Chars lectors que non sai, m’agradariá de perlonjar un pauc mon article de la setmana passaa. D’unes pareisson d’aver interpretat ma constatacion de l’extrèma feblesa de l’independentisme en Occitània e nieus dins l’occitanisme coma un abandon de l’idèa d’independéncia.
 
Non pas. Per tornar prene l’eslogan de la CUP catalana, sio convencut que nos fa mestier de nos governar. Finissio, en mai d’aquò, mon article sus l’idèa de lenga, de cultura… e de país. Mal ne sacha a qualques unes, encara me considèro coma un patriòta occitan, prefondament estachat a aquest país, e quora parlo de país, non es pas una tèrra sensa òmes ni fremas, es un territòri abitat. Per ansin, tanben penso al pòble. Al nòstre pòble.
 
Segon qu’an comentat d’unes, seriá inutil o nos portariá tòrt de parlar de pòble. Nos chaldriá acontentar de la lenga. Òr, precisament diguèro que la lenga e lo pòble se poián ren dissociar. Non desconeisso pas qu’amb l’istòria de nacions, de las colonizacions e descolonizacions, de las frontieras chambiadissas, tenon de lengas partejaas amb d’autras, ni que de pòbles an perdut lor lenga pròpria, ni que d’autres critèris lor permeton de se destriar los unes dals autres. Tanben sabo que l’occitan atrai de gents de totas originas e de totes ciutadanatges, e es una fòrça nòstra a la quala se tracta pas, evidentament, de renonciar jamai.
 
Per tant, revendico lo pòble. E mai aquest aia pas, aüra, una consciéncia clara de n’èstre un, sensa pòble, o torno dire, coma far espelir una volontat generala de recobrar çò nòstre? Sensa pòble, coma las gents d'en cò nòstre serián envejoses d'aprene e de parlar occitan pertot? L'occitan non es ren lo latin, lenga qu'ensenho, o sabètz: se tracta pas de far estudiar per una minoritat de saberuts de tèxtes d'una civilizacion despareissua, simplament per lo chale legitim de la cultura. L'occitan es pas tanpauc lo chinés, lo rus, l'arabi ni totas las lengas que voldretz: es la lenga nòstra. Coma nos poèm dire occitans o occitanistas sensa n'aver consciéncia?
 
Passèro mon enfança e ma joventut en Corsega. Enlà, me trufèro durant de lònjas annaas dals nacionalistas que parlavan de contunh de "populu corsu". Me recòrdo que me disio per me rire que lo pòble èran renmàs eles. Me chalguèc de temps, fòrça temps, per m'avisar quant m'enganavo: en parlant ansin, de contunh, de pòble, s'obligavan de se preocupar dals problèmas dal pòble. Es d'aquela maniera, e non pas per la violéncia armaa, que capitèron a convéncer una partia totjorn mai granda de la societat qu'avián rason. Es en parlant, non solament de cultura e de lenga, mas de torisme de massa, de las dificultats de se lotjar decentament, d'aver una economia justa per totes, de trabalhar al país e tanben de la necessitat de se governar per trobar de solucions, qu'an progressat.
 
Cèrtas, la lenga resistís un pauc melhor en Corsega qu'en Occitània; cèrtas, l'istòria insulara es despariera e lo remembre de la Corsega independenta i es mens luenchenc qu'aquel dals prestigioses Aquitània e Comtat de Tolosa, o nieus de la Navarra dal bòn rei Enric; cèrtas, Corsega es un territòri mai estrech que l'accion locala i es de melhor far. Tot aquò, o sabo coma vosautres, coma sabo que siam pauc nombroses.
 
Mas se siam a l'encòp pauc nombroses e devesits, siam perduts, e creo necessari de nos amassar a l'entorn de la nocion de pòble, benlèu mai concreta e mens discutia qu'aquela de nacion, per aüra, per tal de nos donar una vision d'ensems, per tal de veire çò que volèm prepausar al pòble occitan, coma poèm respondre a sos chepics de chasque jorn e li far comprene que nos chal nos governar, que volèm decidir al país per recobrar nòstra plena dignitat, mespresaa per los estats d'aüra.