Opinion
L'Occitània e l'occitanisme que ne pantaisi
Fau un pantais, ò bensai ne fau mai d'un.
Fau lo pantais que leis occitans nos uniguem enfin per aparar concretament nòstrei territòris e aquelei que i vivon, conscients que sensa lo desvolopament de nòstrei territòris e sensa lo benèsser de totei nòstra cultura se podrà pas espandir tanpauc.
Fau lo pantais que nòstra paura lenga mespresada fugue utila a viure e a pantaisar, coma cantava lo cantador francés Julien Clerc, e non solament a discutir de lònga d'estandards que volèm pas bastir ò de gramaticas que se contradison, ò de biais de dire quand nòsta lenga non se ditz pus gaire.
Fau lo pantais, adonc, que se parle absoludament de tot en occitan, nieus en oblidant que o fasèm en occitan.
Fau lo pantais que non se parle pus d'occitan de comunicacion en oblidant de comunicar chasque jorn en occitan en tota circonstància.
Fau lo pantais d'un occitanisme mai femenin e mai umil, sensa que degun fugue preocupat d'un poder derisòri, amb mai de tolerància deis opinions contràrias.
Fau lo pantais d'un occitanisme amassat per un projècte de país. D'origina rumanesa e descendent de provençaus, me faudriá aimar solament lo Daufinat e Provença? Amb leis influéncias arpitanas de l'occitan ancestrau mieu, sariáu obligat de considerar estrangiera la Baiona tròp pròcha dau Bascoat? Deuriáu oblidar Auvèrnhe, Lemosin, lei tèrras gasconas, la bèla Vau d'Aran e lei luenchenquei Valadas? Deuriáu veire un enemic en un Lengadòc onte la lenga nòstra se tròba pas mielhs qu'autra part? Quand viviáu a Montpelhier, me faliá aimar lo Clapàs solet?
Fau lo pantais que comprenguem totei qu'avèm de resistir per existir. Maugrat sei diferéncias intèrnas lingüisticas radicalas, lei curds o an entendut. Mai nosautres non?
Resistirem pas, existirem pas se cambiam pas. E fau lo pantais que mei pantais fugon pereu un pauc vòstres.
Fau lo pantais que leis occitans nos uniguem enfin per aparar concretament nòstrei territòris e aquelei que i vivon, conscients que sensa lo desvolopament de nòstrei territòris e sensa lo benèsser de totei nòstra cultura se podrà pas espandir tanpauc.
Fau lo pantais que nòstra paura lenga mespresada fugue utila a viure e a pantaisar, coma cantava lo cantador francés Julien Clerc, e non solament a discutir de lònga d'estandards que volèm pas bastir ò de gramaticas que se contradison, ò de biais de dire quand nòsta lenga non se ditz pus gaire.
Fau lo pantais, adonc, que se parle absoludament de tot en occitan, nieus en oblidant que o fasèm en occitan.
Fau lo pantais que non se parle pus d'occitan de comunicacion en oblidant de comunicar chasque jorn en occitan en tota circonstància.
Fau lo pantais d'un occitanisme mai femenin e mai umil, sensa que degun fugue preocupat d'un poder derisòri, amb mai de tolerància deis opinions contràrias.
Fau lo pantais d'un occitanisme amassat per un projècte de país. D'origina rumanesa e descendent de provençaus, me faudriá aimar solament lo Daufinat e Provença? Amb leis influéncias arpitanas de l'occitan ancestrau mieu, sariáu obligat de considerar estrangiera la Baiona tròp pròcha dau Bascoat? Deuriáu oblidar Auvèrnhe, Lemosin, lei tèrras gasconas, la bèla Vau d'Aran e lei luenchenquei Valadas? Deuriáu veire un enemic en un Lengadòc onte la lenga nòstra se tròba pas mielhs qu'autra part? Quand viviáu a Montpelhier, me faliá aimar lo Clapàs solet?
Fau lo pantais que comprenguem totei qu'avèm de resistir per existir. Maugrat sei diferéncias intèrnas lingüisticas radicalas, lei curds o an entendut. Mai nosautres non?
Resistirem pas, existirem pas se cambiam pas. E fau lo pantais que mei pantais fugon pereu un pauc vòstres.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Que parlan d'occitan pendent que... Quoi ? C'est lourd ? Bo ! Le lecteur du Jornalet est habitué !
Consciència territoriala
Les pòbles se pensan a l'un còp, lingüisticament e territorialament.
La lenga e le territòri son mentalement indissociables, localament e globalament.
Le decopatge official geopolitic e geografic occulta le decopatge natural istoric, e l'escafa de la memòria collectiva.
Le monde d'Occitània se pensan en França e en departament, accessòriament en region administrativa.
Com se fa que ieu, sabi de noms de parçans tals coma Bigòrra, Commenge, Coserann, eca..., s'i aujesse pas de toponimes explicitant le país istoric, notadament suls panells d'entrada de viellas.
La rèire-conscientizacion territoriala via una senhalizacion generalizada del parçan, de la Província e d'Occitània, es una tòca accessibla, çò'm par.
Pensi que la convivialitat es la motivacion primièira de totas activitats umanas, culturalas, fisicas, e mai economicas, e que l'occitan pèca de per manca d'activitats convivialas intergeneracionalas en totes domenis. La crise de l'occitan, çò es son arrèst resulta d'una ruptura sociala entre generacions successivas. Gara que l'occitan real finisquèsse pas dins les remembres affectius dels pensionaris dels EHPAD...
La lingo d'oc vivento es dialectalo. Acò pauso de questious diferentos dién toutos lei regious d'oc.
L'abat velaienc Delaigue (1892 - 1976) trantalhet entremié duos ourtougràfios : uno founetico e uno influenciado per lis occitanistos mas ammé lou dezi de plô trascrìoure soun parla
Én ome ayå dus garsus.Lu plü dzwéine digèt å sû paire : i tês ke çitsu mû mèstre é ke aÿå d'ardzêt
En ome aiå dos efans, lo plus joeine dïguèt a son paire : "Paire, beila-me la part de l'iritaje que me reve."
https://auvernhats.blogspot.com/2019/04/escrioure-en-cantales-en-ouvirnhat-ou.html
#3 Comentari que resumís fòrt plan la situacion....
çaquelà de qu'es encara aquela petèga qu'auriam trapada- coma se n'aviam pas prossas!-...l'acedia?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari