capçalera campanha

Opinion

La lenga occitana a travèrs los clubs de fotbòl e lors suportaires

Laurenç Revèst

Laurenç Revèst

Escrivan, traductor. Dialectològue, Doctor en lingüistica. President onorari dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc.

Mai d’informacions
Lo fotbòl es un espòrt mai valorizat actualament en Occitània. Quitament se lo rugbi garda l’alternància de Tolon a Baiona.
Los rescòntres de fotbòl en Occitània son pron sovent l'ocasion de mostrar l'occitanitat de la region e vila del club. Un apercebut de qualquas equipas emblematicas e de lors suportaires de'n cò nòstre.
 
Avans de parlar del fotbòl “classic” (grop reconegut per la FIFA o per l’UEFA), cal parlar de l’equipa nacionala d’Occitània de fotbòl. 
 
 
I- L’equipa nacionala d’Occitània de fotbòl
 
Colors: Roge e jaune. Equipa fondada en 2004.
 
Lo blason a la crotz occitana e es escrich lo nom en occitan
 
L’equipa nacionala d’Occitània de fotbòl es una còla de fotbòl que representa Occitània. Per èstre seleccionat dins aquela còla, cal que lo jogaire sàpia parlar la lenga occitana (auvernhat, gavòt, gascon, lemosin, lengadocian o provençal).
 
Coma Occitània es pas reconeguda coma una nacion per la FIFA o per l’UEFA, l’equipa nacionala d’Occitània pòt pas jogar la copa del mond o lo campionat d’Euròpa. La Federacion faguèt partida de la NF-Board e es ara dins la CONIFA.
 
Lo primièra partida de la seleccion foguèt en 2005 contra Mónegue.

 
Existisson tanben una equipa de Provença e una de la Comtat de Niça.
 
a) Seleccion de fotbòl de Provença
 
Colors: blau e blanc. Equipa fondada en 1921?
 
La “Sélection provençale de football” [equipa de Provença de fotbòl] es una seleccion regionala de jogaires nascuts o originaris de Provença. Participa ocasionalament a d’encontres de la Viva World Cup. Ligam Facebook a jorn: https://facebook.com/ProuvencoFootball
 
Son primièr encontre se fa amb Catalonha en abril de 1921. Amb de periòds d’abséncia, contunha ara.
 
A la diferéncia de l’equipa d’Occitània, la lenga sembla pas una prioritat.

 
 
b) Seleccion de fotbòl de la Comtat de Niça.
 
Colors: roge e negre
 
Fondada en abril de 2014, la “Countea de Nissa Football Association” a per objèct la promocion del fotbòl, de la cultura e de l’identitat niçardas. A la diferéncia de l’equipa d’Occitània, la lenga sembla pas una prioritat.
 
La Selecioun es unicament compausada de fotbolaires – professionals e amators – nascuts sus lo sòl de l’anciana Contea de Niça.

 
 
c) Per nòta: la Seleccion de fotbòl de Mónego
 
Colors: roge e blanc
 
La seleccion es creada en 2000, via la “Monaco Football Association” (MFA), associacion legala.
 
La seleccion nacionala jòga son primièr encontre internacional en 2001 còntre Tibet
 
A la diferéncia de l’equipa d’Occitània, la lenga sembla pas una prioritat.
 
 
II- Grops reconeguts per la FIFA o per l’UEFA
 
Los grops de suportaires de fotbòl qu’anam parlar laissan la plaça ma o mens facilament a l’occitan dins totas sas variantas dins las tribunas. Vaicí una pichina presentacion per las principalas equipas.
 
De saber qu’en França, en abril de 2010, la Brigade Sud Nice (BSN), amb 6 autras associacions de suportaires son dissolgudas per decret del Ministèri de l’Interior JORF n°0100 du 29 avril 2010 page 7757 tèxt n° 16
 
Classament de las vilas per òrdre d’importança en populacion. Ges de favoritisme!  
 
 
1- Marselha: Olympique de Marseille [L’Olimpic de Marselha] (OM)
 
Colors: blanc e blau. Equipa fondada en 1899.
 
Grops de suportaires: dins aqueles grops, de bandieras amb lo blason de Provença, un pauc la crotz occitana
 
— Club Central des Supporters [Club Centrau dei Suportaires] (CCS) 1972
 
— Commando Ultra’84 (CU’84)
 
— Sud Yankee Nord Marseille (YNM) 1987 (lo costat sudista, cripto occitanista, es de notar dins “Sud” e l’allusion als sudistas dels Estats Units d’America)
 
— Club des Amis de l’OM CAOM 1987
 
— South Winners [Ganhaires dau sud] (SW) 1987 (lo costat sudista, cripto occitanista, es de notar dins “South”)
 
— Dodgers (DM92) 1992
 
Fanatics (FAN) 88, nom que sembla occitan. Dins lor emblemas, i es lo blason de Marselha e lo blason de Provença. A mostrat una bandeiròla “Zou per nosti 30 an” [zo per nòsti 30 ans]
 
— Marseille Trop Puissant [Marselha Tròup Poderós] (MTP) 1994
 
— Handi Fan Club (HFC) 2005
 
Entre los eslogans e bandeiròlas en occitan provençal, de notar aquela tirada de Frederic Mistral, Copa Santa: "D'un viei pople fièr e libre" [D'un vièlh pòble fier e liure] (fòto D. R. tracha de Twitter). 



2- Tolosa: Toulouse Football Club [Tolosa Fotbòl Club] (TFC)
 
Colors: violet e blanc. Equipa fondada en 1970.
 
Blason amb la crotz occitana al som
 
Grops de suportaires: dins aqueles grops, de bandieras amb la crotz occitana
 
— Indians Tolosa (1993) -en occitan dins lo nom- an la crotz occitana coma simbòl
 
— Viola Club (1993)
 
— Ouest Dragons [Dracs de l’oèst]
 
— West Eagles [Aglas de l’oèst]
 
— Tolosa Fans -en occitan dins lo nom- 
 
— Visca Tolosa (2007) -en occitan dins lo nom- 
 
— Fan Club TFC
 
 
Suportaires del TFC en Iscla de França: Occifans

Entre los eslogans e bandeiròlas en occitan lengadocian, de notar: "Per Tolosa, sempre mai" (fòto D. R.). 

 

3- Niça: Olympique Gymnaste Club Nice Côte d’Azur [Olimpic Gimnasta Club Niça] (OGC Niça seccion fotbòl)
 
Colors: Roge e negre. Equipa fondada en 1908 (club omnispòrt fondat en 1904).
 
Blason de l’equipa amb la mencion en occitan niçard “Despì 1904” [Despí 1904]. 
Los jugaires de L'OGC Niça aguèron de corses d'occitan niçard dins una session d'integracion culturala demandada per lor club cf. http://archives.nicematin.com/nice/les-joueurs-de-logc-nice-se-mettent-au-nissart.1476019.html
 
De notar un blòg amb una rubrica “Aqui si parla nissart vè-lou un fòrou doun poud(e)rès parlà e emparà a parlà en nissart”  [Aquí si parla niçard ve-lo un fòrom dont podrètz parlar e emparar a parlar en niçard]
 
Grops de suportaires: dins aqueles grops, de bandieras amb l’agla de Niça
— Brigade Sud de Nice 1985 [Brigada Sud de Niça] (BSN) devenguda “Populaire Sud” [Populària Sud]
 
— Armada Rumpe tata [Armada Rompe tata] (tata = tatòli) (ARN)
 
— Club des supporters 1947 [Club dei Suportaires] (CDS)
 
D’autres grops mai reduches segon los quartiers de Niça e/o los “exiliats”: Collectif Embriagoun [Collectiu Embriagon], la Secioun Nissarda [Seccion Niçarda], la BSN Parigi [BSN París], la Secioun Tolosa [Seccion Tolosa], la Secioun Avignoun [Seccion Avinhon], Nissa Ouest (la WEST) [Niça oèst], la Brigada 13, la Secioun balcoun [Seccion Balcon], Lou Cavalie nissart 06 [Cavalier Niçard 06], la Secioun Aveyroun [Seccion Avairon]...

Aicí sota, una campanha de publicitat per sostenir L'OGC Niça facha per la Populara Sud (ex. BSN, fòto D. R.). 


​ ​​​​​​ 
4- Bordèu: Football Club des Girondins de Bordeaux “Les Girondins de Bordeaux” [Fotbòl Club daus Girondins de Bordèu “Los Girondins de Bordèu”]
 
Colors: Blau marina e blanc. Equipa fondada en 1910 (club omnispòrt fondat en 1881).
 
Grops de suportaires: simbòls occitans dins aqueles grops segon Ives Rauzier, animator del blòg http://girondins.de.bordeu.over-blog.com

— Ultramarines 1987, de notar qu'aguèron lor site web en version occitana http://ultramarines87.blogspot.fr (plus lo cas ara,  cf. http://girondins.de.bordeu.over-blog.com/article-24544762.html) 
 
— Collectif Virage Sud [Collectiu Viratge Sud] (CVS) 1994 
 
— Piranhas
 
— Irréductibles [Irreductibles]

Aicí sota, una bandeiròla amb lo nom de la ciutat en occitan "Bordèu"(fòto Ives Rauzier). ​ 
​​​​​ 
 
5- Montpellier Hérault Sport Club [Montpelhièr Eraur Espòrt Club] 

Colors: blau e irange. Equipa fondada en 1919.

Grops de suportaires: simbòls occitans dins aqueles grops, coma la bandièra de Lengadòc. De notar l'eslogan: "Mentalité sudiste" [Mentalitat Sudista] criptooccitanista​​​​​​. 

Aicí sota la bandeiròla per l'anniversari d'un dels grops de suportaires sonat en occitan dins lo tèxt "Camarga Unitat":

(fòto D. R.)

6- Clermont Foot [Clharmont Fot]
 
Colors: roge e blau. Equipa fondada en 1905 mas fusionada e remplaçada per lo Clermont Foot. 
 
Grops de suportaires: simbòls occitans dins aqueles grops, per exemple l'eslogan "Sin fièrs d'èstre clarmontois" [Sem fièrs d'èstre clarmontés] coma se ve sus aquel pegassolet 
(fòto D. R., cf. colleccion dpegassolets).
— Amicale des Supporters 2002
 
— Bad Wizards 2006
 
— Ultras Clermont
 

Fasèm l’economia dels autres grops de fotbòl, que -a nòstra conoissença- valorizan en pauc de biais la preséncia de l’occitan sota sas formas regionalas. Benlèu d'autres clubs de fotbòl e lors suportaires mòstran una occitanitat. Son mens visibles, se fa plus ara o los avèm mancats, nos excusaretz. Totun, son un relais de la dignitat per una region e un ligam social de joves o mens joves non negligible. E los grops de suportaires en particular son cambiadisses, doncas es totjorn possible d'i integrar d'occitan a l'avenir. 

Nòtas: existís una cèrta occitanitat dins las eissarpas o las bandièras o quitament los noms dels suportaires d'equipas occitanas. Per exemple los de L'AS Cana amb la mencion "Fier d'être sudiste" [Fier d'èstre sudista], o los de L'estèla Frejús - Sant Rafèu amb la bandièra provençala presenta a cada rencontre o los de l'Atletic club arlatenc sonats "
Suportaïre Arlaten" [Suportaires arlatencs] e ​​​​​​"Le Kop Barankaïre" a la sonoritat d'estil occitan o encara los d'Istre sonats "La Brigada Istré" [Brigada Istre]. Mas ren de mai en lenga de vist, per lo moment...  
 


abonar los amics de Jornalet

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: PUBLICITAT

Comentaris

Domenge Salgon Arras
6.

Osca per aquela pagina mas chau pas doblidar los Nimesencs !
Los GN 91 an la crotz occitana sobre lors seunas bandieras e cantan, a l'escasença, la "Coupo Santo" (es lo chant de la victoria en defora).
Son ara mens "occitanisats" que 10 ans i a mas i a encara una volontat de mostrar lor seunas rasigas occitanas.
E, nosautres de la diaspora, anem totjorn dins los estadis de la franca franchimanda ende las bandieras dau Païs, "Occitania, Lo Païs Amistos", "Occitania, The Friendly Country" ! 3 bandieras : una bela, una mejana e una ende las colors del Nîmes Olympique. E se veson a la TV a chasca partida ont siam !
Siai suportaire nimesenc mas sosteni tanben totas las colas occitanas (Montpelher tanben ! E oc !). Occitan adonc panoccitan d'en premier !
Amistas.
Domenge
PS : perque de "ch" e de "au" per de que siai d'una vilha familha d'Ardecha e mon Occitan es un pauc una mescladissa de la lenga de mos grands, del Provençau de Nimes e del Lengadocian de Montpelher e de Tolosa ont ai viscut fa d'annadas...

  • 5
  • 0
Matieu Castel Marselha
5.

La devisa dei Dodger's (grop de suportaire de l'OM) es en provençau grafiá mistralenca "Fierta Fervour Fidelita".

Si pòu legir en naut a drecha (en tot pichonet, verai ;) ) de son blòg :

http://dodgers1992.com/wordpress/?paged=18

L'a tanben d'eissarpas en provençau per l'OM :

http://www.seulement-marseille.com/wp-content/uploads/2017/04/soulamen_marsiho.jpg

http://www.seulement-marseille.com/wp-content/uploads/2017/04/seulement_olymp_2.jpg

http://www.seulement-marseille.com/wp-content/uploads/2017/04/marsiho_1899_1.jpg

De notar qu'aquest an, lo club metèt la bandiera provençala dins lo dedins dau còle e dei margas de la camiseta dau club.

  • 2
  • 0
Mèfi! 31
4.

#3 juste! Qu'ai pecat d'aprovar le comentari en primièr.

  • 1
  • 0
Gerard Cairon Florentin d\\\'Albigés
3.


#2 Sabi que plasses comentators del Jornalet legisson pas d'a fons çò qu'es explicat e que s'embufan lèu fach aprèp un còp d'uèlh a la lèsta sus çò escrich.
Tot aquò pas que per dire que criticavi pas la diccion de la primièira part del coblet ( "Se canta...") mas la segonda ("..que cantA !") alara qu'es lo subjonctiu, donc -"que cantE", qu'es aici correcte, tot al mens a la 3na persona en occitan-lengadocian ( qu'es lo parlar atestat aqui , dins aquela difusion, per lo demai de las paraulas).

  • 3
  • 0
Mèfi! 31
2.

I-a mai d'una varianta del que canta, amb le repic
- Se canti, en gasconha (cf le grop Nadau)
- Se cantes en Aran.
Se canta sembla logica, s'es l'aucelon que canta.

  • 0
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article