Sio ren un amator de cervesa. Mas chal dire que la Provença-Alps-Còsta d’Azur es una region sota pression. Pression financiària, imobiliària, terrens. Pression umana, espaci quist entre mar e montanha. Pression torristica l’estiu, arribaia d’una populacion sasoniera temporària mas numericament, economicament e socialament importanta.
 
Manca de plaça dins los terrens, dins los quites apartaments microscopics per causa de loguiers (afits) chars. Aiçò entrainant d’ordenaments “ben pensats”, un amolonament de cuchas de faisses d’afars ordenats...
 
Chambiament de mòdes de viure, festar, circular.
 
Agressivitat de las gents, sus la via, dins las filas d’aspera.
 
Sociabilitat complicaia dins la region, en defòra dal trabalh, chal se far introduire per qualqu’un per aver d’amics.
 
Pression imobiliària, cadun bastisse ò mai corrent crompa una mini vila amb un mini terren dins un quartier pabalhonari de la perifèria d’un vilatge ò d’una vila, resta al sieu e conoishe deguna sociabilitat urbana. Lo monde se retròba amolonat dins los supermerchats sensa se veire e se pàssan a costat. Vènon per cerchar a manjar ò per se vestir ò encara per se divertir. Son ensèm sensa se parlar Lo ligam es coma d’un temps, lo merchat, levat que lo rapòrt se fa sovent de la massa als super negòcis. Sensa que lo monde se puèishe trobar a talha umana. Perduts dins los raionatges per demandar ont se tròba tal article, sèm dins una multitud de produches. Cercham un emplegat que sauprà nos sortir d’aquela jungla. Un conviat sus France Culture me ditz que “en França son los polers publics que tènon ensèm los franceses. L’accès a las donaias deu venir de l’estat. E coma fariam fisança a la societat civila per organisar aiçò a la sieu plaça?”.
 
Per io aicí es lo comèrci que fa tenir tot aquel monde ensèm dins aquelos magasinasses.
 
Autra anecdòta. Mon oncle està dins lo departament Var e anèt a Pau en cò d’un amic. Faguèt un passatge a Emmaüs per cerchar de libres ancians. Un òme lo vei e se mete a bramar coma un ase: tè vaicí un fasho, ne’n vaicí un de 83!” (sa veitura èra imatriculaia en 83, las cifras sus las placas indicant Var donca, mas ren d'autre coma informacion sus la veitura e mon oncle a ren l'estil dal nèrvi). Bòn, èra estereotipat.
 
Se ditz que sèm una region de votacion extrèma perqué i a cumulativament: la presença de rapatriats, la desindustrializacion, l’arribaia de monde novèl dins la region e la creacion d’un sentiment d’insecuritat per lo fach d’aquel bolegament social (imigracion extraregionala, europèa, magrebina, de rics que fan puar los preses...).
 
Per los pè negres, es complicat. Se parlèt sovent de “tornar al país” per els, mas chal ren obliar de fach qu’una part significativa dals pè negres d’ancuei son d’origina catalana, italiana e castilhana.
 
Après demièg los franceses colons, i èran d’alsacians qu’avián fugit après la desfacha de 1870 e l’anexion al Reich.
 
La question que se polèm pausar per lo monde estrangier qu’arriba aicí es: cu a vendut a els, perqué? Portar la fauta dals crompaires per nòstra region es complicat. I aguesse un patriotisme a la venda, mas es ren lo cas. Doncas, coma far per conciliar l’interés mondial per nòstra region, e lo fach que los joves posquèsson demorar viure, estaire e trabalhar al país?
 
Lo manca de plaça dins d’airals entre mar e montanha es ben problematic. Citam lo cas de familhas partiás dal departiment Nòrd, que quitèron tot per viure un vintenal d’ans aicí. Al final èran luench de lors conoissenças e familha tota, achabèron per tornar en Nòrd.
 
A l’epòca de De Gaulle se decidèt de bastir Lo Motàs per fin d’atraire una part de la populacion qu’anava vers la region Provença- Alps- Còsta d’Azur devèrs Lengadòc. Marchèt un pauc e fa que lo fenomèn d’urbanizacion de la Còsta d’Azur s’i presenta aüra parier. La ciutat de Montpelhier a una creissença fòrta, a l’image de ce que se passa sus la Còsta d’Azur.
 
Ren a veire amb l’ambient de Ligúria vesina! Un exemple al nivèl de l’acuèlh de las “pràcticas”! Normalament, penso que cadun es d’acòrdi amb aiçò: un vendeire se compòrta correctament amb un client. Mas en França, se demandatz d’ajua per de chauçaüras, al segond parèl, vos fasètz enflambar la tèsta. Un còup aneriam devèrs Impèria per far de còmpras e cerchaviam de chauçaüras. La comerçanta sempre sorrisenta cerchava de que nos agradar. E quitament al cinquen parèl de chauçaüras qu’anavan ren, nos quitèt amb un grand sorrire en dire “desolaia qu’aguessiam ren trobat per vos”.
 
Dins nombre de restaurants de França vos chal excusar de venir, chal limite “non destorbar” los restaurators. Avem de que aver l’impression d’èstre de pòrtafuèlhas amb patas, pregatz de pagar e non destorbar en se clavar la bocha. Quin ambient social, cadun per se e l’argent per cu pòt.