Opinion
L’occitan, quantas divisions?
NNos vam pas amagar, la situacion es, un còp de mès, peluda. L’Estat francés ensaja dempuèi totjorn de ns’escanar, e adara, a decidit de’ns portar lo còp de gràcia. La question de “de qué nos cau hèr” se pausa encara d’un biaish agut. Es lo parat d’esprovar nòste poder de reaccion. Se mancam aquesta ocasion, n’auram benlèu d’autas, quan van netejar l’universitat de la cordèra occitana per exemple.
Me trufi, benlèu, mes l’ora es grèva. Nos cau efectivament “hèr quicòm”. Solide, mes de qué? Vaquí çò qu’èi pensat, es a vosautes d’ajustar la fruta de vòsta soscadissa aquí devath.
Lo suicidi occitan
Nos caleré anonciar per un comunicat de premsa que, un cèrt jorn (Botèm lo purmèr de noveme), la lenga occitana se suicidarà. Lo mot est fòrt, mes ac cau. Aquò vòu díser anonciar que las associacions occitanas se dissolveràn, lo monde que parlan acabaràn de parlar la lenga, las escòlas immersivas se barraràn, las emissions radiofonicas e televizualas s’escantiràn, los filmes en occitan seràn destrusits, los líbers en occitan, sustot las òbras medievalas deus trobadors, seràn brutlats, los artistas que’s produsissen en occitan acabaràn lors espectacles, las placas bilinguas de carrèras seràn tiradas, e las cançons occitanas pas mès cantadas.
Solide atz comprés qu’aquesta sortida utilitza un ton teatrau ende hèr comprénguer tot çò que la cultura deu a l’occitan. Un biaish de’s hèr remercar, benlèu mès eficaç que non pas una simpla declaracion de protèsta.
Accions ende geinar
Perqué pas s’introdusir dens amassadas publicas (un conselh municipau?) d’un biaish pacific mes totun energic en tot, per exemple, legir poesia occitana dambe un pòrtavotz? Una seria de happenings que calerà solide filmar e botar sus la telaranha coma lo periòde actuau ac demanda.
Federar non-occitanofònes
Sense de comptar sas divisions, l’occitan a un fòrt poder de simpatia au près de monde que son pas dens l’esfèra militanta mes ende los quaus la preséncia de la lenga es importanta. Me brembi plan d’un ahuecat de la lenga ucrainiana qu’uglava son sosteng … en rus pr’amor que parlava pas la lenga qu’aimava.
Caleré hèr signar un tèxte de protèsta per monde coneishuts, aperats “miaires d’opinion”, deus quaus los noms au baish d’un document pòt entercalhar jornalistas. Pensi particularament a monde coma Francis Cabrel, Jean Lassalle o José Bové.
Vaquí doncas tres tralhas de desenvolopar benlèu, en tot saber qu’atenheram pas jamès la mobilizacion deus Gilets Jaunes, nos cau soscar mès que qui que sia ende assegurar la subervida.
Me trufi, benlèu, mes l’ora es grèva. Nos cau efectivament “hèr quicòm”. Solide, mes de qué? Vaquí çò qu’èi pensat, es a vosautes d’ajustar la fruta de vòsta soscadissa aquí devath.
Lo suicidi occitan
Nos caleré anonciar per un comunicat de premsa que, un cèrt jorn (Botèm lo purmèr de noveme), la lenga occitana se suicidarà. Lo mot est fòrt, mes ac cau. Aquò vòu díser anonciar que las associacions occitanas se dissolveràn, lo monde que parlan acabaràn de parlar la lenga, las escòlas immersivas se barraràn, las emissions radiofonicas e televizualas s’escantiràn, los filmes en occitan seràn destrusits, los líbers en occitan, sustot las òbras medievalas deus trobadors, seràn brutlats, los artistas que’s produsissen en occitan acabaràn lors espectacles, las placas bilinguas de carrèras seràn tiradas, e las cançons occitanas pas mès cantadas.
Solide atz comprés qu’aquesta sortida utilitza un ton teatrau ende hèr comprénguer tot çò que la cultura deu a l’occitan. Un biaish de’s hèr remercar, benlèu mès eficaç que non pas una simpla declaracion de protèsta.
Accions ende geinar
Perqué pas s’introdusir dens amassadas publicas (un conselh municipau?) d’un biaish pacific mes totun energic en tot, per exemple, legir poesia occitana dambe un pòrtavotz? Una seria de happenings que calerà solide filmar e botar sus la telaranha coma lo periòde actuau ac demanda.
Federar non-occitanofònes
Sense de comptar sas divisions, l’occitan a un fòrt poder de simpatia au près de monde que son pas dens l’esfèra militanta mes ende los quaus la preséncia de la lenga es importanta. Me brembi plan d’un ahuecat de la lenga ucrainiana qu’uglava son sosteng … en rus pr’amor que parlava pas la lenga qu’aimava.
Caleré hèr signar un tèxte de protèsta per monde coneishuts, aperats “miaires d’opinion”, deus quaus los noms au baish d’un document pòt entercalhar jornalistas. Pensi particularament a monde coma Francis Cabrel, Jean Lassalle o José Bové.
Vaquí doncas tres tralhas de desenvolopar benlèu, en tot saber qu’atenheram pas jamès la mobilizacion deus Gilets Jaunes, nos cau soscar mès que qui que sia ende assegurar la subervida.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Francitan = occitan modèrne popular
Tot regiolècte es una marca populara dobla, d'apertenència geografica e sociologica, conscientament o inconscientament manejada segond l'environament familial, laboral, e general.
Las CSP+ d'Occitània se sèrran del francés estandard per fin de se destriar de las classes popularas o paisanas.
Le movement dels GJ en tipicament popular, tal coma le francitan, que las CSP+ s'i conneissen pas.
La discriminacion sociala ambienta devèrs le francitan, encausa un mesprètz de l'occitan, la font originala de la situacion.
Le parlar de las classes popularas occitanas se re-occitanizarà se la lenga es portaira de reivendicacions à l'un-còp socialas e geograficas
"Federar non-occitanofònes"
Le monde mièijornal popular s'entrecomprèn e se connèis se sap en francitan, qu'es ni de bon francés estandard, ni de patoés, e se destria pas binàriament entre occitanofònes e francofònes.
Le francitan es coma le Cànada dry, d'occitan, que n'a la color, n'a l'oulor, mas que n'es pas.
Se redutz a tòrt a l'accent del sud, en inconsciència lingüistica.
Consí se pòt definir le francitan "blos", le parlar le plus occitanejant, se non que d'occitan amb les articles e la conjuga francesa dels vèrbes.
Le francitan es pas qu'un chic de terren perdut, e se mancariá pas grand causa, un còp levats les empaches psicosociologics.
L'occitan sosjasent es la legitimitat amagada del parlar popular.
De trin dins le mètro
Cridar en còr e a plen cap las annóncias d'estacions en occitan dins le mètro de Tolosa per revelhar l'indiferència...i metre de còlhas d'enfants...
L'occitanisme s'es copat de las realitats economicas e socialas d'Occitania. La décolonisacion daus pais colonisats s'es facha a partir dau moment ente las gens an prengut consciença que la politica daus colons lòr convenan pus e pas solament per daus problems linguistics.
La lenga divisa perqu'i a daus dialects que rendan la comunicacion pas aisada. Dejà dins Bodon i avia un gascon qu'avia rencontrar una lengadocienna e qu'avian daus mau a se comprener. Decideram de se parlar frances.
La lenga a jamai creat d'unitat entre los occitans. Chacun s'es virat vers son car.
çò que pòd unifiar los occitans quò es las realitats economicas, la consciença que dins lo sud e dins lo Massif centrau i a una istoria, una civilisacion differenta de la dau nòrd. Si los occitans de l'Est volan pas veire los occitans de l'oest o ben dau nòrd es aqui lo problem. Qui pòd crear una identitat occitana, una solidaritat entre occitans?
Los gilets jaunes i son per ren si los occitanistes consideren que l'òra es grava per l'occitan. Quò es la menaça de supression de las subvencions que fan reagir los occitanistes pas los gilets jaunes. La sauvegarda de la lenga es dins lo movament de protesta que toca pas solament los gilets jaunes.
Lo cambiament es en cors; vai banlevar tota una pensada materialist e dogmatica. Lo movament daus gilets jaunes es mas la partida visibla d'un cambiament en priondor de las mentalitats. Siajam drubits au novel qu'arieba.
Oc ben l’enemic es l’indiferencia dels occitans meteis, cossi los occitanistes an pas sabut, an pas capitat per sedusir lo pòble ?
Son los occitans que se devon adaptar al discors occitaniste, o lo discors occitaniste als occitans ?
Perdequé avèm 95% d’indiferencia, 5% d’atrevats e demest aicestes 5%, 1% d’actius ?
Son aqui las questions e nòstra subrevida es dependenta de las responsas e accions que saràn fachas.
Podèm pas damorar dins aquel estat de 95% d’indiferencia !
Me cal apondre que sèm e avèm totjorn estat lenga de civilizacion, lenga de civilizacion combatuda e soi segurament pas una lenga regionala !
Ai pas jamai comprés lo biais de diser occitaniste que l’occitan servissia per aprener d’autras lengas romanicas.
S’apreni l’occitan es per l’occitan, es pas per ajudar d’aprener d’autras lengas romanicas !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari