Opinion
Toponimia gascona (VII): noms de laguvas
Remarca: dens los noms en gras, lagune es sos-entendut.
Les laguvas son redde nombrosas capvath les Lanas de Gasconha. Vo’n harèi pas la lista empenada, que n’i’n a entà 200 que son recensadas per l’IGN, mès vachí quauques elements:
Fau tot prumèir notar que, coma totjorn en toponimia, i a tot un punherat d’antroponimes (noms de personas). Au mièi d’aqueths son de diminutius coma: de Chot, de Hourtéou, de Peyrot, de Poulet, de Tiboy (< Matiu), benlèu tanben de Coton, de Moutan, de la Ranson (= (A)hrançon?)...
Adara vegem un pauc çò que pòt qualificar una laguva:
Notaram enfin de derivats:
[1] La lagune Mincouse poiré èster una varianta de *vencosa (< *venc < latin *vincus, coma per Benquet, Benquey..., tant vau díser una aubareda, un getin). Lo [b] passa a còps a [m] coma dens Semicenç e Semevian (fòrmas localas de Sent Vincenç e Sent Vivian).
Les laguvas son redde nombrosas capvath les Lanas de Gasconha. Vo’n harèi pas la lista empenada, que n’i’n a entà 200 que son recensadas per l’IGN, mès vachí quauques elements:
Fau tot prumèir notar que, coma totjorn en toponimia, i a tot un punherat d’antroponimes (noms de personas). Au mièi d’aqueths son de diminutius coma: de Chot, de Hourtéou, de Peyrot, de Poulet, de Tiboy (< Matiu), benlèu tanben de Coton, de Moutan, de la Ranson (= (A)hrançon?)...
Adara vegem un pauc çò que pòt qualificar una laguva:
— una caracteristica ligada a l’umiditat: d’Aygue Fine, d’Aygue Loungue, du Barin Plat (un varen, dens lo Medòc, es una nausa), de la Berlotte (pòt èster una petita nausa o un rolhòt), du Clot Ahondat (= ahonsat, aclapat), de Labraouse (la bravosa = la marescatjosa), de la Sourdouille (deu vèrbe sórder);
— un element deu relèu: de Sarouqua e du Sarrouquet (un sarròc es un tucolet, pauc perceptible sus lo plèir landés mès qu’a una influéncia sus l’umiditat deu sòu donc sus la vegetacion), de la Vache Ardilosa (aquò’s la’‘baisha’’, solide!);
— un vegetau: de l’Aouarsey (l’avarsèir es un pomèir sauvatge, mès probable designèva un brostèir), de Bum (varietat de junc), de Cambeyre (lòc ont lo cambe es cultivat), des Espiets (sinonime de broquèiras), Palène (una èrba), du Sescousse (la sesca designa diferents tipes de plantas aqüaticas), du Taron (sinonime de tausin), de la Tastosa e de Teste Saoûle (respectivament: lòc caperat de brostèirs e brostèir solet)... Remarcaram que los derivats deu latin salix son los pus abondós: de la Chaussouze, de la Saussouse, de Saouceils, de la Saoussiate, de la Saoussie, des Saussets, des Sauts. Medissa causa demb los derivats deu gotic raus de tipe (ar)rau(c): de la Rahouse, de la Raouqueyre, du Rahouset, de la Raousse, de Riou Raou? (riu deus raus?)... [1]
— un alimaut: de la Couloume, du Peich, des Rebecs (espècia d’ausèth), du Touhou;
— una activitat umana: des Abeilleys, du Biredis (èra un passadeir per horviar los tropèths o un plantonèir de pins interdit aus tropèths), des Carreteyres, des Gartillots (gartiu = lòc ont les vacas passan la nuit, cort au ras de l’establa), des Grands Coureaux (sinonime de viòts), de la Hucau (sembla èster *l’ahucau = lo lòc bluhat), des Treize Vents (me pensi qu’es una desformacion de’‘tres bens’’, donc la lemita entre tres maines).
— un element deu relèu: de Sarouqua e du Sarrouquet (un sarròc es un tucolet, pauc perceptible sus lo plèir landés mès qu’a una influéncia sus l’umiditat deu sòu donc sus la vegetacion), de la Vache Ardilosa (aquò’s la’‘baisha’’, solide!);
— un vegetau: de l’Aouarsey (l’avarsèir es un pomèir sauvatge, mès probable designèva un brostèir), de Bum (varietat de junc), de Cambeyre (lòc ont lo cambe es cultivat), des Espiets (sinonime de broquèiras), Palène (una èrba), du Sescousse (la sesca designa diferents tipes de plantas aqüaticas), du Taron (sinonime de tausin), de la Tastosa e de Teste Saoûle (respectivament: lòc caperat de brostèirs e brostèir solet)... Remarcaram que los derivats deu latin salix son los pus abondós: de la Chaussouze, de la Saussouse, de Saouceils, de la Saoussiate, de la Saoussie, des Saussets, des Sauts. Medissa causa demb los derivats deu gotic raus de tipe (ar)rau(c): de la Rahouse, de la Raouqueyre, du Rahouset, de la Raousse, de Riou Raou? (riu deus raus?)... [1]
— un alimaut: de la Couloume, du Peich, des Rebecs (espècia d’ausèth), du Touhou;
— una activitat umana: des Abeilleys, du Biredis (èra un passadeir per horviar los tropèths o un plantonèir de pins interdit aus tropèths), des Carreteyres, des Gartillots (gartiu = lòc ont les vacas passan la nuit, cort au ras de l’establa), des Grands Coureaux (sinonime de viòts), de la Hucau (sembla èster *l’ahucau = lo lòc bluhat), des Treize Vents (me pensi qu’es una desformacion de’‘tres bens’’, donc la lemita entre tres maines).
Notaram enfin de derivats:
— deu latin lucus: de Lucmaysouau (bòsc environant los ostaus), de Lucpaoumé;
— deu latin podium, que pren de fòrmas variadas: de Pouy Mesplet, de Pouygrand, mès tanben du Put du Crocq, du Put du Haou (encara qu’aqueths dus pusquin èster de puchs/putz), de Puy Bacot.
— deu latin podium, que pren de fòrmas variadas: de Pouy Mesplet, de Pouygrand, mès tanben du Put du Crocq, du Put du Haou (encara qu’aqueths dus pusquin èster de puchs/putz), de Puy Bacot.
[1] La lagune Mincouse poiré èster una varianta de *vencosa (< *venc < latin *vincus, coma per Benquet, Benquey..., tant vau díser una aubareda, un getin). Lo [b] passa a còps a [m] coma dens Semicenç e Semevian (fòrmas localas de Sent Vincenç e Sent Vivian).
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#2
Cresi que i a pas de correspondència exacta entre las consonantas del francés e las de l'occitan, mai que mai lo gascon. E i a pas tant qu'aquò, de diferència entre we, be, e quitament bh.
A Tolosa, quand qualqu'un es enraumassat, disem que parla gascon.
Mès aquò ne fa un parlar plan dóç e armoniós.
Aiqui cronicas sera cranas! Mes que me'n vesi enà atrapar-las.
Quan "lo Jornalet" esvita era ideologia simplista, qu'ei plan bon !
#1
En fèit, aquò's una causida grafica per çò que se ditz ''laguwe'', prononciacion landesa e garonò-vasadesa. Pensi qu'en marmandés seré ''lagube'' (çò que justifica plenhament la grafia ''laguva'') mès fau díser qu'entà Marmanda i a pas de laguvas :) Enfin, es atestada a Capsiuts la prononciacion ''ley(g)uwe'', donc per jo aquò's ''laiguva''.
Per los auts mots : en garonò-vasadés es : UNA (''une''), LUVA (''luwe'', e ''lube'' en Marmandés), PRUVA (''pruwe'', e ''prube'' en Marmandés), RU(V)A (''ru(w)e''), TU(V)AR (''tu(w)a'', mès sabi pas s'es ''tuba'' en Marmandés), PUVA (''puwe'', sabi pas s'es ''pube'' en Marmandés)... En Bordalés : UNA, LUNA, PRUNA, RUA, TUAR...
Juste curiós… Atz la localizacion geografica de la forma "laguva"? Ei la medisha que "laguiva" o mei au nòrd? Es que se ditz tanben "uva" (per "ua", "una"), "lo clar de luva", etc.?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari