L’encastre legal de la màger part d’Occitània permet pas de viure plenament en occitan. Degun serà pas espantat, mas aquò dòna de motivacion per contribuir a un autre monde, lo monde numeric.
 
L’informatica es neutra, las decisions estructuralas venon d’èsser umans. Son eles qu’aplican las leis de lor país e la cultura d’entrepresa. Aquí doas visions del logicial: lo proprietari —tanben apelat privador—  e lo liure.
 
D’un costat un còdi clavat, inaccessible, pas auditable, pas modificable. De l’autre un còdi dubèrt e de contribucions que son demandadas e benvengudas.
 
Per aver la lenga occitana trobem tornamai doas opcions. Los logicials al còdi clavat prepausaràn la lenga sonque quora los editors auràn de l’integrar per complir la lei o per tocar un mercat. Tocant los logicials liures, l’ideologia es al partatge: quand quauqu’un fornís una traduccion, met a disposicion de tota la comunitat sos tèxtes, a gratis.
 
De mon experiéncia, solament dos còps mas demandas d’integracion capitèron pas. Per que l’occitan tòrne èsser la lenga abituala al trabalh, dins l’administracion e endacòm mai, vos prepausi d’utilizar l’espaci dels comentaris per exprimir vòstre besonhs en logicials e aplicacions en lenga nòstra. Avèm lo site Framalibre ont podètz trapar d’alternativas als logicials privadors.
 
L’objectiu es vertadièrament de fornir una traduccion en occitan de qualitat a las aisinas qu’utilizatz. Se s’amassem poirem ganhar en visibilitat. Podèm ben traduire un portanèl per gerir de dons (Liberapay,), un gestionari de projèctes (Lessy), una aisinas de gestion d’AMAP, mas se cap d’occitanofòns los utilizan pas, aquò servís pas a res.
 
Vòli apelar aquela iniciativa “Melhorem l’Informatica del Mitan”.
 
Article aprèp article ensajarem de garnir l’espaci numeric amb nòstra lenga. I aurà un article que presentarà los objectius de qualitat de lenga o de preséncia de l’occitan. Puèi unes cases realizables ont l’occitan ten una plaça. Vendrà aprèp un ensag de fuèlha de rota per sègre l’avançament.
 
Sabi pas dire quant de temps prendrai per escriure tota aquesta seria, mas se m’arriba de daissar l’iniciativa, vos dòna unas claus: vòli qu’a la fin de la seria agem una lista de logicials que serián utils al mitan occitan. Normalament podèm ja profitar d’una plenitud lingüistica: en començant pel navigador, als sites internet, als malhums socials, fins al servidor web sens oblidar vòstre sistèma operatiu, podèm o configurar tot en occitan. Ja podètz installar YunoHost, sus un Raspberry pie o quicòm mai, e i installar las aplicacions totas fachas. Un fum son disponiblas en occitan, vaquí per vos far veire: Funkwhale, wallabag, litum, ltsu, Mastodon, PluXml. Veiretz que per mens de 100èuros podèm téner un servidor qu’alberga de servicis utils dins nòstras activitats. Per ara, daissatz un comentari amb vòstres besonhs!