Opinion
Monarquia republicana (e parisenca)
Quauqui consideracions politiqui pas gaire importanti... Au mens, es cen qu’espèri...
Si di sovent que lo regime politic francés es mai monarquic que cen que sembleria. Sensa li voler faire de procès d’intencion sobre la politica que menarà dins lo sieu mandat, cau ben dire que lo noveu President de França nos manda de senhals inquietants...
Ja dins la sieu declaracion en sortent d’una famoa brassaria, diguèt “Ai de còmptes à rendre à degun” (en d’autres temps, auria poscut ajustar: “Franc au Creator que mi placèt sus aqueu sèti”). E sí que n’avètz, sénher President: n’en devètz rendre au pòble que la sieu majoritat vos a elegit!
Pi li auguèt lo 7 de mai e la sieu ceremònia au Louvre... Vaquí un President que festeja la sieu eleccion dins un luèc màger de l’istòria dei rèis de França, en arribant per la “Cort Napoleon” e en se venent ficar davant una piramide per faire la sieu charradissa... Dins la drecha linha dau sieu discors sobre Joana d’Arc...
E lo 14 de mai, que fa? Après lo sieu passacarriera sus lu Camps-Eliseus, dont si presenta clarament en cap militari, vaquí que va saludar la Municipalitat de París... Coma se vorguesse governar per París promierament e après, eventualament, per la Província que seria pregada de sobreviure coma pòu en admirant l’exemple de la Capitala...
Dins tot aquò, quid d’Andòrra? Vos renembri qu’en estent elegit President de la Republica francesa, devèn finda Co-Prince d’Andòrra... D’aquò, degun n’a parlat, ni mai l’interessat, que preferisse reservar la sieu promiera visita à l’Alemanha. En comparason, cau saupre que la promiera visita oficiala dau Prince Aubèrt dau Mónegue fuguèt ai Bauç, que n’es oficialament Marqués. Mi dirètz que non es grand caua, e pura ieu pensi qu’es representatiu d’una definicion diferenta dau respècte.
Dau rèsta, es una costuma ben estranha au siècle 21n: vaquí una populacion que si ve impauar un Prince que lu electors dau país vesin li an causit! Si porria bessai estendre au rèsta d’Euròpa: lu electors francés porríon causir lo Cancelier alemand, lu Alemands porríon elegir lo President italian, ... E perqué pas un President american elegit per lu electors Nòrd-Coreans?
M’aquò, lo noveu President de França n’a anonciat qu’avia la volontat de governar rapidament per ordonanças, sensa si socitar dau vejaire parlamentari (dau rèsta, lo sieu projècte de redurre lo nombre d’elegits porria ben èstre dictat per una intencion de n’en demenir lo poder, en mai dei sòus qu’aquela mesura pòu faire esparnhar – ma aquí siéu marrida lenga!...).
Lo President mai jove? Mèfi, que lo precedent dins la tièra, qu’avia gaire de mai (tot just 40 ans), restèt President solament tres ans, denant de si proclamar emperaire!
Si di sovent que lo regime politic francés es mai monarquic que cen que sembleria. Sensa li voler faire de procès d’intencion sobre la politica que menarà dins lo sieu mandat, cau ben dire que lo noveu President de França nos manda de senhals inquietants...
Ja dins la sieu declaracion en sortent d’una famoa brassaria, diguèt “Ai de còmptes à rendre à degun” (en d’autres temps, auria poscut ajustar: “Franc au Creator que mi placèt sus aqueu sèti”). E sí que n’avètz, sénher President: n’en devètz rendre au pòble que la sieu majoritat vos a elegit!
Pi li auguèt lo 7 de mai e la sieu ceremònia au Louvre... Vaquí un President que festeja la sieu eleccion dins un luèc màger de l’istòria dei rèis de França, en arribant per la “Cort Napoleon” e en se venent ficar davant una piramide per faire la sieu charradissa... Dins la drecha linha dau sieu discors sobre Joana d’Arc...
E lo 14 de mai, que fa? Après lo sieu passacarriera sus lu Camps-Eliseus, dont si presenta clarament en cap militari, vaquí que va saludar la Municipalitat de París... Coma se vorguesse governar per París promierament e après, eventualament, per la Província que seria pregada de sobreviure coma pòu en admirant l’exemple de la Capitala...
Dins tot aquò, quid d’Andòrra? Vos renembri qu’en estent elegit President de la Republica francesa, devèn finda Co-Prince d’Andòrra... D’aquò, degun n’a parlat, ni mai l’interessat, que preferisse reservar la sieu promiera visita à l’Alemanha. En comparason, cau saupre que la promiera visita oficiala dau Prince Aubèrt dau Mónegue fuguèt ai Bauç, que n’es oficialament Marqués. Mi dirètz que non es grand caua, e pura ieu pensi qu’es representatiu d’una definicion diferenta dau respècte.
Dau rèsta, es una costuma ben estranha au siècle 21n: vaquí una populacion que si ve impauar un Prince que lu electors dau país vesin li an causit! Si porria bessai estendre au rèsta d’Euròpa: lu electors francés porríon causir lo Cancelier alemand, lu Alemands porríon elegir lo President italian, ... E perqué pas un President american elegit per lu electors Nòrd-Coreans?
M’aquò, lo noveu President de França n’a anonciat qu’avia la volontat de governar rapidament per ordonanças, sensa si socitar dau vejaire parlamentari (dau rèsta, lo sieu projècte de redurre lo nombre d’elegits porria ben èstre dictat per una intencion de n’en demenir lo poder, en mai dei sòus qu’aquela mesura pòu faire esparnhar – ma aquí siéu marrida lenga!...).
Lo President mai jove? Mèfi, que lo precedent dins la tièra, qu’avia gaire de mai (tot just 40 ans), restèt President solament tres ans, denant de si proclamar emperaire!
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Torni sortir aquel article, perqué leis eveniments actuaus e l'avenir pròche me dónon rason. Ailàs!
Novèla pròva, se n'en calia una! Lo sénher Macron qu'explica que frança non pòu aver qu'una lenga soleta, estent que "lu rèis de frança l'an decidit"!
#4 L'ensenhament? Blocat... M'un provisor que mantèn l'atalhier d'occitan sus lo papier en m'empachant de n'en faire la publicitat dins lu collègis e de principaus de collègis que son interessats mai vòlon pas anar còntra lo provisor dau sector... Encara un bèl exemple de poder monarquic e feudal!
D'acòrdi, lo provisor s'en va en junh. Mai lo temps de convéncer la novèla, de faire la publicitat, de temptar de metre quauqua ren en plaça (e d'aver lu mejans...), pas segur de li arribar denant de la retirada... (mi fau vièlh...). Sobretot que degun me sostèn demièg lu collegas (l'occitan, l'an totjorn considerat coma una variabla d'ajustament, pas coma una necessitat...).
#2 Diriái que pòt èsser ENCADENAR. Avètz l'esperit mal orientat.
Interessant. E per vos, coma se passa l'ensenhament d'occitan en collègi e licèu, avètz ganhat o perdut d'oras?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari