Opinion
Convivéncia e convivialitat
Un jorn, òme que parlava occitan s’escalustrèt perque ausèri utilizar lo mot convivialitat en sa preséncia. Aqueu censor m’afortiguèt qu’en bòna lenga d’òc, m’auriá caugut dire puslèu convivéncia.
Lo mot convivéncia, de segur, es fòrça bèu e lo recomandi. Pasmens es pas un sinonim de convivialitat. Lei dos mots son legitims e an de sens diferents.
Convivéncia, conviure
La convivéncia es lo fach de conviure/convíver, de viure ensems. La connotacion positiva es pas obligatòria dins aqueste mot. Es sustot un sinonim de coexisténcia o coabitacion.
Lei mots convivéncia e conviure laissan pas de traças facilament detectablas en occitan ancian e semblan d’èsser puslèu de calcs que s’inspiran d’autrei lengas romanicas. En italian especialament, trobam convivere tre 1306 e convivenza tre 1660. En occitan lei mots correspondents semblan ben pus recents. Ça que la, convivéncia e conviure s’intègran fòrça ben ai racinas occitanas tradicionalas: con‑, viure/viv-, ‑éncia.
Lo nom femenin la convivéncia se ditz en catalan la convivència; en italian la convivenza; en espanhòu la convivencia. En francés dison la cohabitation o la coexistence e amb un sens pus estrech le vivre-ensemble (la convivance es una invencion recenta e rara en francés). En anglés se ditz cohabitation, coexistence o living together.
Ara: perqué leis occitanistas venèran lo mot convivéncia coma se foguèsse un mot magic, medievau, trobadoresc e sistematicament positiu, quand en realitat sembla un mot tardiu? Es un mistèri interessant e laissi a d’autrei cercaires lo plaser de lo resòuver.
Lo vèrb conviure/convíver se revira ansin: en catalan conviure; en italian convivere; en espanhòu convivir; en francés cohabiter o coexister; en anglés to coexist o to live together.
Convivialitat, conviviau
La convivialitat es la qualitat de çò conviviau/convivial, de çò relatiu a un convit, a un banquet, a una taulejada per fin de se regalar e de manjar ensems. E per extension es lo plaser de se retrobar, de s’endevenir, de ben coexistir. I a una connotacion extrèmament positiva.
Un còp de mai, en aqueste cas, convivialitat e conviviau/convivial son pas de mots de bòn trobar en occitan tradicionau. Son de mots de formacion culta (o sabenta) que remontan a l’adjectiu latin convivialis (o convivalis).
Trobam l’aparicion de conviviale en italian tre 1438, en francés convivial apareis dins lei tèxts en 1541. En occitan tot semblariá pus recent.
Lo nom femenin convivialitat ven pas dirèctament dau latin, es passat per un modèl anglés conviviality, aparegut solament en 1791, derivat de l’adjectiu anglés convivial, que ven dau latin convivialis. Lei lengas romanicas an utilizat de noms coma convivialitat solament a partir dau sègle XIX après s’inspirar de l’anglés conviviality.
Ansin, lo nom femenin la convivialitat se ditz en catalan les bones relacions o la bona convivència (notaretz qu’es necite de metre l’ajectiu bona abans convivència; lo mot la convivialitat sembla pus rar e fòrça recent en catalan). En italian dison laconvivialità; en espanhòu lo cordial o lo ameno o eventualament la convivialidad; en francés la convivialité; en anglés conviviality.
L’adjectiu conviviau/convivial se ditz en catalan amistós o sociable (o convival quand se pensa a un convit). En italian se ditz conviviale; en espanhòu cordial o ameno (o convival quand se pensa a un convit); en francés convivial; en anglés convivial.
De segur, fornissi aicí ren que de traduccions generalas. De traduccions exactas e completas demandarián de negrejar de paginas nombrosas que sortirián dau format d’aqueste blòg.
Lo mot convivéncia, de segur, es fòrça bèu e lo recomandi. Pasmens es pas un sinonim de convivialitat. Lei dos mots son legitims e an de sens diferents.
Convivéncia, conviure
La convivéncia es lo fach de conviure/convíver, de viure ensems. La connotacion positiva es pas obligatòria dins aqueste mot. Es sustot un sinonim de coexisténcia o coabitacion.
Lei mots convivéncia e conviure laissan pas de traças facilament detectablas en occitan ancian e semblan d’èsser puslèu de calcs que s’inspiran d’autrei lengas romanicas. En italian especialament, trobam convivere tre 1306 e convivenza tre 1660. En occitan lei mots correspondents semblan ben pus recents. Ça que la, convivéncia e conviure s’intègran fòrça ben ai racinas occitanas tradicionalas: con‑, viure/viv-, ‑éncia.
Lo nom femenin la convivéncia se ditz en catalan la convivència; en italian la convivenza; en espanhòu la convivencia. En francés dison la cohabitation o la coexistence e amb un sens pus estrech le vivre-ensemble (la convivance es una invencion recenta e rara en francés). En anglés se ditz cohabitation, coexistence o living together.
Ara: perqué leis occitanistas venèran lo mot convivéncia coma se foguèsse un mot magic, medievau, trobadoresc e sistematicament positiu, quand en realitat sembla un mot tardiu? Es un mistèri interessant e laissi a d’autrei cercaires lo plaser de lo resòuver.
Lo vèrb conviure/convíver se revira ansin: en catalan conviure; en italian convivere; en espanhòu convivir; en francés cohabiter o coexister; en anglés to coexist o to live together.
Convivialitat, conviviau
La convivialitat es la qualitat de çò conviviau/convivial, de çò relatiu a un convit, a un banquet, a una taulejada per fin de se regalar e de manjar ensems. E per extension es lo plaser de se retrobar, de s’endevenir, de ben coexistir. I a una connotacion extrèmament positiva.
Un còp de mai, en aqueste cas, convivialitat e conviviau/convivial son pas de mots de bòn trobar en occitan tradicionau. Son de mots de formacion culta (o sabenta) que remontan a l’adjectiu latin convivialis (o convivalis).
Trobam l’aparicion de conviviale en italian tre 1438, en francés convivial apareis dins lei tèxts en 1541. En occitan tot semblariá pus recent.
Lo nom femenin convivialitat ven pas dirèctament dau latin, es passat per un modèl anglés conviviality, aparegut solament en 1791, derivat de l’adjectiu anglés convivial, que ven dau latin convivialis. Lei lengas romanicas an utilizat de noms coma convivialitat solament a partir dau sègle XIX après s’inspirar de l’anglés conviviality.
Ansin, lo nom femenin la convivialitat se ditz en catalan les bones relacions o la bona convivència (notaretz qu’es necite de metre l’ajectiu bona abans convivència; lo mot la convivialitat sembla pus rar e fòrça recent en catalan). En italian dison laconvivialità; en espanhòu lo cordial o lo ameno o eventualament la convivialidad; en francés la convivialité; en anglés conviviality.
L’adjectiu conviviau/convivial se ditz en catalan amistós o sociable (o convival quand se pensa a un convit). En italian se ditz conviviale; en espanhòu cordial o ameno (o convival quand se pensa a un convit); en francés convivial; en anglés convivial.
De segur, fornissi aicí ren que de traduccions generalas. De traduccions exactas e completas demandarián de negrejar de paginas nombrosas que sortirián dau format d’aqueste blòg.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Lo catalan Amè e amenitat, ameitat, amenitzar son d'ispanismes?
Convivéncia / bilingüisme / convivialitat
En referéncia a un article precedent de DS, sul bilingüisme, se pòt interrogar sus las rasons de la preferéncia al francés dels occitans naturals; le francés oufrent una convivialitat plus larga que l'occitan.
L'usatge d'un parlar es affectiu, e la convivialitat de la lenga d'òc es tròp restrenhta, manca d'un occitanisme popular e diffusat dins totas las activitats (del temps liure).
Amb la convivéncia, le monde se supòrta intelligentament, amb la convivialitat, le monde se tròba amb plaser. La convivialitat es una motivacion fòrta dins las activitats umanas.
L'article suggère benlèu un occitan de convivialitat umana...l'occitan dels lesers...transversal, pas vertical (far d'occitan).
Una activitat simpla, populara, la caminada en club, al campèstre o en montanha, es propícia a la paraula, a l'excambi en mitan natural e a la desenibicion. Se vei en çò dels retirats...
Quand n'i a dos que largan una expression, una fraseta, una nhòrla, n'i de mai qu'espían... Mès aquò dura pas, fauta de costuma...
Atencion, n'i a d'occitans que disen parièr viure/beure o víver/béver, e qu'assimilan convivéncia e conbebéncia, que resulta de la convivialitat.
E que m'en disetz de la 'conmorencia' castelhana, la version vertadièra de 'la conllevancia' orteguiana:
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari