Lo movement dels “gilets jaunes” mobilizèt fòrça monde aqueste dissabte 17 de novembre en Occitània, del val de Garona al val de Ròse e la còsta mediterranèa. Per lo geograf Christopue Guilhuy, autor de No Society (Flamarion, 2018), que trabalha dempuèi mantunas annadas subre la “França periferica”, lo movement dels “gilets jaunes” es un simbòl del desclassament de la classa mèdia. Petits independents, emplegats, obrièrs, mas tanben caumaires, paisans, retirats... son la basa dels “gilets jaunes”, dels “bonnets rouges”, e de fòrça movements populistas d’Euròpa.
 
Aquela classa sociala èra integrada economicament, donc integrada politicament, e culturalament. La mondializacion liberala aguèt un impacte territorial fòrt. L’Occitània periferica de las zònas ruralas, de las vilas petitas e mai de las vilas mejanas coneguèt una desertificacion dels emplecs. En Occitània, comencèt dins los zònas industrialas dins las annadas 1960 per la classa obrièra, amb la politica de l’estat francés de concentracion dins las entrepresas del Nòrd de França per competir sul mercat internacional. S’amplifiquèt amb la mondializacion liberala dins las annadas 1980. Puèi amb la politica de las exportacions agricòlas, las zònas ruralas perdèron los emplecs e enfin las professions intermediàrias foguèron atintas amb l’automatizacion. La majoritat de la populacion occitana joguèt lo jòc de la mondializacion e de l’Euròpa liberala amb la pujada de lor poder de compra e las possibilitats de l’ascension sociala. Aquela classa mèdia èra integrada economicament e votava per de partits que la representava. Lo monde mediatic e cultural ne parlava positivament. I aviá un ligam entre la basa populara e los jornalistas, los universitaris, los intellectuals, e mai foguèsson parisencs. Los Partits comunista a l’esquèrra o RPR a dreita fasián aqueste ligam.
 
Dempuèi 20 o 30 ans, las classas mèdia e populara son vengudas de “losers” economics amb de taus fòrt de caumatge e de precaritat. La geografia d’aquela populacion es revelatritz. Amb de prètz superior a 3000 euros lo m², lo còr de las metropòlis occitanas que concentran los emplecs qualificats non son pas mai accessiblas per las classas popularas. La classa mèdia es regetada a l’exterior, se sent prisonièrs d’aquela periferia e lor territòri ont es obligada de préner lor automobila. Lo prètz de l’immobiliari es un marcor de la valorizacion o non d’un territòri. Fan ara un constat negatiu e racional subre la baissa de lor poder de compra o la fin de l’ascension sociala.
 
E mai, lo modèl d’integracion de l’immigracion venguda de las ancianas colonias europèas non fonciona pas mai. Los immigrats son mens portats a s’integrar ara que son vesin o son collèga de trabalh occitan de classa populara non es pas mai integrat economicament e respectat culturalament, e non sembla pas mai satisfait per son mòde de vida. En Occitània, avèm tanben una immigracion franchimanda que mespresa la cultura locala de las populacions francitanas, fòra la petita part occitanista qu’assumìs sa cultura pròpria.
 
La question ecologica estigmatiza tanben las classas popularas. E mai se la consciéncia ecologica es tant fòrta dins las classa popularas coma dins las autras, se pausa la question financièra. Degun refusa una automobila electrica per lo meteis prètz qu’un diesèl, refusa de manjar biologic al meteis prètz. Las categorias popularas non an pas especialament enveja de polluir lo planeta.
 
Atal las categorias popularas an un imatge de despassats. E los partits politics contunhan de s’adreçar a una classa mèdia mitica, en via de marginalizacion. D’aquí ven lo populisme. E se lo “Rassemblement national” captèt una part d’aquela colèra, la majoritat demòra dins la desafiliacion politica.
 
Aquel modèl economic non fa pas mai societat.. “Gilets jaunes” en Occitània, Brexit, Trump, Orban, Kaczynski… servisson per exprimir lor ressentiment contra aquel desclassament.
 
Amb lo movement dels “gilets jaunes”, l’avenir pòt s’inscriure dins un populisme de cort tèrme s’apiejant subre l’expleitacion de las ressorças naturalas e lo conservatisme. Per los occitans, serà l’enfortiment del nacionalisme franchimand e per lo planeta, un risc d’esfondrament ecologic. Pòt tanplan s’inscriure dins una mutacion politica per que las classas ricas contribuisson mai a una transicion ecologica vertadièra. Per los occitans, pòt èsser una oportunitat de profeitar de la relocalizacion de l’economia que deu induire.