"Una lenga, una nacion, un estat"? Alavetz, coma explicar perqué los flamencs desiran pas de far partida dels Païses Basses, e que lor vòlon pas jónher la mitat bas-alemanda d'Alemanha? Abans l'invasion francesa, los còrses pensavan que lor lenga pròpria populara èra comuna amb Toscana, mas Pasquale Paoli jamai non volguèt crear un estat còrsotoscan, malgrat l'oficialitat del toscan a l'epòca de la Corsega independenta. Uèi, los còrses considèran que parlan una lenga autonòma de l'italian referencial, e ben sabèm totes qu'aquela amira s'explica amplament pel desvolopament d'una consciéncia nacionala còrsa. Tanben, vesèm de malhorquins o de valencians (non pas totes, de segur) a s'inventar de lengas "baleara" e "valenciana" distintas del catalan, simplament perque se senton espanhòls e refusan d'aderir al concèpte de Paises Catalans. Per espanholisme, an de besonh de se crear de lengas fictivas, amb de grafias tanben fictivas, de còps, per assajar de se distanciar amb la nacion catalana. Totun, e mai escrichas de faiçon estranha, es clar per totòm que lors pretendudas lengas distintas son de formas de catalan.

Deuriam doncas reprochar als valencians que se senton espanhòls e non pas catalans, als flamencs qu'acceptarián pas jamai de far partida dels Païses Basses, una inconsciéncia nacionala? Ma question seguís un rasonament per l'absurde, per temptar de demostrar qu'es una question de democracia. Las gents an drech de se sentir coma vòlon, de se creire çò que vòlon, en nom del meteis principi democratic que m'empenh a sosténer los catalans de la partida per ara espanhòla del Principat de Catalonha. An demostrat que son una nacion que vòl viure liura, mentre qu'Espanha, per sa politica repressiva, quita pas de far la demostracion qu'a perdut Catalonha. Se cal menaçar e tabasar de votaires que pasmens vòtan, se cal mandar en preson o en exili un govèrn democraticament elegit que ça que la la populacion contunha de li donar un supòrt majoritari, se cal nieus esglasiar de pompièrs e d'ensenhaires, es clar que la desfacha morala es una realitat.

Se vei pereu, per exemple suls rets socials, de mond que se revendican d'una nacion niçarda o d'una nacion provençala. S'aquelas personas i creson, qu'i podèm far nosautres? Cèrtas, son una minoritat anecdotica, mas quantes occitans creson de far partida d'una nacion occitana? Los occitans de l'estat francés se senton franceses, es una realitat qu'avèm de considerar se nosautres avèm d'autres somis politics. Per contra, se nòstres compatriòtas an aquela vision de lor identitat nacionala, es evident qu'aquò se deu al fach que fòrça desconeisson la realitat lingüistica e cultura d'Occitània. Ai doncas creat una pagina sonada "Jornalet pour les francophones" per que los francofòns sàpian l'existéncia de Jornalet e ajan una consciéncia mai clara de la realitat occitana. Per ara, en causa d'una manca de temps miá, m'acontenti de traduire los títols dels articles del jornal, mas se qualqu'un se sent lo vam de traduire de còps tot en francés cèrts articles, li doni la benvenguda!

Al fons, se qualques occitanistas afortissèm l'existéncia d'una nacion occitana e somiam qu'un jorn i aja un estat occitan, o fasèm per un motiu totplen concret: volèm salvar la lenga occitana e sèm conscients que nos es necita una institucion per o poder far. Entrò ara, soleta la partida del Principat de Catalonha jos ocupacion espanhòla protegís vertadièrament l'occitan, en particular l'aranés mas en se dobrissent a sa realitat panoccitana. Per malastre, la rèsta del territòri occitan, l'immensa majoritat del territòri occitan, se tròba sens politicas eficaças per aparar e promòure la lenga nòstra. Pauc probable que França, bastida dempuèi tantes sègles sus una ideologia de centralizacion del poder, càmbie un jorn.

La basa de tota nacion es la volontat del pòble. Mas jamai non i aurà de volontat del pòble se los occitans conscients avèm pas nada volontat tanpauc. Vesi lo movement occitan alassat, sens unitat, sens orientacion ideologica, sens projècte afirmat. Que volèm?