Enes mèns estudis d’audiovisuaus, jamès pensè que se tractarie eth circuit deth vidèo-art, e mès qu’aquerò, es professors de tres matèries desparières èren restacadi damb eth vidèo-art o er art contemporanèu. Dilhèu gràcies ad aquerò sabí daurir un shinhau mès eth mèn esperit critic e podí veir que non i a pas un prisma unic d’a on analisar eth cinèma.
 
Maugrat que non me considèri cap un critic academic d’especializacion, creigui que sò pro polivalent entà captar quauques nuances que hugen eth dògma dera critica professionau quan mespresen quauquarren, ar encòp que pogui veir vertuts que s’escapen deth public comerciau (qui ei pro sabent entà saber s’a valgut era pena despensar sòs en ua entrada damb eth 21% d’impòsti). Cadun a era sua sòrta de cinèma e non aurie pas de mespresar eth cinèma damb d’autes pretensions des que cadun vò veir.
 
Ac pensè un autre viatge en tot descorbir en Internet eth cuert-metratge d’Abbas Kiarostami, No (2011), que segon quauqui espectadors de Youtube eth director serie subervalorizat. Òc, ei ua d’aqueres situacions de descredit quan “quauquarren ac poderie hèr un enfant de 10 ans”. Ath sòn favor, s’agís de 9 menutes de vidèo amator damb er interès fixat sus un solet plan. Non a cap d’auta trama qu’ua mair que sage convéncer ara sua hilha entà èster tonuda deuant era camèra. Ei, en efècte, un cuert-metratge liure de grani esteticismes, a nivèu d’un vidèo de Whatsapp deth nòste temps. Totun, coma en art contemporanèu, er acte e procès de hèr un filme pòt èster tan important coma eth filme en se.
 
Partim de çò que hec Marcel Duchamp damb eth sòn urinari ena escultura Fontaine (1917): non s’agís pas qu’un pishadèr age qualitat artistica, senon quines qualitats artistiques li podem trobar es espectadors ara ora de plaçar-lo en un encastre artistic, deth miei artistic coma amplificador de significats. Dera madeisha manèra Kiarostami elève un vidèo amator ara categoria de cuert-metratge, en tot voler desvelhar-ne ua lectura en prigondor, eliminant era linha entre realitat e scenari, e en tot implicar-mos damb un personatge dera vida vidanta.
 
Eth cinèma de Kiarostami se desvolopèc a causa d’un panorama nacionau iranian tot plen de tabós (veir A on ei era casa deth mèn amic?1987) e es sues istòries petites damb enfants protagonistes causèren empatia damb eth public italian, damb tradicion en Neorealisme. Ei quan sabem açò, que podem trobar petites allegories e rendem compde tanben dera potenta pression que genère èster sometut ara camèra e as expectatives de toti aqueri qu’ac veiràn, se com n’ei de malaisit de díder “Non” a ua mair que vò çò de melhor entà tu. S’ac volguèssem amiar ar extrèm, parlar der individu en tot mantier-se fièr deuant es interèssi paternalistes. Tot a trauèrs d’ua mainada que non vòl pas tóner-se eth peu! — per autant bon que pogue èster eth filme resultant. B’ei un bonaür d’auer eth peu ath vent!