Aquesta pichòta reflexion ven en responsa a l’article interessant de Domergue Sumien: “La reconquista a partir dei vilas”.
 
Partent de sa conclusion mi sembla pasmens necite de s’acarar a la realitat occitana de uèi. Los occitanofòns majoritaris demòran en mitan rurau, davans de parlar de reoccitanizacion d’Occitània tota o de las vilas chaudriá benlèu jogar emb aqueles que parlan cada jorn o que ne son capables, sabèm dont son. Perqué ges de trabalh emb eles?
 
Mon exemple personau fai que despuèi que parli occitan emb lo monde de mon caire, totes s’adreiçan a ieu pas qu’en occitan, e aiçò pas solament emb de personas de 80 ans, mès tanben de 40. Aquò pòt semblar pauc, mès s’agís per’quò d’una reoccitanizacion parciala de monde que parlavan mai que mai francés entrò ara, los grands parlant tanben de mai en mai als pichòts enfants en occitan.
 
Sens esblidar las vilas la question es aisada: vau mièlhs prumièr occitanizar d’occitans non-occitanofòns o de franceses, o al contrari simplament rendre la paraula als occitanofòns que si son “esblidats” e que pòdon tre ara tornar a una occitanitat normala?
 
Dins l’estat que sèm tota òbra fai besonh, mès virariái la conclusion de l’article a l’envèrs. Se la realitat occitanofòna de uèi es rurala a 99% qu’agrade o non als urbans, es alai que chal trabalhar per non pas perdre un potenciau de locutors endurmits gigant. Aicí sèm en 2017, pas en 1900, e aqueste monde a besonh de gaire per si desrevelhar: un respèct, un trabalh de terren, un sosten occitanista, de campanhas publicitàrias de conscientisacion lingüistica.
 
Es aqueste sosten occitanista que manca tant, m’avisi dins mas activitats de collectatge que lo monde an pas las claus per la transmission, comprenon pas tant perqué sos dròlles parlan pas pus, totes fan pas l’analisi de la demenida de la lenga e los occitanistas o diguèri ja los laissan de caire, eles que ara pòdon.
 
M’adreici ara a las associacions e als organismes principaus occitanistas: quante materiau nos es a posita levat lo jornalet d’informacion “L’occitan qu’es aquò?” per assabentar lo monde sobre la lenga, l’importància e los mejans de transmission? 
 
Un materiau ansin mi fariá besonh en quantitat dins mas entrevistas, tanben poiriam esperar qu’aqueles organismes prenguèsson enfin un ròtle de missionari actiu per tornar bailar lo parelh de claus necitas a aqueste monde. 
   
Las questions son pas ges retoricas, espèri una responsa de totes los actors professionaus e associatius trabalhant per l’occitan. (OPLO, IEO, Felibrige, departaments, regions e altres organismes coneissuts...)
 
Dont la lenga duèrm desrevelhem la, l’urgéncia es aquí e los resultats si farián gaire esperar. Se res si fai es siá una desconeissença de la realitat occitana, siá una abséncia totala de volontat de trabalhar a sa sauvagarda e son desvolopament dont es uèi possible. Dins los dos cases nos podèm laiar de tala flaquesa.