Opinion
Catalonha: legalitat o legitimitat?
L’independéncia de Catalonha hè despéner fòrça tinta (es un imatge drin vièlh), colar fòrça shaliva e se guastar fòrça clavèrs d’ordenator. Cadun i va de son idèa e solide atz dejà agut debats o peleis au tribalh, entre amics, dens la familha o sus hialats sociaus.
Se calèva hèr un resumit deus arguments utilizats, es que los “dependentistas” (es mès brac que non pas “anti-independentistas”) invòcan pas que la “legalitat”, quan los partidaris de l’independéncia parlan de “legitimitat”. Jo diserí meslèu que quicòm es “just” au lòc de “legitime”, qu’aqueste darrèr mot pòt estar tanben comprés coma “legau” per daubuns.
Notaratz tanben que l’argument de “legalitat” es gaireben lo sol peus dependentistas, en tot saber qu’es mauaisit de n’invocar un aute.
“Legau” vòu díser “que segueish la lei” e se pòt pas contestar. “Just”, per contra, es una nocion que’s pòt eventualament discutir, e doncas n’apèra a la soscadissa, a l’escambi intellectuau e au debat.
Purmèr, se’ns demandam: “Tot çò qu’es legau es just? “, es evident que la reponsa es de non. Vau benlèu me véser atribuïr un punt Godwin, mes escóner Jusius pendent la Dusau Guèrra mondiala en territòri aucupat peus Alemands èra illegau. Mes èra just?
Dens l’Africa deu Sud deu temps de l’Apartheid, botar un escritèu a l’entrada de son estanquet on èra escrit “Interdit aus Néguers” èra legau. Mes èra just?
Après aquestes dus exemples drin aisits, ac confessi, nos cau aplicar la demanda a la situacion d’octobre 2017:
— Organizar una votacion sus l’independéncia de Catalonha èra illegau. Mes èra just?
— Organizar una votacion sus l’independéncia d’Escòcia èra legau. Mes èra just?
— Organizar una votacion sus l’independéncia de Quebec èra legau. Mes èra just?
— Trucar civius pacifics que volèvan pas que votar èra legau. Mes èra just?
— Miaçar un politician de’u fesilhar com estoc son predecessor èra legau. Mes èra just?
— Saluts fascistas per carrèras es legau en Espanha. Mes es just?
— Dissòlver un parlament elegit èra legau. Mes èra just?
— Botar elegits deu pòble en preson èra legau. Mes èra just?
— Los tractar com terroristas après l’arrestacion èra legau. Mes èra just?
Bon, es evident que díser de òc a totas aquestas question seré d’una marrida fe excessiva. E totun, n’i a qu’ac hèn.
Çò que hè paur dens aquestes debats dambe monde que, a còps, coneishèm plan, es que lo fascisme pòt tornar lèu lèu en temps de crisi. Monde que’s reclaman totun de la Democracia se pòdon amagar darrèr l’argument de “legalitat” ende sosténguer accions que son de tota evidéncia injustas.
Pr’amor ac hèn? Pr’amor que son partidaris d’un punt de vista (an lo dret, perqué pas, es la libertat, cau respectar aquesta opinion) e que son gahats dens una situacion de la quala pòdon pas sortir pr’amor de las marridas accions deu responsable unionista de la crisi, es a díser lo que representa lor biais de pensar.
Lo monde que disen: “Soi pas a favor de l’independéncia de Catalonha mes Rajoy es un fascista” se pòdon comptar suus dits de la man. Cau coratge e reflexion. N’i a, totun.
La polícia russa a arrestats aqueste diumenge uns 400 opausants. Me freti las mans a l’avança de véser las reaccions deu defensors franchimands de la Libertat, que van tornar trobar còp sec lo sens de la Justícia. Cau díser que la manifestacion a la quala participavan èra illegala.
Se calèva hèr un resumit deus arguments utilizats, es que los “dependentistas” (es mès brac que non pas “anti-independentistas”) invòcan pas que la “legalitat”, quan los partidaris de l’independéncia parlan de “legitimitat”. Jo diserí meslèu que quicòm es “just” au lòc de “legitime”, qu’aqueste darrèr mot pòt estar tanben comprés coma “legau” per daubuns.
Notaratz tanben que l’argument de “legalitat” es gaireben lo sol peus dependentistas, en tot saber qu’es mauaisit de n’invocar un aute.
“Legau” vòu díser “que segueish la lei” e se pòt pas contestar. “Just”, per contra, es una nocion que’s pòt eventualament discutir, e doncas n’apèra a la soscadissa, a l’escambi intellectuau e au debat.
Purmèr, se’ns demandam: “Tot çò qu’es legau es just? “, es evident que la reponsa es de non. Vau benlèu me véser atribuïr un punt Godwin, mes escóner Jusius pendent la Dusau Guèrra mondiala en territòri aucupat peus Alemands èra illegau. Mes èra just?
Dens l’Africa deu Sud deu temps de l’Apartheid, botar un escritèu a l’entrada de son estanquet on èra escrit “Interdit aus Néguers” èra legau. Mes èra just?
Après aquestes dus exemples drin aisits, ac confessi, nos cau aplicar la demanda a la situacion d’octobre 2017:
— Organizar una votacion sus l’independéncia de Catalonha èra illegau. Mes èra just?
— Organizar una votacion sus l’independéncia d’Escòcia èra legau. Mes èra just?
— Organizar una votacion sus l’independéncia de Quebec èra legau. Mes èra just?
— Trucar civius pacifics que volèvan pas que votar èra legau. Mes èra just?
— Miaçar un politician de’u fesilhar com estoc son predecessor èra legau. Mes èra just?
— Saluts fascistas per carrèras es legau en Espanha. Mes es just?
— Dissòlver un parlament elegit èra legau. Mes èra just?
— Botar elegits deu pòble en preson èra legau. Mes èra just?
— Los tractar com terroristas après l’arrestacion èra legau. Mes èra just?
Bon, es evident que díser de òc a totas aquestas question seré d’una marrida fe excessiva. E totun, n’i a qu’ac hèn.
Çò que hè paur dens aquestes debats dambe monde que, a còps, coneishèm plan, es que lo fascisme pòt tornar lèu lèu en temps de crisi. Monde que’s reclaman totun de la Democracia se pòdon amagar darrèr l’argument de “legalitat” ende sosténguer accions que son de tota evidéncia injustas.
Pr’amor ac hèn? Pr’amor que son partidaris d’un punt de vista (an lo dret, perqué pas, es la libertat, cau respectar aquesta opinion) e que son gahats dens una situacion de la quala pòdon pas sortir pr’amor de las marridas accions deu responsable unionista de la crisi, es a díser lo que representa lor biais de pensar.
Lo monde que disen: “Soi pas a favor de l’independéncia de Catalonha mes Rajoy es un fascista” se pòdon comptar suus dits de la man. Cau coratge e reflexion. N’i a, totun.
La polícia russa a arrestats aqueste diumenge uns 400 opausants. Me freti las mans a l’avança de véser las reaccions deu defensors franchimands de la Libertat, que van tornar trobar còp sec lo sens de la Justícia. Cau díser que la manifestacion a la quala participavan èra illegala.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#6
es teu mallorquí és fantástic, m'agrada, aixi com parles escrius, fabulós
Puigdemont enforiscat
Aiçò es pas un govèrn en l'exili, es quitament pas mièg govèrn, mas un grop de politics derrotats, convertits en agitadores
Governan pas. Ensaja pas o semblar quitament pas. La republica que proclamèron existís pas ni a existit. Se limitan a far agitación. A donar d'entrevistas e de conferéncias de premsa. Parlar, parlar, parlar. Ficats en lo bucle de totjorn, mas ara luènh d'ostal, jol sindròme de la sobrexcitación e de la recèrca de quin signe que siá que pòsca s'interpretar coma de bon augurio. Aviam jamai agut de ròdas de premsa tan nombrosas, ditz Puigdemont.
Nos avián jamai fach tant cas e aviam internacionalizado tant lo conflicte, corrobora. Qui s'assolaça pas…
Es pas un govèrn en l'exili. Es quitament pas un govèrn, ni mièg govèrn. Coma fòrça, es un govèrn derrotat, que proclamèt una republica, mas de contunh pas sabèt li donar vida, convertir en vertat efectiva çò que fins a alavetz sonque èran de sols mots. Als govèrns que lor succedís aquò, après tanben lor sòl succedir çò que li a succedit dins lo govèrn de Puigdemont: la preson o l'exili, que se son repartits dins aqueste cas de forma indescifrable per una decision inexplicada o inexplicabla, degun o a esclarit fins al moment, e eth quau mens Puigdemont.
Son eles es quaus an fracassat, e mai se endosen ara lo fracàs en Espanha, a la siá democracia e quitament en una Euròpa que li qualifican a el ja de insensible e vergonzosa. Òm dels derrotats vòl endosarla als catalans, que lor caldrà póner de sacrificis de la siá part en responsa als sacrificis de las siás liuradas e generosas dirigentas exiliats e empresoats.
Lo principal argument que esgrimen coma una bandièra inverosímil es qu'Espanha es pas una democracia. Foguèron pas eles qui enganhèron amb lo sieu promesa d'una independéncia facila e gratuita, mas aquesta Espanha que se disiá democratica e o èra pas. Eles comptavan pas amb aiçò. E la pròva qu'Espanha èra pas una democracia es justament que se lor daissèt pas far çò qu'eles volián, en descomptant que se lor permetèt o far tot, en alebant la Constitucion, fins al moment meteis en que proclamèron la republica, pròva plan precisa qu'èra una democracia qu'aviá un sol limit, coma èra la destruccion de la pròpria Constitucion democratica, ponch que l'article 155 podiá en el abilitar dins lo Govèrn de Rajoy per dissòlver lo Govèrn e lo Parlament catalan.
En la diatriba, lo lengatge sòl agir coma un miralh. La furia qu'atribuissèm a unes autres sòl èsser la pròpria. Aital Puigdemont aqueste dimars en la ràdio. Se quauquarrés es plenament inabilitat per dialogar qualque jorn amb aquesta autra part qu'el li crida a el Espanha, e mai se en bona part es Catalonha meteissa, e que li qualifica a el de autoritaria e quitament totalitaria, aqueste es Puigdemont, endrabat en lo bucle de la pureza e del pacifismo pròpris e de la maldad e la violéncia de qui a designat coma d'adversaris.
(Lluís Bassets el pais)
Es teu plantetjament ês una trampa dialéctica. Estas presentant sa justici com es metallenguatge de sa legalidad. Per un costat apelas à un suposat sentit de sa justici abstracte, subjetiu e infalible des que tuthom disposa y an so que pot dí lo qu'ês just ò injust an tota seguridad. Cuand já has sugestionat y dirigit à nês lectó, amb un hábil exercici de prestidigitació dius que 'Bon, es evident que díser de òc a totas aquestas question seré d’una marrida fe excessiva', però s'objectiu manipuladó já está conseguit. Trob à faltá colque frase des tipo; Destrossa un cotxo de sa guardia civil ês moral segons sa moral catalanista. ¿Però ês étich?
Soi fòrça aen favor de l’independéncia de Catalonha, e de l'annexion d'Occitania linguïstica a la nòva Republica Democratica de Catalunya, mas aquò empacha pas Rajoy ni totes los caps d'estat actuals que lo sostenon d'èsser fascistas !
Excellent argumentari a usar sens moderacion. Aquela legalitat sembla tant normala a tantas gens, en Espanha, en Euròpa e dins le monde.
Amb aquò, la legitimitat es pas absoluda e se pagèlla en percentatge d'adesion de l'opinion.
Çò de remarcable es la progression de la causa en qualcas annadas.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari