Opinion
Eth lop e eth Tribunau Constitucionau
Dempús deth bohet ar aranés deth Tribunau Constitucionau deth passat dia 8 de hereuèr declarant nulla era condicion de lengua “preferenta” dera Lei 35/2010, deth 1r d'octobre, der occitan, aranés en Aran, es que pelegen pera nòsta lengua dia a dia non se dan per vençudi e vien de plaçar en internet un nau lòc d’ajuda entàs que son interessadi en aranés, ei eth Servici de Supòrt Lingüistic.
Era plataforma ei ua iniciatiua apuiada peth Conselh Generau d’Aran e era Diputacio de Lleida e ei amiada per Diversiaworld, era madeisha equipa que hè uns mesi metec en marcha eth Club Aranés (www.aranes.club) ua plataforma d’aprendissatge en linha der aranés qu’a auut ua grana capitada e que lèu va a arténher es 500 escolans inscriti.
Entà auer era ajuda deth Servici de Supòrt Lingüistic que cau anar entara adreça www.aranes.cat , aquiu se pòden hèr es consultes que s’agen de besonh en çò que tanh ar emplec der aranés, tant en vocabulari, coma gramatica, coma ortografia o en çò qu'age a veir damb era lingüistica.
Ath darrèr dera plataforma que i a ua equipa d'especialistes que, de manèra gratuïta, responeràn as dobtes sus er aranés e aconselharàn en çò que tanh ath sòn emplec.
Eth portau web a era collaboracion dera Associacion Es Paums, era entitat associatiua de Vilamòs que ja ven collaborant damb eth Club Aranés des deth sòn començament.
Pòc a pòc, pas a pas entà non estramuncar, eth nòste País se dòte des recorsi que s’an de besonh tà tier era lengua, coma son era acadèmia aranesa dera lengua (Institut d’Estudis Aranesi - Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana (2014), era Gramatica Basica (Institut d’Estudis Aranesi - Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana – 2017), eth Vocabulari basic der aranés (Institut d’Estudis Aranesi, Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana – 2017), es corsi d’aranés presenciaus deth Conselh Generau d’Aran, era Plataforma d’aprendissatge en linha Club Aranés (2017), eth Grop de Convèrsa Occitan/Aranés dera Universitat de Lhèida (2014)e ara eth Servici de Supòrt Lingüistic (2018).
Que tantes realizacions en pòc temps non possen pas soletes coma es misharnons, senon pr'amor qu'ath darrèr i a persones entitats e institucions que estimen era nòsta lengua e possen entà que i age mès iniciatues en favor der aranés.
Ara se non mos botjam, damb era senténcia descrabestada deth Constitucionau er aranés pòt passar de ua situacion de preferéncia a quèir en ua situacion d'indiferéncia. E botjar-se vò díder parlar-lo.
Auem de tot entà tier era lengua, ara sonque cau que la parlegam tostemp, damb toti e pertot damb normalitat. Aumens es qu'èm aranesi.
Perque hè mès dò qu'es que son aranesi non la parlen que non pas qu'es que vien de dehòra non l’aprenen.
I a còps qu’eth lop ei laguens tanben, non solament dehòra.
Era plataforma ei ua iniciatiua apuiada peth Conselh Generau d’Aran e era Diputacio de Lleida e ei amiada per Diversiaworld, era madeisha equipa que hè uns mesi metec en marcha eth Club Aranés (www.aranes.club) ua plataforma d’aprendissatge en linha der aranés qu’a auut ua grana capitada e que lèu va a arténher es 500 escolans inscriti.
Entà auer era ajuda deth Servici de Supòrt Lingüistic que cau anar entara adreça www.aranes.cat , aquiu se pòden hèr es consultes que s’agen de besonh en çò que tanh ar emplec der aranés, tant en vocabulari, coma gramatica, coma ortografia o en çò qu'age a veir damb era lingüistica.
Ath darrèr dera plataforma que i a ua equipa d'especialistes que, de manèra gratuïta, responeràn as dobtes sus er aranés e aconselharàn en çò que tanh ath sòn emplec.
Eth portau web a era collaboracion dera Associacion Es Paums, era entitat associatiua de Vilamòs que ja ven collaborant damb eth Club Aranés des deth sòn començament.
Pòc a pòc, pas a pas entà non estramuncar, eth nòste País se dòte des recorsi que s’an de besonh tà tier era lengua, coma son era acadèmia aranesa dera lengua (Institut d’Estudis Aranesi - Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana (2014), era Gramatica Basica (Institut d’Estudis Aranesi - Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana – 2017), eth Vocabulari basic der aranés (Institut d’Estudis Aranesi, Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana – 2017), es corsi d’aranés presenciaus deth Conselh Generau d’Aran, era Plataforma d’aprendissatge en linha Club Aranés (2017), eth Grop de Convèrsa Occitan/Aranés dera Universitat de Lhèida (2014)e ara eth Servici de Supòrt Lingüistic (2018).
Que tantes realizacions en pòc temps non possen pas soletes coma es misharnons, senon pr'amor qu'ath darrèr i a persones entitats e institucions que estimen era nòsta lengua e possen entà que i age mès iniciatues en favor der aranés.
Ara se non mos botjam, damb era senténcia descrabestada deth Constitucionau er aranés pòt passar de ua situacion de preferéncia a quèir en ua situacion d'indiferéncia. E botjar-se vò díder parlar-lo.
Auem de tot entà tier era lengua, ara sonque cau que la parlegam tostemp, damb toti e pertot damb normalitat. Aumens es qu'èm aranesi.
Perque hè mès dò qu'es que son aranesi non la parlen que non pas qu'es que vien de dehòra non l’aprenen.
I a còps qu’eth lop ei laguens tanben, non solament dehòra.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Lenga de las escòlas d'esquí dels enfants
En Catalonha e Andòrra, l'esquí s'ensenha en catalan, en Aran a Vaquèira, es en espanhòl!
De que sèrve l'aranés a l'escòla? A la soleta cultura? E çò de l'usatge social ?
Avís al lop de dedins! Que òc!
L'usatge natural de la lenga passa per un malhum de convivialitat sociala recreativa, associacions culturalas e clubs esportius, çò qu'existe en Catalonha.
I a una prioritat a desenvelopar notadament las activitats localas de caminada e d'esquí en aranés al sen de clubs aranesistas. Aran es tèrra de caminadas magnificas propícias a la rescontra e la destiba.
Les occitans de l'autre costat poirián s'i jónher tanben e frequentar les jaces rurals.
PS: manca l'aranés dins le sit de l'oufíci del torisme...
Òsca per lo trabalh de normalizacion lingüistica del vath d'Aran.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari