Opinion
Çò qu’èi aprés sus Facebook
A la debuta, pensavi qu’aqueste daquò èra pas qu’una pagina on se botava la fòto de sa mangiscla o de son gatòt. Bon, me diseratz, es un pauc aquò tanben …
Puèi i èi daubèrt un compte quan m’assabentèi de çò qu’un grop s’èra creat, titolat “Contra l’occitan dens la mètro tolosan”. I angoi ende debàter damb eths. Aqueste ahar èra pas qu’una engana d’un nomejat Clément Elbaz, qu’avèva daubèrt un grop au nom trufaire coma “Contra la pegassa qu’ugla de bon maitin en occitan dens lo mètro”, dens l’estile, a la mòda a l’epòca, de “Vida de mèrda”, puèi que cambièc lo nom deu grop un còp los 10.000 like atenhuts en un seriós “Contra l’occitan dens lo mètro”, que’u valoc una mediatizacion sobta.
Puèi me deishèi prénguer au jòc, publiquèi o relaièi informacions de totas e, dambe son algoritme maquiavelic, lo trecanard de Facebook se barrèc sus jo. Au cap d’un momentòt, receboi pas qu’articles que m’interressavan sus subjèctes que m’ahuecan. Èra tròp tard ende hugir.
Cau díser en passar que receboi informacions interressantas qu’aurí se que non mancadas.
S’i a un big brother qu’espia la telaranha, sap plan çò que m’agrada e çò que m’agrada pas. Ne pòt trobar utilizacions comercialas, solide, mes benlèu tanben politicas. Lo jorn quan, a Tornahuèlha, te hèn brutlar una bedoceta dabans la Comuna dambe un grafiti en occitan, en dus clics la polícia me tròba e’m veng pescar. Aurèi interès d’aver un alibi deus bons, aqueth jorn.
Mes totun, l’utilizacion de Facebook m’ensenhèc quicòm. E tiò, i trobèi una part pedagogica, dens aqueste parrabast zuckerbergian!
Quan un deus vòstes contactes (se ditz normalament “amics”, mes bon …) hè paréisher una publicacion, totis sons contactes ac pòdon comentar. Aquò hè que’vs podètz retrobar a charrar (per escrit) dambe quauqu’un que coneishètz pas. Com aquesta persona es pas especialament ni occitanista, ni esperantista, ni libertari, ni vegetalian, aquò vos daubrís de plan lo caire de vista.
Aquò m’ensenhèc de, per escrit justament, utilizar pas lo sarcasme es pas tostemps de bon comprénguer per quauqu’un que’vs coneish pas e qu’ausís pas lo ton de vòsta votz. Èi comprés que cau escríver frasas simplas dambe subjècte-vèrbe-complement ende exprimiar sas idèias clarament sense de’s trufar o d’ensajar d’enmaliciar l’aute en le hèr passar per un con. Aquò a un nom, se ditz lo respècte.
M’ensenhèc tanben d’escotar los autes. Una discutida es pas una castanhada on cau “tuar” son contradictor per arguments aus quaus poderà pas respóner (aquò arriba pas jamès). Vòste interlocutor a un passat diferent deu vòste, una educacion e una cultura autas, le cau doncas escotar e ensajar de comprénguer çò que vòu díser abans tot.
Benlèu que cadun ajustarà son vejaire un drinòt e aquò serà un progrès ende totis.
Cresi pas qu’aurí jo agut tantas possibilitats d’escambiar sus subjèctes d’actualitat dens la “vita vertadièra”, es a díser la vita vitanta, sense d’aqueste utís. Es evident qu’am tendéncia de costejar meslèu monde deu medish mitan sociau, professionau e geografic, tanvau de la medisha generacion.
Gràcias aus hialats sociaus, lo monde se parlan e escambian (aquò’s lo bon costat), lavetz qu’am tendéncia de créser qu’au contra lo monde se parlan pas mès. Caleré totun qu’estosse acompanhat d’una educacion ad aqueste utís au près deus joens utilizators, ende càder pas dens sas pecas de las faussas informacions e de la calomnia.
Puèi i èi daubèrt un compte quan m’assabentèi de çò qu’un grop s’èra creat, titolat “Contra l’occitan dens la mètro tolosan”. I angoi ende debàter damb eths. Aqueste ahar èra pas qu’una engana d’un nomejat Clément Elbaz, qu’avèva daubèrt un grop au nom trufaire coma “Contra la pegassa qu’ugla de bon maitin en occitan dens lo mètro”, dens l’estile, a la mòda a l’epòca, de “Vida de mèrda”, puèi que cambièc lo nom deu grop un còp los 10.000 like atenhuts en un seriós “Contra l’occitan dens lo mètro”, que’u valoc una mediatizacion sobta.
Puèi me deishèi prénguer au jòc, publiquèi o relaièi informacions de totas e, dambe son algoritme maquiavelic, lo trecanard de Facebook se barrèc sus jo. Au cap d’un momentòt, receboi pas qu’articles que m’interressavan sus subjèctes que m’ahuecan. Èra tròp tard ende hugir.
Cau díser en passar que receboi informacions interressantas qu’aurí se que non mancadas.
S’i a un big brother qu’espia la telaranha, sap plan çò que m’agrada e çò que m’agrada pas. Ne pòt trobar utilizacions comercialas, solide, mes benlèu tanben politicas. Lo jorn quan, a Tornahuèlha, te hèn brutlar una bedoceta dabans la Comuna dambe un grafiti en occitan, en dus clics la polícia me tròba e’m veng pescar. Aurèi interès d’aver un alibi deus bons, aqueth jorn.
Mes totun, l’utilizacion de Facebook m’ensenhèc quicòm. E tiò, i trobèi una part pedagogica, dens aqueste parrabast zuckerbergian!
Quan un deus vòstes contactes (se ditz normalament “amics”, mes bon …) hè paréisher una publicacion, totis sons contactes ac pòdon comentar. Aquò hè que’vs podètz retrobar a charrar (per escrit) dambe quauqu’un que coneishètz pas. Com aquesta persona es pas especialament ni occitanista, ni esperantista, ni libertari, ni vegetalian, aquò vos daubrís de plan lo caire de vista.
Aquò m’ensenhèc de, per escrit justament, utilizar pas lo sarcasme es pas tostemps de bon comprénguer per quauqu’un que’vs coneish pas e qu’ausís pas lo ton de vòsta votz. Èi comprés que cau escríver frasas simplas dambe subjècte-vèrbe-complement ende exprimiar sas idèias clarament sense de’s trufar o d’ensajar d’enmaliciar l’aute en le hèr passar per un con. Aquò a un nom, se ditz lo respècte.
M’ensenhèc tanben d’escotar los autes. Una discutida es pas una castanhada on cau “tuar” son contradictor per arguments aus quaus poderà pas respóner (aquò arriba pas jamès). Vòste interlocutor a un passat diferent deu vòste, una educacion e una cultura autas, le cau doncas escotar e ensajar de comprénguer çò que vòu díser abans tot.
Benlèu que cadun ajustarà son vejaire un drinòt e aquò serà un progrès ende totis.
Cresi pas qu’aurí jo agut tantas possibilitats d’escambiar sus subjèctes d’actualitat dens la “vita vertadièra”, es a díser la vita vitanta, sense d’aqueste utís. Es evident qu’am tendéncia de costejar meslèu monde deu medish mitan sociau, professionau e geografic, tanvau de la medisha generacion.
Gràcias aus hialats sociaus, lo monde se parlan e escambian (aquò’s lo bon costat), lavetz qu’am tendéncia de créser qu’au contra lo monde se parlan pas mès. Caleré totun qu’estosse acompanhat d’una educacion ad aqueste utís au près deus joens utilizators, ende càder pas dens sas pecas de las faussas informacions e de la calomnia.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
tanben ai un ialat que pode conformar en lenga d'òc, e que respiècha la vida privat de cadun :
https://diaspora-fr.org/
En Facebook, e los forums en generau, e'm pensi qu'i a tanben un ròtle hòrt negatiu, en lo fèit gènts "que remudan le mèrda". Com i pòdetz escríver ua causa que ne diretz pas jamèi en le vita, le gènt que veden aquò com un "défouloir". En lo moviment deu gilets jaunes, moviment qui, segon jo, qu'es a se radicalizar, Facebook e lo son fonccionament qu'a hòrt un gran ròtle. Lo d'amassar aqueth monde mes tanben lo de har pujar le sauça.
L'algoritme que'us hèi damorar en vistas merdo-centradas, a bèths còps conspiracionistas, se non fascistas, e que debanan lo hiu de las soas pleitejadas d'un biaish completament barrat e negatiu. Que comunautarisa hòrt le societat, que damòran, virtuaument, entre gènts qu'an un medish interèst e tot qu'es tornat au tèma permèr deu perqué deu forum.
L'òm impausa pas una lenga sens la tornar dins son context istoric, social, economic e per aquò me sembla que las colectivitats regionalas o comunalas fan pas belcòp d'efforç per aquò. L'escòla deu pas en parlar belcòp.
Un internaute a pausat la question de saber si a l'escòla l'òm aprenia l'angles o si l'escòla se fasia en angles. Lo frances vai far coma las lengas regionalas : dispareisser perque remplaçar per un creòle franco-angles, puei per l'angles, lenga dau saber, e s'impausar a totas las classas socialas. Que lo frances dispareisse me derangeria pas mas quò se fai au detriment de l'occitan. L'occitan a ren a ganhar a laissar se propagear aquel franco-angles.
A Tolosa coma alhors, l'occitan es devengut una lenga etrangiera coma una autra o parlada dau temps daus catars e a de serviria de parlar una tala lenga?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari