endevenir sens nos estraviar dinc de compromés que cavariáun lo cròs de nòstra identitat. Cerquem de nos apariar, mès fièrs de ce que sèm, aicí e ara ! Aculiguem las especificitats de l'Autre amai considerem-las coma richessas que poiriáun jaire emb de nòstre eiretatge identitari, s'ajustar e per de qué pas per certanas se mestissar emb d'aspècts precises de nòstre cabau culturau que saique fariá nàisser d'autras opcions culturalas, d'autras richessas als nivèls culinari, entellectuau o scientific, vos save ieu...
Parle pas dau mestissatge coma un prencipi, qu'adonc vendriá una obligacion, quicòm d'artificiau, de forçat e d'uniformizant. M'explique. Per exemple : la sopa es un plat conviviau e recampaire. Mès la sopa melhora, per los lipets bien escotits e paisans dinc l'anma, es aquela que fai veire chasca engredient nadant dinc lo bolhon, talhat gròs o menut, chapoulat prim o escramachat. Se costejan totes, son mesclats totes. Emb dau saborum fan lo perfum unenc d'aquela sopa, chascun servant sa singularitat, sas particularitats (color, gost, textura). Coma dinc una mema familha que chascun la compausa sens pèrdre la singularitat, l'unicitat de son èsser.
Los problèmas arrivan quand lo gaubi de la comunautat s'amochona, que l'envam collectiu s'atebesís e que fin finala l'orguèlh e la volontat de dominacion deguts a refolaments e frustracions vòlon faire lei e clanificar. Adonc poncheja la risca d'afrontament per de dire de remplaçar una concepcion per una autra, un grope uman per un autre. Ni per somelhejar dedinc son crovèl d'òme civilizat, la bestialitat de l'uman, se capita una endevenença favorabla, pòt se desrevelhar e avalir l'equilibri mai o mens armoniós que rendiá complementaris los òmes dinc lurs diferenças.
Lo subjèct que tractatz aicí, Mossur Surre-Garcia, es d'actualitat mai que jamai. Malerosament, capita que lo monde an besonh de se conéisser mièlhs e de sarcir los petaces d'una identitat delaissada e refolada, oblidada e recuperada. Capita tanben que los extremismes religiós espaurisson e refregisson tota aculhença. Tot aquò dich dinc l'article es òbra pedagogica qu'exigís que prenguem lo temps d'assaventar la populacion per fin de sortir lo mai de monde de l'ignorança, de las cresenças, de las idèias preconçaupegudas, sens mancar au còp de los escotar e d'ensajar de compréner las rasons (pas tant nècias de còps que i a) de lur mesfisança amai de lur ira.
#1 MassiU Centrau, mercés.
Ieu cresavia que mai 1968 avia passat per aqui e que tota ideologia religiosa era eradicada. mas, l'òm vei plan que las religions son enguera aqui.
Lo religios crestian devia pas far las guerras. Mas la Faguet far. Instauret l'inquisicion; Faguet applicar sas idéias, e sas solas ideias per lo poder étatic e militari. Dumpuei Constantin, la religios catolica es devengut autoritaria e inquisitoira. Lo Vatican es devengut lo banquier dau monde e sa tòca es pas l'amor mas la dominacion d'una elita sur una granda partida de las populacions. Es pas un problem religios. Es un problem de politica. Las guerras que se passan a l'orient median son pas una guerra de religion. Son alimentadas per los services secrets daus pais occidentaus. Semble que los USA an arrestats de finançar, e la guerra vai s'arrestar. Coma daus estats -arabas qu'avian p'una instruccion fai 30ans podian organisar daus atemptats dins lo monde entier? Avian pas la tecnologia. Coma an polgut armar un estat islamic emben de las armas modernas e la far marchar si avian pas agut lo soten tecnologic occidentau mesme si avian de l'argent per las achaptar?
Autre problem si l'Occitania dau sud es una zòna de passage, perque la cultura d'òc s'es mainteguda dins lo Massif -Centrau qu'es pas una zòna de passage mas pus leu una populacion sedentaria. Devia i aver de las relacions pus sarradas entre aquelas doas régions e l'òm en parla pas pron a mon ideia.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari