Opinion
Istòria Mondiala d’Occitània: a las premícias d’un fin del monde
L’excellent libre “Histoire mondiale de la France” dirigit per Patrick Boucheron es lo frut de la recerca universitària francesa mai recenta. Presenta l’istòria del territòri de França actuala dins lo debanar del monde. En l’espèra que d’occitan-as de las universitats d’Occitània escriguèsson una Istòria Mondiala d’Occitània, vos prepausi unes comentaris amb una vision politica e occitana, en s’inspirant del trabalh per Robert Lafont, Joan Larzac, Miquèu Roquebert e tant d’autres. O vau faire seguissent los capítols màgers del libre.
-34 000.
Vèrs -60 000, Homo Sapiens s’espandís subre la tèrra e arriba en Euròpa vèrs -45 000. Es un pescaire caçaire culheire. Penh de frescas d’una granda qualitat artistica subre de parets de caunas tal coma la cauna Chauvet en Ardecha. O va faire pendent 20 000 ans. L’autor ditz qu’es dins lo sud de la França actuala, d’Aquitània en Mediterranèa que tròban fòrça caunas decoradas. Alara o cal dire, es ben en Occitània; e mai largament dins los paises montanhòls de Galícia a Provença que se tròban las primièras e mai bèlas òbras d’art dels primièrs Homo Sapiens qu’arribèron en Euròpa.
-23 000
Lo polit cap en evòri de mamot de la Dauna de Brassempoi en Shalòssa non correspond pas a la representacion abituala de la femna pendent lo paleotic superior entre 29 000 e 22 000 de l’Atlantic al Don. I es esculptada non coma femna mas coma sen, sèxe, ventre, anca...simbòls de feminitat e feconditat. Atal lo territòri actual de Gasconha porgís a Euròpa una representacion unica dels traits de la cara d’una femna preistorica. Es lo mai vièlh pertrait d’un occitan.
-5800
La revolucion neolitica apareis amb l’agricultura e la sedentarizacion en Palestina, Liban e Mesopotamia a l’entorn de -8000 puèi dins los Balcans 1000 ans aprèp. Del Balcan partiguèron dos corrents d’expansion umana per creis demografic e/o difusion tecnica de vesinatge. Un dit cultura Cardiala es caracterizat per una ceramica decorada de cauquilhas. Ditz l’autor qu’arriban per mar per la mediterranèa vèrs -5800, penetran pauc a pauc vèrs l’interior de las terras fins a Auvernhe mas tanben fins a l’Atlantic via lo val de Garona e perseguisson fins a Espanha e Portugal. Mentre qu’un autre corrent es dit de la ceramica lineara. Passan per las planas de l’interior de l’Euròpa, passan lo Rin vèrs -5500, arriban dins lo bacin parisenc vèrs -5100 e atenhon l’atlantic vèrs – 4800.
Atal lo territòri occitan dins son entièr coneis l’agricultura dins un corrent comun amb la Mediterranèa nòrd occidentala, mentre que França del Nòrd amb l’Euròpa del Nòrd.
L’autor indica que vèrs -3000, dins lo territòri francés son presents doas culturas. L’una dita de la “ceramica cordada” que s’espandís de la Russia al bacin parisenc. D’unes l’an mesa en relacion amb las migracions de lengas indoeuropèas. L’autra dita Campanifòrma semblariá d’origina iberica e se tròba per placa d’Espanha a la Granda Bretanha e Danemarc. Aicí, Occitània s’integra mai al monde atlantic e de Mediterranèa occidentala, mentre que França s’integra a la granda plana del Nòrd d’Euròpa.
-600
Fondacion de Marselha per los grècs foceans que venon de Turquia actuala. Lo dèlta de Ròse èra ja frequentat per d’autres grècs e subretot per d’etrusques e de fenicians qu’escàmbiavan de mercas e ceramicas mediterranencas contra de mercas de l’interior d’Euròpa, subretot l’estanh que ven de Cornoalha per Ròse e Garona. Al sègle I, l’istorian roman Strabon parla de las guèrras continuas dels marselhés amb los ligurs e los ibèrs.
Atal, Marselha es sonque un demest los nombroses pòrts grècs e subretot etrusques e fenicians qu’interconnectan Mediterranèa amb los occitans d’aquel temps, principalament los ligurs e los ibèrs, mai o mens barejats e dominats per de celtas.
-52
L’autor i explica que la batalha d’Alesia serià un conte escrit per Juli Cesar per valorizar son accion fàcia a son rival roman Pompèu, puèi reescrit per Napoleon 3 e la tresena republica. En realitat, la romanizacion se faguèt per adesion progressiva a la cultura roman dins un periòde de 300 ans, del Nòrd d’Italia (-222) e d’Espanha a Provença e la Narbonesa (-122) fins a Aquitània e lass Gàllias (-52).
Plan segur, la romanizacion d’Occitània non es pas tractada dins lo libre. Non n’es lo subjècte. Es als istorians nòstres d’i trabalhar, de contar lo contacte entre los pòbles non indoeuropèus: ligures, ibères e aquitan fòrtament connectats al comèrci mediterranèu e los pòbles indoeuropèus celtes e germans. Lo romanizacion del territòri occitan i semblariá mai prigonda e precòça.
Analisi
Atal, la debuta d’Homosapiens en Occitània sembla mai ligada a l’ocupacion per l’òme de la Mediterranèa Nòrd occidentala, mentre que França del Nòrd es mai integrada a l’istòria de las conquistas de la granda plana nòrd europèa. Dins aquel temps, Euròpa e Mediterranèa veson la disparicion de las primièras societats de pescaire caçaire culheire pauc nombrosas, egalitàrias dins las tombas e sense traças provadas de guèrra per una succession de societats d’elevaires puèi d’agricultors mai nombrosas, mai violentas amb d’inegalitat de riquesa de mai en mai granda visibla dins las sepulturas. Correspond tanben a l’eliminacion de la granda fauna naturala.
-34 000.
Vèrs -60 000, Homo Sapiens s’espandís subre la tèrra e arriba en Euròpa vèrs -45 000. Es un pescaire caçaire culheire. Penh de frescas d’una granda qualitat artistica subre de parets de caunas tal coma la cauna Chauvet en Ardecha. O va faire pendent 20 000 ans. L’autor ditz qu’es dins lo sud de la França actuala, d’Aquitània en Mediterranèa que tròban fòrça caunas decoradas. Alara o cal dire, es ben en Occitània; e mai largament dins los paises montanhòls de Galícia a Provença que se tròban las primièras e mai bèlas òbras d’art dels primièrs Homo Sapiens qu’arribèron en Euròpa.
-23 000
Lo polit cap en evòri de mamot de la Dauna de Brassempoi en Shalòssa non correspond pas a la representacion abituala de la femna pendent lo paleotic superior entre 29 000 e 22 000 de l’Atlantic al Don. I es esculptada non coma femna mas coma sen, sèxe, ventre, anca...simbòls de feminitat e feconditat. Atal lo territòri actual de Gasconha porgís a Euròpa una representacion unica dels traits de la cara d’una femna preistorica. Es lo mai vièlh pertrait d’un occitan.
-5800
La revolucion neolitica apareis amb l’agricultura e la sedentarizacion en Palestina, Liban e Mesopotamia a l’entorn de -8000 puèi dins los Balcans 1000 ans aprèp. Del Balcan partiguèron dos corrents d’expansion umana per creis demografic e/o difusion tecnica de vesinatge. Un dit cultura Cardiala es caracterizat per una ceramica decorada de cauquilhas. Ditz l’autor qu’arriban per mar per la mediterranèa vèrs -5800, penetran pauc a pauc vèrs l’interior de las terras fins a Auvernhe mas tanben fins a l’Atlantic via lo val de Garona e perseguisson fins a Espanha e Portugal. Mentre qu’un autre corrent es dit de la ceramica lineara. Passan per las planas de l’interior de l’Euròpa, passan lo Rin vèrs -5500, arriban dins lo bacin parisenc vèrs -5100 e atenhon l’atlantic vèrs – 4800.
Atal lo territòri occitan dins son entièr coneis l’agricultura dins un corrent comun amb la Mediterranèa nòrd occidentala, mentre que França del Nòrd amb l’Euròpa del Nòrd.
L’autor indica que vèrs -3000, dins lo territòri francés son presents doas culturas. L’una dita de la “ceramica cordada” que s’espandís de la Russia al bacin parisenc. D’unes l’an mesa en relacion amb las migracions de lengas indoeuropèas. L’autra dita Campanifòrma semblariá d’origina iberica e se tròba per placa d’Espanha a la Granda Bretanha e Danemarc. Aicí, Occitània s’integra mai al monde atlantic e de Mediterranèa occidentala, mentre que França s’integra a la granda plana del Nòrd d’Euròpa.
-600
Fondacion de Marselha per los grècs foceans que venon de Turquia actuala. Lo dèlta de Ròse èra ja frequentat per d’autres grècs e subretot per d’etrusques e de fenicians qu’escàmbiavan de mercas e ceramicas mediterranencas contra de mercas de l’interior d’Euròpa, subretot l’estanh que ven de Cornoalha per Ròse e Garona. Al sègle I, l’istorian roman Strabon parla de las guèrras continuas dels marselhés amb los ligurs e los ibèrs.
Atal, Marselha es sonque un demest los nombroses pòrts grècs e subretot etrusques e fenicians qu’interconnectan Mediterranèa amb los occitans d’aquel temps, principalament los ligurs e los ibèrs, mai o mens barejats e dominats per de celtas.
-52
L’autor i explica que la batalha d’Alesia serià un conte escrit per Juli Cesar per valorizar son accion fàcia a son rival roman Pompèu, puèi reescrit per Napoleon 3 e la tresena republica. En realitat, la romanizacion se faguèt per adesion progressiva a la cultura roman dins un periòde de 300 ans, del Nòrd d’Italia (-222) e d’Espanha a Provença e la Narbonesa (-122) fins a Aquitània e lass Gàllias (-52).
Plan segur, la romanizacion d’Occitània non es pas tractada dins lo libre. Non n’es lo subjècte. Es als istorians nòstres d’i trabalhar, de contar lo contacte entre los pòbles non indoeuropèus: ligures, ibères e aquitan fòrtament connectats al comèrci mediterranèu e los pòbles indoeuropèus celtes e germans. Lo romanizacion del territòri occitan i semblariá mai prigonda e precòça.
Analisi
Atal, la debuta d’Homosapiens en Occitània sembla mai ligada a l’ocupacion per l’òme de la Mediterranèa Nòrd occidentala, mentre que França del Nòrd es mai integrada a l’istòria de las conquistas de la granda plana nòrd europèa. Dins aquel temps, Euròpa e Mediterranèa veson la disparicion de las primièras societats de pescaire caçaire culheire pauc nombrosas, egalitàrias dins las tombas e sense traças provadas de guèrra per una succession de societats d’elevaires puèi d’agricultors mai nombrosas, mai violentas amb d’inegalitat de riquesa de mai en mai granda visibla dins las sepulturas. Correspond tanben a l’eliminacion de la granda fauna naturala.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Ai legit la presentacion que n'en parla l'autor de l'article çai-sus.
https://grottesarcheologiesdotcom.files.wordpress.com/2017/01/booklet-histoire-mondiale-france-133629-v2.pdf
A la fin d'aquela presentacion i a una mena de taula ambe dats e me soi diche : de que porian èsser per nosaus las datas de cunhar dins una taula occitana.
Saria un document basic, mas util, per diser d'aver una vistada nòstra sul passat.
De qual se bota al trabalh..... ?
#1 encara la complosfèra !
Brava istòria qu'a pauc de chança de correspondre a la realiat.
L'om sap pas enguera qui a bastit las piramidas que se troban pas solament en Egipt mas tamben dins Euròpe dau levant, en China, en America, Perque troban daus cadavres de gigans, per que d'autres emben lo crane etirat e perque plan d'autres causas pas tròp ortodoxas.
La matiera a jamai balhat la vista. Quò es l'energia que fai qu'un esser pòd se tener debot, marchar, parlar, Mas, d'ente ven l'energia?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari