Catalonha”, ua Republica navèra en l’encastre de l’Union europèa. L’idea republicana que va au-delà de la d’Estat-nacion e que’ns deverem arregaudir que se desvolòpe en Euròpa. Per autant los caps d’Estats de l’Union qu’an reagit com s’estosse ua agression contra l’Euròpa. Qu’an avut lo reflèxe de protegir un sòci d’un club barrat.
 
Qu’arremarqui lo sostien de E. Macron qu’anè a Mariano Rajoy. Paradòxa! En la soa logica qu’averé devut sostiéner lo pòble espanhòu, o alavetz lo rei, lo cap de l’Estat d’un punt de vista constitucionau, qui ei lo son vertadèr equivalent. Mes un president de la Republica qui sostien un rei no’s hè lhèu pas?
 
Qu’arremarqui que Junker considèra l’Euròpa non seré pas de bon governar i avosse ua multiplicacion d’Estats. Estranh qu’ei, de la part d’un òmi qui estó prumèr ministre d’un Estat qui dab los sons 600 000 poblants representa mensh deu 10% de la populacion catalana. Non pensi pas que lo critèri numeric sia lo bon entà jutjar de la plaça de tau o tau en l’Union europèa. Mes en la logica de Junker, perqué non pas fusionar lo Gran Ducat en ua entitat mei grana entà facilitar la governabilitat de l’UE?
 
D’ua aute costat, abandonar — qu’ei lo mot— milions de ciutadans europèus acarats a un conflicte dab lo poder centrau d’un Estat n’ei pas de segur la via mei eficaça entà har l’Euròpa deus ciutadans. Mes n’ei pas, solide, çò qui interèssa Junker, Macron e d’autes mei.
 
Abandonar los catalans mentre que lo poder centrau avó l’idea de méter au pas los mèdias publics catalans, quitament se la sembla estremar peu moment, pròva que los caps d’Estats europèus que s’estiman mei deishar desvolopà’s en Euròpa ua ideologia inspirada de la politica deu vesin turc qui, eth, e govèrna en hicar a la preson los jornalistas. Quin pòden acceptar qu’ua tau idea agi espelit hens lo cap d’un responsable europèu shens gausar díser arren?
 
E voletz tuar l’Euròpa en barrar lo camin a ua organizacion diferenta de l’Union? Pr’amor au dia de uei non vedem pas a puntejar arren qui posca perméter de tornar aviar aquera Union europèa.
 
La via federau estosse la bona? Ua Euròpa federau respectuosa deus territòris estosse la solucion? Estosse necessària la creacion d’un Senat europèu on se trobarén a l’encòp representants deus Estats e de las regions europèas? Aqueth Senat e dispausèsse de poders a costat de l’indispensable Parlament europèu enfin dotat de poder decisius com aquò e deu estar en tota democracia?
 
Que seré ua Euròpa ingovernabla, çò disen! Mes, los Estats-Units e son ingovernables? Mes e la govèrnan l’Euròpa de uei? O meilèu la question qu’ei: quí essaja de la governar a la faiçon d’un club d’Estats de qui los mei petits non son pas mei considerats que son consideradas las reivindicacions deu pòble catalan?
 
Aqueth pòble, per la votz deu son govèrn democraticament elegit, en un messatge lançat peu president Puigdemont, qu’a demandat ajuda aus europèus. No’u responen pas o alavetz sonque dab mesprètz en disent que’u deishan sol fàcia a un govèrn centrau qui harà çò que volha, qui poderà har arrespectar un ordi constitucionau bastit sonque sus l’idea, lo dògma, que l’unitat de l’Estat espanhòl ei au dessús de tota demanda, quitament democraticament exprimida.
 
 
E voletz tuar l’Euròpa?
 
Que m’ac sembla, o meilèu qu’èi paur que v’estimetz mei d’empachar la soa evolucion pr’amor qu’ètz demorats blocats sus l’idea que l’Estat-nacion ei la sola via possibla. Mes lo monde que càmbia.
 
Non sabi pas se i cau véder ua ironia de l’Istòria quan Macron e torna dar lo son sostien a Rajoy de Guaiana estant? Quan vedem e audim quin l’Estat ei jutjat “mespresant” per uns habitants de de Guaiana que podem pagerar la distància que i a enter l’Euròpa e los son ciutadans, periferics o pas.
 
Qu’acabi d’entrar suu territòri de Catalonha au moment d’escríver aquestas linhas. Mes on soi? En Republica de Catalonha o au Reiaume d’Espanha qui acaba de decidir la dissolucion del parlament e del Govèrn de Catalonha?
 
Taus uns que soi suu territòri de l’ua, taus autes que soi suu territòri de l’aute; mes çò de segur qu’ei que soi en Euròpa, ençò deus vesins, qui parlan ua lenga sòr de la mea, qui an hèit la mustra d’ua maturitat politica qui deveré servir d’exemple a l’Union europèa. E totun l’Euròpa que plega, que’us abandona. E voletz vertadèrament tuar aquera esperança d’Euròpa qui avem au còr?