Opinion
Los que nos vòlon ren veire
Dòna l’impression que sèm ja condemnats, a la fatalitat.
Profecias autorealizaas. Tuar una lenga e cultura a l’avança per anticipacion, premeditacion, o al minimum per inaccions.
Tot aquò, coma l’occitan, va durar encara un temps e pi après? Es çò que me dison de collègas de trabalh...
Me fa pensar, qual imagina una istòria diferenta?
Lo 14 de julh de 1789, subjèctes dal Reialme de Pimont Savòia, dins la Contea de Niça: que representa per lo monde? Qual se’n recòrda?
Al mens, qu’aguessiam los diverses ponches de vista.
Régis Debray volia a un moment donat qu’aguessiam una memòria istorica, e la memòria obliaa dals occitans?
Los occitanofòns son coma de personas en situacion de non assisténcia a locutors en dangier. Es grèu. Pròpi grèu.
Es d’aitant mai grèu que trobam d’iniciativas valorizaias solament per un aspèct parcellari coma dins l’article Ils partent en croisade pour sauver... la cuisine niçoise! . Perqué, e la lenga qu’a donat son nom als: pan banhat, pissaladiera... Ren de besonh de la salvar? Manca a degun? Es manco la pena de’n parlar?
Alora aürosament avèm d’iniciativas coma l’entrepresa gavòta que fa la famosa “Biera de Contea” que mete en valor parcialament la lenga occitana.
Mas se avèm de mòts occitans (e occitan niçards per d’unos) que s’ameritan d’entrar en lo diccionari de la lenga francesa o encara “La socca va faire son entrée dans le Larousse 2017” es ben la reconoissença generala de la lenga que cal gardar en tèsta e non la salvagàrdia de qualques mòts d’aicí d’ailí.
Subretot que lo mòt es mascarat, “socca” es l’escritura “exotica” per la soleta forma “sòca” (l’accent es sus l’ò, alora explica lo probable doblament de “c”, o “soca” en grafia mistralenca).
Alora sio ren segur que rende servici a la lenga aiçò. Subretot que coma nos ditz Florian Vernet, ben de mòts occitans passats en francés son ren reconoissuts de nòstra lenga mas vistas coma italians, espanhòls... cf. lo sieu obratge Petit guide insolent des mots occitans, passagers (clandestins) du français, que vos cal legir absoluament!
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#4 Coma lo rei d'Espanha amb los catalans, en França las institucions fan coma se veguèsson pas l'occitan. Cal que càmbie.
E es pas en metent de mots amerindians coma canoe o anorac dins una autra lenga dicha dominanta que salvarà aquelas lengas nafradas...
Los que nos vòlon ren veire. Tant melhor!
La conquista del francés per lo francitan es un ais estrategic...
Los dictionaris franceses embarran los occitans dins lo lexic literari academic; cal far de l'entrisme lexical. Se dises de mots d'occitan amb l'accent neutre franchimand, lo monde creson qu'es de bon francés e s'i acostuman. Sufís aprèp que los mots passan dins lo parlar corrent.
Parièr per quant a la sintaxi, mès es pus finòt, de far passar de decas de francés, sens passar per un inculte; cal negar lo peis dintre un parlar sostengut e mestrejat.
Cal tanben revitalizar l'accent occitan, sens qu'aquò semble trufandièr o inculte.
Cal creolisar lo francés e l'occitan ragantarà lo temps perdut!
Sia subversiu!
Me senti venir un òdi per França e per UE . Aquel etnocida se debana jos los uèlhs d'un molon de "democratas" o que se creson , dins UE o endacòm mai. Per exemple arte parlèt pas jamai de la lenga d'òc. Nos mòstra qualques cops los polits ostals de Provença, o del Peirigord, o la capitada d'un parelh de parisencs cansats de la vila, que venon de descubrir, una capèla al ras de la mar, coma Cristol Colomb descubriguèt Caraïbes, e que fan de cambras d'òstes per parisencs aflaquits, e totes de se confla umilament de tornar far viure un ròdol perdut de garriga. I a una volontat puta d'esclafar las reaccions darrièras dels pòbles que son assimilats dempuèi François 1er. Calatz vos, aquò va passar, aquò es ja acabat. Aquò's lo passat, lo comunautarisme,lo replegament en çò seu, una mena de racisme, coma se los franceses o son pas cap racistas . Pr'aquò, l' engenh francés ten de plomb dins l'ala. Pèrd cada jorn son anciana poténcia. Lo novèl president marca un cambiament prigond. Vòl ne finir ambe l'estat social nascut del CNR
conselh national de la RESISTÉNCIA. Ara, las directivas de la finança internacionala e dels oligarcs francimands, es de claure amb l'estat "providéncia". Adieu servicis publics, securitat sociala, espitals publics que se tròban gerits a còps de taylorisme, fin de las grandas entrepresas francesas vendudas als americans, als alemands, finís l'escòla publica, lo còde del trabalh. Totes regretam aquela nòva situacion impausada per d'òmes politics sortits tot drech de las grandas escòlas de l'estat. La causa ven fòrça interessanta quora sabèm que l'occitan es fòrça estacat a n'aquelas valors socialas e simbolicas de França. Per ieu aquí lo nos, e la rason de silenci dels occitans, e de totes las autras nacions de l'etzagone... Quand tot aquò aurà desaparegut, es que França, que sos eleits parlan ja de mai en mai american, van contunhar de nos impausar l'istòria michelinesca e de cantar la glòria del francés?, o es que descorat, causirà, un còp l'estat social complètement arroïnat,(pel miègjorn es ja fach) de nos daissar SDF mas liures? L'occitan, un còp revelhat de las illusions (de sa cachavièlha) es qu' aurà encara la beluga espiritala , per se causir son destin?
Cal anar amb lo libre de Florian per davant e assabentar lo mond quand n'avèm l'escasença. Es pas l'Académie FrOnçaise qu'o farà per nautres!
Un còp de mai, tòmbi de cuol!
Lo niçard que dintra dins lo Larousse e nos abastardís la lenga nacionala.
L'Augé de l'Isla de Baish, lo gercés autor d'aqueste diccionari dêu se virar dins la tomba.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari