Dempuèi la debuta del mes d’abrial se parla fòrça d’un malhum social apelat Mastodon. Per presentar aqueste malhum òm pòt dire qu’es coma Twitter mas amb una autra tecnica e distribucion del poder. Dins lo cas de Twitter i a los utilizaires fàcia a una soleta empresa estatunitenca. Aquela fa çò que li plai; òm pòt pas saber çò que fa de nòstras donadas, pòt censura lo contengut que desira sens res dire. Mastodon es descentralizat e federat, los servidors comunican entre eles e i a tan d’administrators que de servidors. Es un logicial liure que tot lo mond pòt montar. Podèm prene l’imatge del corrièl, i a de mond chas @free.fr, chas @sfr.fr, çò qu’empacha pas al mond de comunicar. En informatica una replica d’un programa sus un servidor s’apèla una instància. La causida de l’ostal qu’albergarà vòstres estatuts es liura, cal pas que vos fisar als administrators de l’instància, perque la disponibilitat del servici depend d’eles, lo respècte de vòstra vida privada tanben.
 
Los que venon de Twitter, auràn pas gaire de problèmas amb l’interfàcia a Mastadon. I a de diferéncias, los estatuts pòdon contenir 500 caractèrs, 140 per Twitter, çò que permet de formular las idèas mai facilament. Se pòt rescondre una partida del messatge, se pòt tanben marcar los imatges que serián pas de bon engachar en tot moment.
Una opcion absenta de Mastodon es la possibilitat de “certificar” un compte, d’un elegit, una celebritat, etc. Un grop, un jornal en linha, qu’an de servidors pòdon montar una instància Mastodon e crear d’identificants pels emplegats. A realizat aquò l’estat francés per sos agents amb una adreça en @etalab.gouv.fr.
 
Per vos marcar, vos cal causir una instància, vos dòni aquí una pichoneta lista:
   
La lenga occitana es arribada a la mitat del mes d’abrial, es estada facha amb l’ajuda del Cédric D. Mastodon es a èsser desvolopat doncas los fichièrs de lengas càmbian vertadièrament cada jorn, de linhas mai per aquí, un tròç mens enlà. Pensi qu’es la dificultat d’aqueste projècte. Èra fòrça embestiant d’èsser per mandar los fichièrs en occitan e de s’avisar que dins la nuèch i aguèt mai cambiaments. I a prèp de 600 linhas de tèxtes, pro cortetas. Seriá benlèu l’ocasion de fornir de traduccions en d’autres dialèctes, non pas solament en lengadocian salpicat de carcinòl.
Una nòta: segon l’instància e la version qu’utiliza de Mastodon las traduccions pòdon èsser incompletas o totalament absentas.
Se trobatz de fautas, avètz aquí los ligams per contribuir: https://github.com/tootsuite/mastodon/tree/master/config/locales e https://github.com/tootsuite/mastodon/tree/master/app/assets/javascripts/components/locales
 
Tornamai mercegi lo Cédric per son ajuda a la traduccion d’aqueste malhum social descentralizat.