Aquestas darrièras setmanas, la premsa francesa sembla qu’aja descobèrt l’existéncia del procés independentista catalan, per pas dire que sembla aver descobèrt l’existéncia de Catalonha. En qualques jorns tot çò que París produsís de jornalistas s’es autodecretat especialista de la politica catalana. E en qualques jorns aquesta jornalistalha s’es transformada, per la màger part, en agents de propaganda del colonialisme espanhòl en Catalonha. En efièit, la premsa francesa s’es mesa al comandament de la classa politica francista (e ispanista per solidaritat colonialista) e de las siás ideologias arcaïcas pudissentas que son lo jacobinisme, lo centralisme, l’antidemocratisme e lo supremacisme. Aquestas darrièras setmanas gaireben totas las emissions de TV, ràdios, totes los articles an pres partit contra l’independentisme catalan e sovent an fait mòstra de teorias vertadierament catalanofòbas. Es estat dificil de trapar d’informacions objectivas e seriosas. Aquò rai! Nosautres occitans sabèm plan que cal pas esperar trapar cap de sinceritat ni dins la premsa francesa ni dins sa classa politica.
 
En defòra d’aquesta operacion de contra-informacion, los malhums socials, eles, an plan foncionat. De pertot los internautas an escambiat sus aquestes eveniments istorics que son l’activitat parlamentèria catalana, lo referèndum del 1èr d’octobre, la repression e la violéncia policièra, administrativa e judiciària espanhòla. Demièg aquesta abondància d’informacions alternativas, lo mond occitanista s’es bravament mobilizat en favor del pòble de Catalonha e de la siá luta per l’independéncia de son país. Per milièrs los activistas, militants o simples simpatizants de la causa occitana an pres partit per la nacion catalana dins la siá quèsta de la libertat e de l’autodeterminacion. Sembla que la catalanofilia -qu’es al mieu vejaire un compausant integral del militantisme occitan e qu’èra un pauc endormit dempuèi qualques ans- se siá despertada amb energia e estrambòrd quand se desvelèron d’un costat una violéncia estatala digna d’un Franco, e de l’autre l’aspiracion pacifista d’una nacion a voler decidir de per ela.
 
Aqueste retorn pel planèta Occitània de concèptes coma pòble, nacion, independéncia, autodeterminacion, colonialisme fa plaser. L’independéncia de Catalonha e d’Aran, aqueste tròç d’Occitània, es per arribar rapidament. S’acaba lo procés independentista e la mesa en plaça concreta de la nòva republica es pas qu’una question de qualques setmanas. Mas es ineluctabla. Se farà. E del moment que se farà, res non serà pas jamai pus coma abans: la nòstra lenga occitana serà lenga d’estat, atal coma lo catalan, nòstra lenga sòrre. Al delà de la question lingüistica, lo retorn dins las bocas occitanistas de la tematica independentista legitimarà l’independentisme occitan. S’i a una leiçon que podèm e devèm prene de l’independéncia catalana es la de partatjar lo bonaür de la libertat retrobada e tanben la de se pausar la question de cossí la nòstra Occitània pòt començar a prene aqueste camin.