Opinion
Los pòbles hèn una crisi d’adolescéncia
Com l’am dit mantun còp, la susmauta deus Gilets Jaunes es un element navèth dens l’istòria contemporanèa. Es mauaisida d’analizar complètament e solide, com de costuma, cadun i vei la concretizacion de çò que pensava au d’avant.
Ara que sèm a una mieja annada de manifestacions, i podèm véser benlèu drin mès clar e ensajar de’n tirar çò de mès important.
Sembla que la reïnvindicacion màger deu movement sia l’instauracion d’un Referéndum d’Iniciativa Ciutadana. Es un punt comun a cada grop de Gilets Jaunes, on que sian. Dempuèi ses meses, la taxa suus carburants es passada “d’element desclavader”, com se ditz, a reïnvindicacion segondària. Mès anar mès, la populacion que compausa lo movement a tanben evoluada, los susmautats de la purmèra òra an sovent deishat naturalament la plaça ad elements mès politizats, mès d’esquèrra, mès acostumats aus conflictes e a las lutas.
Es de notar que lo poder a pas brica responut ad aquesta demanda hòrta de referéndum popular, levat la perpausicion d’abaishar lo nombre de peticionaires end’un referéndum d’iniciativa partatjada, es a díser una mesura qu’existís dejà e que deisha la decision finala au parlament. Es un signe que la presidéncia vòu ganhar la partida en esperar una usadura deus manifestants. Es un jòc drin dangerós end’un poder, mes veseram plan …
Aquesta demanda de referéndum es de considerar e a plaçar, cresi, dens un contèxte mès generau. Es end’aquò qu’èi escrit que los pòbles traucan una “crisi d’adolescéncia”.
Pensi que lo monde se sentissen ara pro madurs e educats ende poder prénguer eths medishes unas decisions, au lòc de’n balhar la possibilitat a daubuns que, qu’ac cau díser, les an sovent tradits. Se vòlen indenpendentizar deu poder.
L’idèia que los elegits trabalhen ende l’interés generau s’es pauc a pauc aflaquida dinc a deishar entrar lo dobte dens l’esperit deus pòbles.
Prenguèm un exemple: tres jornalistas an escrit qu’armas de fabricacion francesa èran utilizadas per Arabia Saodita contra las populacions civilas de Yemen. La ministra de las armadas triguèc pas de denegar, mes los medishes jornalistas an publicat documents que pròvan çò que disèvan. End’aquò, son l’objècte d’una enquista e son convocats a la DGSI per la mieja-mai.
L’opinion publica de l’Estat francés se n’esmavoc, una peticion ende qu’aquò s’estanque se passeja sus la telaranha, un sondatge muisha que tres franceses de quate son desfavorables ad aquestas vendas que, de mès, faussan una directiva europenca.
De qué pòt hèr lo pòble? Pas ren. Es obligat en escambi d’escotar las enganas deu poder que’s hèn mès anar mès numerosas: lo president e lo temps de trabalh en França, lo ministre de l’endehens e l’ataca d’un espitau, l’ex-ministra deus ahars europencs e son passat politic a la dreta extrèma.
Podètz imaginar qu’aquò pòsca ahilar lo tesic de participar d’un biaish actiu au debat politic e non pas passiu.
Ara, sèm a l’espèra de la responsa de “los que son quicòm”. Sia comprenguen l’enjòc e s’i escaden de hèr passar lo pòble a l’edat adulte tranquillament, sia escotan pas e la crisi d’adolescéncia se harà rambalhosa.
Ara que sèm a una mieja annada de manifestacions, i podèm véser benlèu drin mès clar e ensajar de’n tirar çò de mès important.
Sembla que la reïnvindicacion màger deu movement sia l’instauracion d’un Referéndum d’Iniciativa Ciutadana. Es un punt comun a cada grop de Gilets Jaunes, on que sian. Dempuèi ses meses, la taxa suus carburants es passada “d’element desclavader”, com se ditz, a reïnvindicacion segondària. Mès anar mès, la populacion que compausa lo movement a tanben evoluada, los susmautats de la purmèra òra an sovent deishat naturalament la plaça ad elements mès politizats, mès d’esquèrra, mès acostumats aus conflictes e a las lutas.
Es de notar que lo poder a pas brica responut ad aquesta demanda hòrta de referéndum popular, levat la perpausicion d’abaishar lo nombre de peticionaires end’un referéndum d’iniciativa partatjada, es a díser una mesura qu’existís dejà e que deisha la decision finala au parlament. Es un signe que la presidéncia vòu ganhar la partida en esperar una usadura deus manifestants. Es un jòc drin dangerós end’un poder, mes veseram plan …
Aquesta demanda de referéndum es de considerar e a plaçar, cresi, dens un contèxte mès generau. Es end’aquò qu’èi escrit que los pòbles traucan una “crisi d’adolescéncia”.
Pensi que lo monde se sentissen ara pro madurs e educats ende poder prénguer eths medishes unas decisions, au lòc de’n balhar la possibilitat a daubuns que, qu’ac cau díser, les an sovent tradits. Se vòlen indenpendentizar deu poder.
L’idèia que los elegits trabalhen ende l’interés generau s’es pauc a pauc aflaquida dinc a deishar entrar lo dobte dens l’esperit deus pòbles.
Prenguèm un exemple: tres jornalistas an escrit qu’armas de fabricacion francesa èran utilizadas per Arabia Saodita contra las populacions civilas de Yemen. La ministra de las armadas triguèc pas de denegar, mes los medishes jornalistas an publicat documents que pròvan çò que disèvan. End’aquò, son l’objècte d’una enquista e son convocats a la DGSI per la mieja-mai.
L’opinion publica de l’Estat francés se n’esmavoc, una peticion ende qu’aquò s’estanque se passeja sus la telaranha, un sondatge muisha que tres franceses de quate son desfavorables ad aquestas vendas que, de mès, faussan una directiva europenca.
De qué pòt hèr lo pòble? Pas ren. Es obligat en escambi d’escotar las enganas deu poder que’s hèn mès anar mès numerosas: lo president e lo temps de trabalh en França, lo ministre de l’endehens e l’ataca d’un espitau, l’ex-ministra deus ahars europencs e son passat politic a la dreta extrèma.
Podètz imaginar qu’aquò pòsca ahilar lo tesic de participar d’un biaish actiu au debat politic e non pas passiu.
Ara, sèm a l’espèra de la responsa de “los que son quicòm”. Sia comprenguen l’enjòc e s’i escaden de hèr passar lo pòble a l’edat adulte tranquillament, sia escotan pas e la crisi d’adolescéncia se harà rambalhosa.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#3 Possible que lo títou exprimís pas çò que volèvi díser. Volèvi tanben díser que lo pòble est vengut adulte, e la crisi d'adolescéncia es una fasa qu'anóncia justament l'arribada a l'edat adulte. Mes, atz rason, pòr estar interpretat com un caprici de joenòt.
Se que non sèm pla, d'acòrdi.
#1 A la debuta, èi pas comprés çò que disèvatz. Puèi èi comprés que parlatz de "pòble" dens la significacion "ethnos" quan jo parli deu pòble dens lo sens de "demos", es a díser lo contrai de l'elèit e non pas una entitat culturala.
#2 Ai plan compres qu'i a un sentiment de superioritat dins l'article. L'òm espera los gilets sur çò que faran o proposan. L'òm lo plaça dins una categoria en dejos. Devram montrar lòr capacitat per poder lo considerar.
Quò es per aquò que sei pas un gilet jaune mas un gilet tot cort es a dire un citoien e tot çò que se fai o se dit au niveu dau poder o dau simple citoien me concerna e concerna tot lo monde. L'om parla belcòp
mai de democracia que de la faiçon de la realisar e de controlar los poders qualques que sian.
Meschanta o bona interpretacion mas lo dejos cata un problem mai priond: la natura d'aquel poder que domina e coma lo comprener.
Es una crise de la democracia representativa.
Le pòble del còrs électoral es adult, e contèsta le non-respèct de la paraula bailada.
Le títol aital, es malvengut...
#1 Setz segur qu'atz legit (e comprengut) l'article o ren mas l'intitulat?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari