Après longas rubricas e longs articles on passavi l’usclada suus franchimands, vau ara estar positiu per un còp (lo vielhum, benlèu). Sense d’estar un especialista de la justícia, me sembla que dens l’Estat francés los drets deus justiciables son plan assegurats. Cadun a dret a un avocat, cadun a dret a un procès “normau” e avant d’estar condemnat, cada acusat es considerat com innocent. En teoria, mes es lo dret.
 
Los avocats an lo dret de s’exprimir dens los mèdias e m’a gaireben tostemps semblat que los ahars penaus que segotisson l’actualitat son estats haut o baish plan tractats peus mèdias. Solide, i deu aver exemples contraris, mes dens l’ensems, los especialistas “justícia” deus jornaus televizats an un haut nivèu de professionalisme, plan mès que non pas los autes especialistas jornalistics.
 
Los ahars judiciaris mediatizats son sovent fòrça complicats e las purmèras mesuras de prénguer son d’expausar pas un acusat a la condemnacion publica, de cedir pas a comunicar una emocion que poderé miar lo pensar deu monde e de cercar pas a emblanquir quauqu’un avant que sia jutjat.
 
Se cau sovent tornar brembar l’ahar d’Outreau, la denóncia telefonica de Patrick Dils (quinze ans en preson), l’entrevista d’un Patrick Henry que demandava davant la camèra la pena de mòrt ende l’assassin deu petit Philippe qu’avèva fin finala tuat eth, e, mès recentament, de la caminada blanca ende sosténguer la familha de la prauba Alexia Daval, deus quaus son marit, que la tuèc eth medish.
 
E doncas la setmana qu’acaba de passar, estoi susprés per un eveniment que’m semblèc pauc costumèr.
 
Lavetz que, en seguida sense de dobte deu movement de denóncia de las agressions sexualas, uns òmes coneishuts son acusats de forçament, lo jornau televizat de France 2 a difusada l’entrevista d’una hemna que’s acusaira dens un d’aquestes ahars. Aquesta entrevista estoc tornada difusar uns dias mès tard.
 
Aquestes imatges, filmats dens l’intimitat d’una hemna de la quala la cara plenha lo telon, son evidentament d’una portada emocionala de las fòrtas. Dens aquesta mena d’ahar, sia lo tipe a forçada la hemna e cau que sia condemnat segon la lei, sia la hemna mentís e cau pas balhar un imatge negatiu de la persona incriminada que’u poderé núser. I a pas qu’una pròva materiala seguida d’una avoada que pòdon acabar lo questionament.
 
De memòria, es lo purmèr còp que vesi aquò e’n soi a’m demandar s’es la debuta d’una tendéncia o pas sonque una petita “error” d’un jornalista sollicitat. La seguida nos ac diserà.
 
Una question de mès demòra, es de saber pr’amor l’acusaira d’un ministra sus un ahar fòrça comparable es pas, era, entrevistada au finestron.
 
End’acabar, tornarèi escríver los mots deu Roger Gicquel, presentator deu jornau televizat de 20h sus TF1, mots qu’estón sovent destornats, desformats e sortits deu contèxte:
 
“França a paur” es la part que demòra coneishuda, mes la seguida es clara: “… es un sentit que’ns cau combàter, cresi, pr’amor que vesèm plan que desboca sus envejas fòlas de justícia avanciva, de venjança immediata e dirècta.”