Opinion
14 de julhet, fèsta de la volontat d'èsser liure
Uei es lo 14 de julhet, la fèsta nacionala dei francés. Leis egrègis istorians auràn bèla nos explicar que se celèbra en realitat la Fèsta de la Federacion dau 14 de julhet de 1790, fèsta de l'unitat nacionala, e non pas la presa de la Bastilha un an mai d'ora, dins l'imaginari collectiu es a aquel eveniment revolucionari que totei pensam, l'ataca d'una preson que simbolizava lo poder arbitrari de la monarquia absoluda francesa.
Per fòrça occitans, aquest jorn es aqueu de tradicions festivas coma lei fuòcs d'artifici ò lei balètis, ò d'estranhei costumas coma l'entrevista dau president de la republica e lo desfilat militar sus leis Aliscamps, "la pus bèla avenguda dau Mond", çò dison lei comentators de la bijarra mòstra d'unifòrmes ont subran França retrai a l'Union Sovietica.
Fai de temps que me siáu distanciat de tot aquò. A Aiacciu, trobavi mai bèu lo fuòc d'artifici dau 15 d'aost, e mai fuga un mejan de recordar la glòria dobtosa dau tiran Napoleon, nascut un 15 d'aost. Pus tard, m'assabentèri qu'un 14 de julhet de 1755, aviá agut luòc l'eleccion dau cap de l'executiu independent còrse, Pasquale de' Paoli, que faguèt pantaiar mon illa de libertat.
E sabi pus se França, mosaïc escondut de pòbles negats, es una nacion. E au fons sabi pus exactament çò qu'es una nacion. Un pòble? Un projècte politic? Una realitat ja transformada en estat?
Leis occitans avèm pas de fèsta nacionala. D'occitanistas nos en vòlon inventar, mai en qué nos serviriá? Deman, quasi totei leis occitans, ò puslèu aquelei que nos agradariá que se reconeguèsson occitans, seràn davant la television per sostenir l'esquipa de França còntra Croacia. E se França ganha, coma es pron probable, fòrça descendràn per carrieras ò cornaràn, tutaràn, claxonaràn dins sei veituras per fin de festejar la victòria de son esquipa.
Nos es de besonh una nacion? Sabi que vòstrei respònsas seràn divèrsas coma lo movement occitan. Se devesissèm fòrça sus aquelei questions. Se garrolham sovent.
Alora agachi tornarmai devèrs Catalonha. A Barcelona prenguèron la data dau 14 de julhet per revendicar la libertat còntra la justícia que se fai injusta. Una libertat ben concreta, aquela dei presoniers politics e deis exiliats, arbitràriament menaçats de penas inversemblablas de preson per aver organizat un referendum. Una libertat solidarària de la libertat de son pòble, que pòu pas decidir liurament son avenir. Una libertat qu'es una ferma volontat.
Nos es de besonh la mesma ferma volontat per recobrar plenament çò que siam.
Per ansin, uei, celebrarai pas la fèsta nacionala francesa, mai la volontat d'èsser liure.
Per fòrça occitans, aquest jorn es aqueu de tradicions festivas coma lei fuòcs d'artifici ò lei balètis, ò d'estranhei costumas coma l'entrevista dau president de la republica e lo desfilat militar sus leis Aliscamps, "la pus bèla avenguda dau Mond", çò dison lei comentators de la bijarra mòstra d'unifòrmes ont subran França retrai a l'Union Sovietica.
Fai de temps que me siáu distanciat de tot aquò. A Aiacciu, trobavi mai bèu lo fuòc d'artifici dau 15 d'aost, e mai fuga un mejan de recordar la glòria dobtosa dau tiran Napoleon, nascut un 15 d'aost. Pus tard, m'assabentèri qu'un 14 de julhet de 1755, aviá agut luòc l'eleccion dau cap de l'executiu independent còrse, Pasquale de' Paoli, que faguèt pantaiar mon illa de libertat.
E sabi pus se França, mosaïc escondut de pòbles negats, es una nacion. E au fons sabi pus exactament çò qu'es una nacion. Un pòble? Un projècte politic? Una realitat ja transformada en estat?
Leis occitans avèm pas de fèsta nacionala. D'occitanistas nos en vòlon inventar, mai en qué nos serviriá? Deman, quasi totei leis occitans, ò puslèu aquelei que nos agradariá que se reconeguèsson occitans, seràn davant la television per sostenir l'esquipa de França còntra Croacia. E se França ganha, coma es pron probable, fòrça descendràn per carrieras ò cornaràn, tutaràn, claxonaràn dins sei veituras per fin de festejar la victòria de son esquipa.
Nos es de besonh una nacion? Sabi que vòstrei respònsas seràn divèrsas coma lo movement occitan. Se devesissèm fòrça sus aquelei questions. Se garrolham sovent.
Alora agachi tornarmai devèrs Catalonha. A Barcelona prenguèron la data dau 14 de julhet per revendicar la libertat còntra la justícia que se fai injusta. Una libertat ben concreta, aquela dei presoniers politics e deis exiliats, arbitràriament menaçats de penas inversemblablas de preson per aver organizat un referendum. Una libertat solidarària de la libertat de son pòble, que pòu pas decidir liurament son avenir. Una libertat qu'es una ferma volontat.
Nos es de besonh la mesma ferma volontat per recobrar plenament çò que siam.
Per ansin, uei, celebrarai pas la fèsta nacionala francesa, mai la volontat d'èsser liure.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#6 Celebrar lo 14 de julhet? Avètz rason, rendretz l'occitanisme incomprensible e ajudaretz lo supremacime francista. Quin tipe intelligent aquel Barceló!
#5 Osca Ravachol! La libertat, la desliurança veraia es de n'aver ni Diu (QUAU QUE SIEGUE) ni mèstre (PARIS, E QUAU QUE SIEGUE ESPLEITAIRE).
#1 Plan bona analisi de l'instrumentalizacion de l'istoria per las classas dirigèntas. Fan creire al poble qu'es un actor alara que lo manipolan per lo melhor espleitar. Las religions, que son de sèctas qu'an capitat, fan parrièr. Se ne'n trachar per " ésser liure" es saique malaisit per qui aparten a una d'aquelas sèctas-religions. Ne'n direm pas mai, nos siam plan comprès.
#3 Es l'exacta vertat, una fabricacion ideologica al servici del poder parisenc. N'ia que son enfadats qu'om lor escaraunha aquelas legendas polidas del "Roman National". Que coma cadun sap l'istoria-propaganda aquo's bon per los autres, los paises estrangers, mas (pensatz!) sustot pas França. Que nosautres franceses sèm de mond gentilhs e onèstes, om nos l'ensènha tre l'escola primària. N'i a qu'an d'alhors plan encapat la leiçon. Pecaire, daissètz-los cliquejar !
Prèsa de la Bastilha: non-eveniment (preson vetusta e mal-gardada que contenia res que 7 presoniers, aisidament dobèrta per un manat de parisencs fug-l'obra e bandats) que foguèt recuperat e montat en espingola pus de 80 ans aprèp per la republica francimanda de Paris (la tresenca) quand escriguèt de bric e de broc lo "roman nacional ", esplech de propaganda creat per faire engolir a l'Exagon l'egemonia parisenca etèrna, naturala e sacrada. Lo 14 de julh participa d'aquel montatge ideologic digne de las propagandas sovieticas o nord-coreianas. Una mitologia pesugassa e ninoia ont se costèjan "nos ancêtres les gaulois ", la santa republicana Jeanne d'Arc e lo Saint Louis brava tot plen. Una oda al nacional-parisianism triomfant e res de mai. Tras qu'espantant de veire qu'aquestas faulas-images-d'Epinal dau catequism jacobin siaguen tanben presas per paraula d'evangèli a co d'occitans avertits...
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari