Opinion
Parlar occitan? Mas ont?
Parlar occitan
Fa mai de 14 ans, creo, alassat amb d’autres per de vanas polemicas entre occitanistas, creèro un grop de Yahoo dau nom de “Parlar occitan”, per fin de poer eschambiar sensa agressivitat en la lenga que nos unís a totes. Cèrtas, aqueu grop aüra es pus gaire actiu, remplaçat per Facebook o nòstre char Jornalet, mas volio a aquela epòca eissaiar de trobar una respònsa a la problematica de l’occitanista isolat.
Un recòrd de lecturas per Jornalet
Auretz notat que lo títol de mon article comença coma aquel de Terric Lausa de la setmana passaa. Un article fòrça legit, quasi 25 000 lecturas quand escrivo aquestas linhas. Otra la qualitat e la fòrça dal testimoniatge que i chap, aquel succès demòstra que nòstra lenga a encara, per mean de Jornalet, d’espacis per conquistar.
Quinas solucions?
Tornarai pas sus las solucions prepausaas per Terric Lausa per eschapar a la solitud de l’occitanofòn, los festenals occitanistas e los viatges en Catalonha, nieus se, bensai, sio ren segur que l’auvernhat e lo lemosin sián de bòn comprene a Barcelona. Son de solucions presentaas per l’autor coma individualas.
Mas las collectivas?
Aurai pas la nècia pretension de ne voler portar de miraculosas, mas aüra que i penso, veo de draias possiblas. Se o desiratz, me diretz çò que ne pensatz.
La primiera tempta de respòndre a una question simpla: “Que devenon los escolans d’occitan, d’ensenhament associatiu, privat o public, immersiu, bilingüe o non, après lor escolaritat?”. Se supausam que ganham de parlants per l’escòla, ont passan puei? Son a legir Jornalet aüra? Militan dins d’organizacions occitanistas? O manca de parlants de la lenga a lor entorn, o eissublian tot? Per ansin, perqué se creariá pas d’associacions d’ancians escolans de cors d’occitan, quin que ne siá lo quadre? Seriá per ieu un mean de los gardar en contacte per practicar la lenga nòstra.
La segonda ven d’un constat que fasèm totes. Siam esparpilhats, e nieus dins tròp de movements divèrses que trabalhan pas pro ensems. Al fons, quina es nòstra preocupacion fondamentala? Parlar la lenga, trobar de means per la transmetre e li garentir encara un pauc de vita. Vos ai agut parlat, çò’m par, dal collectiu Parlemu Corsu. E ben, penso que nos poiriam unir darrier un collectiu Parlem Occitan, non pas per suprimir las organizacions existentas ni mai ne crear una nòva. I a benlèu mai d’organizacions occitanistas que de militants... Non, çò que me preocupo es de coordenar las accions que cèrchen lo mantenement e lo desvolopament de la lenga nòstra dins la societat. Lo nom dal collectiu Parlemu Corsu es al centre de sa mapa mentala: i a una tòcha clara, parlar la lenga; aüra a l’entorn d’aquela tòcha centrala, chal pensar a totas las accions possiblas per aténher aquel objectiu. Per nosautres, far créisser la pression sociala en favor de l’occitan, organizar d’activitats immersivas, far ressonar la lenga nòstra en public, promòure un ensenhament generalizat e eficaç, metre en plaça de manifestacions, intensificar l’activisme o, çò qu’es sensa dobte la basa de tot, connectar entre elas las familhas e las personas que transmeton la lenga.
Ansin poiriam respòndre a la question: “Parlar occitan? Mas ont?”, complementària de “Parlar occitan? Mas amb qui?”.
Fa mai de 14 ans, creo, alassat amb d’autres per de vanas polemicas entre occitanistas, creèro un grop de Yahoo dau nom de “Parlar occitan”, per fin de poer eschambiar sensa agressivitat en la lenga que nos unís a totes. Cèrtas, aqueu grop aüra es pus gaire actiu, remplaçat per Facebook o nòstre char Jornalet, mas volio a aquela epòca eissaiar de trobar una respònsa a la problematica de l’occitanista isolat.
Un recòrd de lecturas per Jornalet
Auretz notat que lo títol de mon article comença coma aquel de Terric Lausa de la setmana passaa. Un article fòrça legit, quasi 25 000 lecturas quand escrivo aquestas linhas. Otra la qualitat e la fòrça dal testimoniatge que i chap, aquel succès demòstra que nòstra lenga a encara, per mean de Jornalet, d’espacis per conquistar.
Quinas solucions?
Tornarai pas sus las solucions prepausaas per Terric Lausa per eschapar a la solitud de l’occitanofòn, los festenals occitanistas e los viatges en Catalonha, nieus se, bensai, sio ren segur que l’auvernhat e lo lemosin sián de bòn comprene a Barcelona. Son de solucions presentaas per l’autor coma individualas.
Mas las collectivas?
Aurai pas la nècia pretension de ne voler portar de miraculosas, mas aüra que i penso, veo de draias possiblas. Se o desiratz, me diretz çò que ne pensatz.
La primiera tempta de respòndre a una question simpla: “Que devenon los escolans d’occitan, d’ensenhament associatiu, privat o public, immersiu, bilingüe o non, après lor escolaritat?”. Se supausam que ganham de parlants per l’escòla, ont passan puei? Son a legir Jornalet aüra? Militan dins d’organizacions occitanistas? O manca de parlants de la lenga a lor entorn, o eissublian tot? Per ansin, perqué se creariá pas d’associacions d’ancians escolans de cors d’occitan, quin que ne siá lo quadre? Seriá per ieu un mean de los gardar en contacte per practicar la lenga nòstra.
La segonda ven d’un constat que fasèm totes. Siam esparpilhats, e nieus dins tròp de movements divèrses que trabalhan pas pro ensems. Al fons, quina es nòstra preocupacion fondamentala? Parlar la lenga, trobar de means per la transmetre e li garentir encara un pauc de vita. Vos ai agut parlat, çò’m par, dal collectiu Parlemu Corsu. E ben, penso que nos poiriam unir darrier un collectiu Parlem Occitan, non pas per suprimir las organizacions existentas ni mai ne crear una nòva. I a benlèu mai d’organizacions occitanistas que de militants... Non, çò que me preocupo es de coordenar las accions que cèrchen lo mantenement e lo desvolopament de la lenga nòstra dins la societat. Lo nom dal collectiu Parlemu Corsu es al centre de sa mapa mentala: i a una tòcha clara, parlar la lenga; aüra a l’entorn d’aquela tòcha centrala, chal pensar a totas las accions possiblas per aténher aquel objectiu. Per nosautres, far créisser la pression sociala en favor de l’occitan, organizar d’activitats immersivas, far ressonar la lenga nòstra en public, promòure un ensenhament generalizat e eficaç, metre en plaça de manifestacions, intensificar l’activisme o, çò qu’es sensa dobte la basa de tot, connectar entre elas las familhas e las personas que transmeton la lenga.
Ansin poiriam respòndre a la question: “Parlar occitan? Mas ont?”, complementària de “Parlar occitan? Mas amb qui?”.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#13#15 Qunte malonestetat intellectuala. Fau creire qu'a plan retengut la leiçon de seis regents, aquèu Laporte ! La lenga nòstra, cenque un "accent patoisant" ? Pròpi escandalós.
#13#14 Completament d'acòrdi . Aquela engana d'escamotar l'occitan en lo fasent passar per "un inénarrable accent patoisant" (!!??) es en efièch surrealista e escandalosa. De qui se trufa l'autor amb aquesta falsificacion pura e simpla ? Aquò que parla Madama Renée Bagelet es pas "un accent patoisant" , es d'occitan. N'i a qu'an de mal a l'encapar.
Lo del Clapas a plan rason.
N'i cal far lo comentari a l'autor sul YouTube;
Que dèu pas compréner que lo monde campestre posquesse desformar lo francés a tal punt.
Mas es ja plan que s'interesse a la causa, d'aqueste biais, digam al revers.
Que dintra de la porta o de la fenestra, la paraula ausida, acò rai!
#9 Gramaci pel ligam sus aquel article de la revista Lenga. Es un dels melhors qu'ai jamai legit sus la situacion vertadièra de l'occitan. Un païsatge de desolacion. Tras que real, ailàs.
Quicòm d'espantant al sicut de la video ont la païsana Renée Bagelet nos conta son existència en lenga nòstra : la presentacion evita menimosament de dire que s'agis d'occitan. Se bòrna prudentament a senhalar qu'aquesta dòna charra amb "cet inénarrable accent patoisant". Doncas l'occitan es pas una lenga, e encara mens una lenga d'a fons desparrièra dau francès . Es solament de francès prononçat amb "un inénarrable accent patoisant" . Paris pòt n'ésser content, la morala es sauva ! Tot çò que se charra en França es de francès, e s'es de mau comprene al punt de n'ésser jos-titolat, es saique perque se trapa simpaticament deformat per "un accent patoisant". Ni mai ni mens que la tèsi negacionista de l'estat centralista parisenc dempuèi la tresenca republica.
Perque aquesta presentacion volontariament messorguièra de la realitat ? L'autor de la video a agut paur d'escalustrar la parisencalha en disent qu'aquesta femna charrava en occitan ? Dins una lenga qu'es pas de francès, qu'es parlada sul territòri francès e qu'es tuada per l'estat francès ? Quina vergonha !
Parlar amb qui e ont?
Manca la question primièira de çò que empacha lo monde de parlar occitan, particularament los quites locutors naturals entre els.
Perqué es pas de bon parlar òc, en defòra de la familha e del monde local?
N'ai pas la responsa, mas es interessant de lors pausar la question
Perqué substituir o pas l'occitan al francès al cors d'una conversacion, en defòra de qualcas expressions çai que lai?
Es de melhor parlar en francés, qu'es un automatisme, cap pena d'entendre d'autres parlars o de cercar los mots desconescuts de la vida actuala.
Lo ròtle de Jornalet, que coneissi dempuèi pauc, es important per s'estacar lo vocabulari del monde d'uèi, e per poder parlar de tot. Los ancians, un còp familiarisats amb la lenga escricha ne son fòrt interessats.
Mas on se trapan los ancians en defòra dels ostals de retirada?
I a força d'ancians, encartats en associacions de retirats, plan activas.
L'activitat mai propici es la caminada pel campestre o a la montanha, bessai qu'es lo lòc natural de la lenga oblidada.
Es a cadun de ne far l'esfòrt del contact, sens esperar los efieches ipotetics de politicas o finançents public.
S'es pas una lenga morta, va cap als que la sabon, e desblòca la paraula naturala.
Fai-t'oc lo pretz-fach desper te!
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari