Dins lo vilatge calabrés de la Gàrdia, que se parla un occitan que ven de las Vals Vaudesas, li dison pan bolhit e la perfuman amb un parelh de fuèlhas de laurièr. Pendent lo sègle XII, una partida de la populacion de las ja mençonadas vals (sustot de la Val Cluson e de la Val Pèlis) s’installèt dins qualques vilatges de la region de Calàbria tot en fugissent las persecucions religiosas, mas en 1561, après que lors abitants aguèron donat supòrt a la reforma protestanta, l’inquisidor general Antonio Michele Ghislieri (lo futur Pius V) decidiguèt d’avalir l’eretgia e ne faguèt far un chaple; la màger part de la populacion foguèt brutalament assassinada. En nom de Dieu, ça que la. Las paucas gents que se’n salvèron se refugièron dins la Gàrdia e lor calguèt se convertir, mas sèrvan encara la lenga.
 
 
Sopa d’alh
 
Ingredients: 1 cabòça d’alhs, mièja bagueta un pauc secòta, 2 uòus, grais de cosina (segon las regions: òli d’oliva, sagin, grais d’auca), pebre e sal.
 
Preparacion: per començar pelarem e trissarem los alhs e, en acabant, botarem un pauc de grais dins una caçòla e la daissarem sul fuòc, puslèu bas. Quand lo grais serà caud i metrem los alhs e los saurengarem. I farem qualque remenada amb lo culhièr de fusta e, quand seràn leugièrament daurats, i botarem d’aiga, salarem e pebrarem e daissarem bolhir a fuòc doç. Mentretant, batrem los uòus e, seguidament, lescarem lo pan e lo metrem dins la sopièra (o dins las escudèlas). Al cap de dètz o quinze minutas d’ebullicion o tirarem del fuòc, i apondrem los uòus e remenarem. Fin finala, escalcirem la sopa e o menarem a taula.
 
Variantas: i podèm apondre qualque raspadura de muscada, qualques rametas de jolverd, un parelh de fuèlhas de laurièr e un autre de clavèls de giròfle. S’i pòt saurengar una culhierat de farina. Podèm batre los uòus amb un rai d’òli o qualques gotas de vinagre. Los uòus, luòga de batuts, se pòdon far escumats, e i a tanben qui se n’esparnha. Una autra manièra d’o far es amb los alhs simplament bolhits, sens saurengar; alavetz n’i metrem doas cabòças e i apondrem un pauc de grais (en Auvèrnhe, Borbonés e Lemosin i meton d’òli de noses, dins l’ola o sus las lescas). Podèm grasilhar lo pan. O podèm far amb de pan de segal. Podèm fretar las lescas amb un gra d’alh. Luòga d’aiga o podèm far amb de bolhon (d’ola, de carn, de pol). La quantitat d’alhs es variabla. En Auvèrnhe e Roergue d’unes emposcan las lescas amb un pauc de cantal raspat, e en Bigòrra emplegan de gruièra. En Lavedan (Bigòrra) d’unes i apondon una rameta de ferigola. En Roergue d’unes i apondon pel dessús de las lescas lo tel que daissa lo lach en bolhir. En Tolosan d’unes fan de vermicèlis luòga de de sopas. En Bas Lengadòc e Provença i a la costuma d’i apondre un parelh de fuèlhas de sàlvia o qualques brins de ferigola; d’unes tanben i meton un ponhat de vermicèlis. A la Gàrdia compòrta solament mièja dotzena d’alhs, un parelh de fuèlhas de laurièr, òli e sal (tot bolhit, sens saurengar).


 
Autras denominacions
 
Sopa d’alh: sopa d’alhet (Vivarés, Gavaudan, Bas Lengadòc, Costièra de Nimes, Comtat Venaicin, Provença, Daufinat, Comtat de Niça), sopa d’uòu (Roergue, Montpelhierenc), alhada (Bas Lengadòc, Costièra de Nimes), pan bolhit (la Gàrdia).’Sopa d’alh’ es una denominacion que s’emplega pertot en Occitània, levat de la Costièra de Nimes, lo Comtat Venaicin e Provença.