Opinion
Un autre Mond es possible... E un autre occitanisme?
Dins los ans 1990, del temps qu’èri pas encara occitanista ni mai conscient de mon occitanitat, m’èri interessat al movement altermondialista que son eslogan ben conegut èra: “Un autre Mond es possible”. Me semblava un messatge optimista e positiu contra la fatalitat del neoliberalisme mondial. I posavi una inspiracion internacionalista.
En 2017, tot aquò sembla luènh, e me triga que s’acabe la campanha electorala francesa. D’efièch, França sembla cunhada dins lo chauvinisme, qu’aqueste prenga de formas neofaissistas (Le Pen), reaccionàrias (Fillon) o esquerristas (Mélenchon), mentre que tant Macron coma Fillon encarnan la resignacion al trionfe del neoliberalisme mondial. Sol lo bordalés Philippe Poutou representa, a mon vejaire, un ideal de progrès internacionalista.
E sens contradiccion amb l’ideal occitanista que senti en ieu uèi. Jornalet o a explicat amb rason aquesta setmana dins son editorial.
Que cadun, de tot segur, vòte segon sa sensibilitat, mas compreni pas los occitanistas que fan campanha per la candidatura de Mélenchon. Un òme de totas las luchas contra la lenga nòstra. Contra l’inscripcion de las lengas dichas regionalas dins la Constitucion francesa. Contra la ratificacion de la Carta Europèa de las Lengas Regionalas e Minoritàrias. Contra l’ensenhament de las lengas per immersion. Se pòt supausar que sa volontat de reservar los sòus publics a las escòlas publicas aja de consequéncias grèvas per Calandreta sens que se desvolope l’ensenhament EN occitan dins l’ensenhament public, puèi que i es contrari... Me remembri tanben, dins una entrevista siá per vidèo, qu’expliquèt que las lengas regionalas èran inadaptadas a l’ensenhament professional perque poirián pas exprimir, çò faguèt entendre, de realitats tecnicas modèrnas. La fòrça del mesprètz e de l’ignorància...
Tanben Mélenchon fa servir lo sentiment antieuropèu. Vos devi precisar que l’Union Europèa m’a decebut, e fòrça. Mas pensi que son evolucion negativa s’explica per la drechizacion generala dels socialistas europèus, convertits a un social-liberalisme en realitat mai liberal que social, e devenguts ansin descreditats e incapables de representar una alternativa al liberal-conservatisme de la drecha.
E cresi pas que la calga abandonar en favor d’una Aliança Bolivariana que fariá desplaçar la capitala francesa a Caièna! Los occitans sèm una nacion d’Euròpa, partits entre quatre estats europèus: perqué nos separariam encara mai dels araneses o dels occitans de las Valadas de Piemont? Euròpa nos permet tanben de ligams mai fòrts amb los catalans —lato sensu— que lor lenga es encara tan pròcha de la nòstra. Coma còrs, l’amira d’un isolacionisme francés en Euròpa me fa tanben crànher per las relacions necessàrias de mon illa amb Sardenha, Toscana o Ligúria, que fan partida de son espaci cultural e istoric.
Occitanistas, fugiscam doncas las trapèlas del chauvinisme francés. Vesi ben l’occitanisme politic desorientat, confús, illegible, mas assagem malgrat tot de pèrdre pas çò que sèm, negats dins un chauvinisme qu’es, per quant a ieu, a l’origina de ma conversion a l’occitanisme, fa quinze ans. Desmembrem pas tanpauc una vertat fondamentala: la lucha se fa cada jorn, pas solament dins una eleccion presidenciala d’un estat que nos a tostemps mespresats.
Un autre Mond e un autre occitanisme son possibles.
En 2017, tot aquò sembla luènh, e me triga que s’acabe la campanha electorala francesa. D’efièch, França sembla cunhada dins lo chauvinisme, qu’aqueste prenga de formas neofaissistas (Le Pen), reaccionàrias (Fillon) o esquerristas (Mélenchon), mentre que tant Macron coma Fillon encarnan la resignacion al trionfe del neoliberalisme mondial. Sol lo bordalés Philippe Poutou representa, a mon vejaire, un ideal de progrès internacionalista.
E sens contradiccion amb l’ideal occitanista que senti en ieu uèi. Jornalet o a explicat amb rason aquesta setmana dins son editorial.
Que cadun, de tot segur, vòte segon sa sensibilitat, mas compreni pas los occitanistas que fan campanha per la candidatura de Mélenchon. Un òme de totas las luchas contra la lenga nòstra. Contra l’inscripcion de las lengas dichas regionalas dins la Constitucion francesa. Contra la ratificacion de la Carta Europèa de las Lengas Regionalas e Minoritàrias. Contra l’ensenhament de las lengas per immersion. Se pòt supausar que sa volontat de reservar los sòus publics a las escòlas publicas aja de consequéncias grèvas per Calandreta sens que se desvolope l’ensenhament EN occitan dins l’ensenhament public, puèi que i es contrari... Me remembri tanben, dins una entrevista siá per vidèo, qu’expliquèt que las lengas regionalas èran inadaptadas a l’ensenhament professional perque poirián pas exprimir, çò faguèt entendre, de realitats tecnicas modèrnas. La fòrça del mesprètz e de l’ignorància...
Tanben Mélenchon fa servir lo sentiment antieuropèu. Vos devi precisar que l’Union Europèa m’a decebut, e fòrça. Mas pensi que son evolucion negativa s’explica per la drechizacion generala dels socialistas europèus, convertits a un social-liberalisme en realitat mai liberal que social, e devenguts ansin descreditats e incapables de representar una alternativa al liberal-conservatisme de la drecha.
E cresi pas que la calga abandonar en favor d’una Aliança Bolivariana que fariá desplaçar la capitala francesa a Caièna! Los occitans sèm una nacion d’Euròpa, partits entre quatre estats europèus: perqué nos separariam encara mai dels araneses o dels occitans de las Valadas de Piemont? Euròpa nos permet tanben de ligams mai fòrts amb los catalans —lato sensu— que lor lenga es encara tan pròcha de la nòstra. Coma còrs, l’amira d’un isolacionisme francés en Euròpa me fa tanben crànher per las relacions necessàrias de mon illa amb Sardenha, Toscana o Ligúria, que fan partida de son espaci cultural e istoric.
Occitanistas, fugiscam doncas las trapèlas del chauvinisme francés. Vesi ben l’occitanisme politic desorientat, confús, illegible, mas assagem malgrat tot de pèrdre pas çò que sèm, negats dins un chauvinisme qu’es, per quant a ieu, a l’origina de ma conversion a l’occitanisme, fa quinze ans. Desmembrem pas tanpauc una vertat fondamentala: la lucha se fa cada jorn, pas solament dins una eleccion presidenciala d’un estat que nos a tostemps mespresats.
Un autre Mond e un autre occitanisme son possibles.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#9 Excellenta analisi !
Sembla qu'EPQTV siá del mieu temps e nosautres, sabèm çò que valon las promessas dels politicians tan de dreita coma d'esquèrra.
Per parlar sonque del PS, me brembi de las "Quinze thèses pour l'autogestion", de "la rupture avec le capitalisme" del congrès de Metz, del projecte socialista de 1980 redactat per en Chenènement, de las 101 proposicions de Mitterrand. eca...Quin foquèt lo resultat : desindexacion e blocatge dels salaris de Delors e Mitterrand, privatisacions del Jospin, regals als patrons d'Hollande e Valls, nepotisme, favoritisme e lucha per las plaças, eca ...
Doncas, l'experiéncia nos ensenha que cal pas faire fisança als politicians que vivon de la politica coma lo Macron, lo Melanchon, l'Hollande, lo Valls, la Le Pen, lo Fillon, l'Hamon e tanben tots los autres que se presentan a aquelas eleccions, coma o ditz EPQTV.
Per çò que portòca al nòstre pais, pensi qu' Occitània "fara da se", que cal pas s'apiejar suls franchimands e que sem pas concernits per aquelas eleccions.
Ieu, botarai dins l'urna, un papiron "OCCITANIA LIURE".
Mas i a espèr, podèm agachar ço que se passa dins lo Principat de Catalonha o en Corsega. Es pas enebit de se'n inspirar !
#7 E òc lo Poton es plan brave rapòrt a totis los questionaris sus l'òc e las lengas regionalas ! Tan coma l'èran a la fin de las annadas setanta lo PSU dau Michel Rocard (que l'eslogan èra alara : " Autogestion, Ecologie, Occitanie, Socialisme, " e òc!! ) o lo PS d'un cert François Mitterand que trobèt "fòrça bèl" lo manifèst occitanist "Mon païs escorjat". E que lo desbrembèt lèu fach un còp elegit (grandament gracia a las voses dels occitans ). Que cal saupre ratissar larg e prometre tot e son contrari per aver l'astre d'èsser elegit...Es aqui que foguerèm maites a constatar qu'al nòstre l'esquèrra (tan coma la drecha) pòt, per far lo plen de voses, se prene la simpatica masquèta "regionalistas" tan que se trapa acantonada dins l'opausicion, per subte se desevelar parisiano-jacobina ipercentralista un còp qu'es al poder. Lo polit e "brave tot plen" Poton, fa saique pas excepcion a-n-aquel parisiano-centrism de fèrre qu'es l'èime prigond de la "Politique Française" qu'es sonque e abans tot parisenca.
La question es :
Es fotut l'occitanisme de producir d'obratges ensenhadors
Professionals ?
E las responsas son pas "òc" o "non" mas qualques obratges.
Poton es plan brave, a capitat son examen d'occitanisme, sas responsas son las melhoras de los quatre candidats qu'an respondut al questionari de las associacions culturalas occitanistas o dau collectiu "ELEN" (de legir sus ). Se prononcia per la ratificacion de la carta europenca de las lengas ... e es vertadierament, sincerament, internacionalista. Me plai.
Mes i a quicòm que truca. En defòra d'aquestes "examens", nen parla jamai, nen escriu ren sus son programa, es pas per èl una question "centrala".
Parlarai pas de son programa "europenc" qu'es pròche de lo de Melenchon.
Basta de parlar de son programa per l'escòla, dins son libreton programatic (p 13/48) escriu que vòl "la fin de las subvencions publicas a las escòlas privadas". Avetz plan legit "privadas", pas "confessionalas", es pas un programa de laícitat, es un programa de monopòli estatal, de monopòli de l'escòla publica francesa. Mesme si es sens l'asirança que nos pòrta Melenchon, la consequéncia es la mesma, mortala per las calandretas, escòlas ciutadanas, escòlas associativas laícas occitanas. Son ideologia lo mena a pas far fisança als ciutadans, mes de lor demandar de far fisança a l'Estat, que sap mielh qu'els çò qu'es bon per els. Es lo lop que dèu mostrar lo camin a las berdigas.
Pòdi pas votar per Poton tanpauc
Se pòt somiar. Mas pas amb Mélanchon o Poutou. Ni cap autre de los candidats.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari