Opinion
Vos vòlon “Sudistas”, siatz “Provençaus”
En Provença coma endacòm mai en Occitània, una minoritat farga un occitan provençal adaptat a la modernitat, escriu, forma, manten una produccion artistica, anima d’associacions assegura una preséncia publica, participa a l’accion politica...
De lor costat, lo poder public de la region Provença-Alps-Còsta d’Azur gasta fòrça moneda dins una politica lingüistica qu’impausa un monolingüisme francofòn e sosten lo poder central dins sa politica de penalizacion de l’us oficial de l’occitan. En consequéncia, l’occitan devenguèt una lenga esconduda en Provença.
L’istòria mòstra qu’al sègle XIX, una granda part dels grècs parlavan turc dins las ciutats. Foguèt una minoritat culta que codifiquèt la lenga e desenvolopèt l’idèa d’un país de lenga grèca. Foguèron de procèsses similars en Chequia e Eslovaquia amb la dominacion de la lenga alemanda dels austrians, en Polonha amb lo rus e l’alemand, en Finlàndia amb lo rus e lo suedés, en Lituània, Estònia e Letònia amb lo rus. En Romania, Itàlia, Bulgaria e dins l’anciana Iogoslavia, foguèron tanben una minoritat que portèron un projècte nacional e lingüistic. Foguèt la casuda dels empèris otoman, austrian, rus e alemand e de l’URSS que concretizèt aquestes utopias. Es gràcia al trabalh lingüistic, cultural e politic d’una minoritat activa qu’aqueles pòbles poguèron se reconéisser al moment istoric propici. Uèi, en Euròpa, aqueles pòbles an d’estats reconeguts.
Ara, son los pòbles sens estats amb una estructura administrativa autonòma tal coma Flandra, Catalonha, Escòcia, Euskadi, Sud Tiròl e d’una islas Groenland (Kalaallit Nunaat), Føroyar, Äland... qu’arriban a desvolopar una capacitat economica pròpria e un sosten popular en capacitat de conduire un procès de confederalisme fòrt e mai d’independéncia. D’autres batalhan per enfortir lors dreits economics, politics e lingüistics dins l’encastre d’una autonomia o devolucion tal coma lo País Valencian, Galícia, Balears, Sardenha, Frisa, País de Gala....
Uèi en Euròpa, l’existéncia d’un territòri administratiu reconegut al nivèl estatal pareis una condicion necessària per desvolopar una identitat locala. Es tan evident que l’estat centralista francés mena una politica anti identitària assumida per que los pòbles que compausan França non apareisson pas dins la mapa dels territòris regionals d’Euròpa. Per son insularitat e gràcia a un trabalh cultural e politic fòrt, sonque Corsega a una existéncia subre la mapa, e mai, atenguèt recentament un primièr nivèl d’autonomia.
Per sa geografia peninsulara e una preséncia politica e economica locala, Bretanha existís coma region administrativa francesa, mas amb un poder politic, economic e cultural insignificant. E mai, Alsàcia, Auvèrnhe, Limosin e l’Aquitània-Gasconha perdèron aquesta reconeissença. Euskadi Nòrd e Catalonha Nòrd non an pas d’existéncia legala.
En Occitània, gràcia a una conjoncion d’oportunitat e una mobilizacion, la region nòva Occitània Pirenèus Mediterranèa pòrta un nom que permet a una part d’Occitània d’existir subre la mapa europèa, e mai se politicament e culturalament la consciéncia occitana i es plan fraca dins l’assemblada dels elegits e elegidas.
En fin d’annada de 2017, lo president del conselh regional de “Provença-Alps-Còsta d’Azur” decidiguèt de la renomenar “Region Sud Provença-Alps-Còsta d’Azur”, segon una marca que serà depausada a l’Institut de la Proprietat Industriala e que figurarà sus totes los documents de l’institucion regionala. Una peticion Ni-Sud-ni-PACA-mais-Provence lançada per un occitanista del POC aguèt un sosten plan al delà de la movença occitanista e provençala amb mai de 10 000 signatura pel moment. Es una oportunitat politica excepcionala per qu’aquela part orientala d’Occitània aparesca subre la mapa. Ara son las provençalas e los provençaus que devon se bolegar. Cal mobilizar de personalitats localas de la cultura, del espòrt, de l’economia, en defòra del mitan occitanista, per que s’engatjen per Provença. Cal que la premsa regionala ne parle. Es un trabalh de terren e de ret de relacions.
Renaud Muselier, vos vòl “Sudistas”, siatz “Provençaus”.
De lor costat, lo poder public de la region Provença-Alps-Còsta d’Azur gasta fòrça moneda dins una politica lingüistica qu’impausa un monolingüisme francofòn e sosten lo poder central dins sa politica de penalizacion de l’us oficial de l’occitan. En consequéncia, l’occitan devenguèt una lenga esconduda en Provença.
L’istòria mòstra qu’al sègle XIX, una granda part dels grècs parlavan turc dins las ciutats. Foguèt una minoritat culta que codifiquèt la lenga e desenvolopèt l’idèa d’un país de lenga grèca. Foguèron de procèsses similars en Chequia e Eslovaquia amb la dominacion de la lenga alemanda dels austrians, en Polonha amb lo rus e l’alemand, en Finlàndia amb lo rus e lo suedés, en Lituània, Estònia e Letònia amb lo rus. En Romania, Itàlia, Bulgaria e dins l’anciana Iogoslavia, foguèron tanben una minoritat que portèron un projècte nacional e lingüistic. Foguèt la casuda dels empèris otoman, austrian, rus e alemand e de l’URSS que concretizèt aquestes utopias. Es gràcia al trabalh lingüistic, cultural e politic d’una minoritat activa qu’aqueles pòbles poguèron se reconéisser al moment istoric propici. Uèi, en Euròpa, aqueles pòbles an d’estats reconeguts.
Ara, son los pòbles sens estats amb una estructura administrativa autonòma tal coma Flandra, Catalonha, Escòcia, Euskadi, Sud Tiròl e d’una islas Groenland (Kalaallit Nunaat), Føroyar, Äland... qu’arriban a desvolopar una capacitat economica pròpria e un sosten popular en capacitat de conduire un procès de confederalisme fòrt e mai d’independéncia. D’autres batalhan per enfortir lors dreits economics, politics e lingüistics dins l’encastre d’una autonomia o devolucion tal coma lo País Valencian, Galícia, Balears, Sardenha, Frisa, País de Gala....
Uèi en Euròpa, l’existéncia d’un territòri administratiu reconegut al nivèl estatal pareis una condicion necessària per desvolopar una identitat locala. Es tan evident que l’estat centralista francés mena una politica anti identitària assumida per que los pòbles que compausan França non apareisson pas dins la mapa dels territòris regionals d’Euròpa. Per son insularitat e gràcia a un trabalh cultural e politic fòrt, sonque Corsega a una existéncia subre la mapa, e mai, atenguèt recentament un primièr nivèl d’autonomia.
Per sa geografia peninsulara e una preséncia politica e economica locala, Bretanha existís coma region administrativa francesa, mas amb un poder politic, economic e cultural insignificant. E mai, Alsàcia, Auvèrnhe, Limosin e l’Aquitània-Gasconha perdèron aquesta reconeissença. Euskadi Nòrd e Catalonha Nòrd non an pas d’existéncia legala.
En Occitània, gràcia a una conjoncion d’oportunitat e una mobilizacion, la region nòva Occitània Pirenèus Mediterranèa pòrta un nom que permet a una part d’Occitània d’existir subre la mapa europèa, e mai se politicament e culturalament la consciéncia occitana i es plan fraca dins l’assemblada dels elegits e elegidas.
En fin d’annada de 2017, lo president del conselh regional de “Provença-Alps-Còsta d’Azur” decidiguèt de la renomenar “Region Sud Provença-Alps-Còsta d’Azur”, segon una marca que serà depausada a l’Institut de la Proprietat Industriala e que figurarà sus totes los documents de l’institucion regionala. Una peticion Ni-Sud-ni-PACA-mais-Provence lançada per un occitanista del POC aguèt un sosten plan al delà de la movença occitanista e provençala amb mai de 10 000 signatura pel moment. Es una oportunitat politica excepcionala per qu’aquela part orientala d’Occitània aparesca subre la mapa. Ara son las provençalas e los provençaus que devon se bolegar. Cal mobilizar de personalitats localas de la cultura, del espòrt, de l’economia, en defòra del mitan occitanista, per que s’engatjen per Provença. Cal que la premsa regionala ne parle. Es un trabalh de terren e de ret de relacions.
Renaud Muselier, vos vòl “Sudistas”, siatz “Provençaus”.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#5 Auriai melhor estimat qu'escriguèsses " qualques lengadocians" o quicòm mai dins aquel sens, per que, o sabes, sèm fòrças lengadocians que sèm pas dintrats dins l'engana de l "Oxitany rikiki".....
Urosament, lei lengadocians son aquí per nos dire que far e que pensar !
Après nos aguer torpilhat en s'autoproclamant Occitània, ara nos venon donar de leiçons coma lo mèstre a l'escolan. Siatz gonfles...
Qu'il est amusant de lire sous la plume d'un des fossoyeurs de l'Occitanie cet appel fait aux Provençaux pour qu'ils se disent "provençaux" !
Nous ne nous relèverons jamais de votre trahison, nous ne pourrons jamais dépasser la confusion entre votre région administrative "Occitanie" et l'Occitanie pour laquelle nous avons donné des années de nos vies.
Pour le coup, acceptons la réalité, et parlons français. Aital !
Article de portada generala, en delai de Provença e Occitània, que deuriá mobilizar tota la França.
Es un vaste programma de dematerializacion de totas las identitats geograficas istoricas per fin de finalizar una identitat unenca dita nacionala.
Cal se felicitar de la sensibilitat d'EELV a n'aquella question, e cal que l'opinion se sasisca de l'affar, region per region, e en fasca un punht-clau de las eleccions venentas.
Se le périmètre actual de las regions es intangible, dins un primièr temps, una definicion clara de sas composantas, les païses, es necessària, per préner en compte las problematicas pròprias, notadament en çò que tòca las lengas ditas regionalas.
un article que m'agrada.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari