En 1907, Picasso expausèt son famós tablèu Las Domaisèlas d’Avinhon. Una data importanta que marquèt la fondacion del cubise. Per d’unes foguèt un escande: a l’origina, lo tablèu lo pintre l’aviá titolat El burdel de Aviñón per çò del carrèr d’Avinyó a Barcelona ont Picasso aviá viscut: un barri de l’Ensanche ont los noms de carrièras evòcan tanben la frairetat occitanò-catalana del temps de la Respelida e de la Renaixença.
 
En 1891, Teodòr Aubanel aviá publicat son recuèil poètic Li Fiho d’Avignoun. Foguèt tanben un escande per los conservators provençals. Lo poèta i declarava sa tissa amorosa d’adult per de joventas de 15 ans (lo sindròme de Mirelha!). A la broa de la pedofilia.  Evòcava tanben lo dangièr per elas de la prostitucion: sem al temps del Comèrci de las femnas dins l’Empèri colonial republican, e Marselha n’èra l’epicentre.
 
Ni Aubanel nimai Picasso son a denonciar vertadièrament la prostitucion. Remarcan simplament una realitat desastrosa (cadun ne profiècha praquò): un biais per eles de delargar una matèria poetica o picturala. Una amira mascla e prigondament patriarcala. Tota femna la vèson coma una preda e la cal jove e verge s’es possible. Un dessenh de Picasso de 1902 presenta un vairat (un maquereau en francés) que ven lepar lo sèxe d’una femna nusa. Braus colharuts, faunes quecuts e minotaures en quista de carn fresca percorren tota l’òbra del pintre.
 
Pau Cézanne que Picasso considerava coma son mèstre màger, coneguèt un periòde pictural dich période couillarde. Se representèt, el quitament, tot vestit al mitan de femnas nusas dins un decòr dramatic de tempèsta. Amb Loth e sas filhas (1865), evòca l’incèst. De fach l’erotisme cezanian lo podem pas desseparar de tota son òbra. Les couilles de Cézanne de Jean-Claude Lebensztein  ne pòrta testimoniatge (Paris, Seguier, 1995). Tanplan per Picasso: “L’œuvre de Picasso est tout entière érotique. La création y procède toujours en effet de la pulsion sexuelle” (Picasso, Roland Penrose, 1958)
 
Amb L’enlèvement/Lo raubatòri, Cezanne nos presenta un òme roginèl que s’empòrta una femna  blancassa. Un tablèu que remanda a l’òbra tragica de Aubanel Lo Pastre : “Ame lou desesper di chato tremoulanto…es totjorn agradieu de sentir arpatejar, d’ausir quilar’no bello en l’emportant a la brasseto”. Amb La lucha d’amor de 1880, Cézanne organiza las diferentas fasis del rut mascle, de la mirada lampanta al raubatòri e a la conquista fisica que s’aparenta a un viòl: viòl que pòt èstre seguit d’un murtre, coma l’indica un tablèu anterior de 1875)
 
L’òbra teatrala d’Aubanel (Lou pan dou pecat, Lo Pastre, Lo Raubatòri) parla de la misèria sexuala dels mascles e de la pulsada de mòrt. Coma ò poden constatar, uèi, dins las actualitats. “O femmes,, pourquoi êtes-vous faites sinon pour cela...laisse-moi, comme un sanglier, t’éventrer”, atal çò crida lo pastre d’Aubanèl. Dins l’abans-prepaus d’aquesta òbra, Frederic Mistral indica “L’emportement, lo rut de cet être débordé, plus sauvage que son bétail”. “Mon drame, çò explica Aubanel, est simplement un drame de nature, je l’ai écrit pour les mâles et non pour les castrats...Tout homme, à son heure, est bélier, bouc et taureau”. Tot es dich.
 
Cézanne, Aubanel, Picasso, an viscut dins un meteis decòr provençal “C’est bizarre à Paris, je ne dessine jamais de faunes, de centaures...on dirait qu’ils ne vivent qu’ici” (Picasso, Roland Penrose). Praquò se la virilitat se trapa embarrassanta e contrariada en çò de Cézanne e Aubanel, se fa conquistaira, sens complèxe e mai solara en çò de Picasso.
 
Tres ans abans sa mòrt, Picasso expausèt sa darrièra granda mòstra a Avenhon, que se deviá simplament nomenar Avignon (Picasso, Sydney Picasso, Hachette, 1996). Avenhon, nos de fantasmas, jòc de miralhas...  Qui desliurarà las filhas d’Avinhon de la predacion e de l’esclavitud?