A Tolosa coma endacòm mai, las formacions politicas d'esquèrra coma de dreita vòlon associar los ciutadans per las municipalas, tal coma lo cònsol actual, Jean-Luc Moudenc que per reconquistar la comuna, balhèt la mitat de las plaças dins sa lista en 2014 als que contestèron la politica d'esquèrra, contra los trams, los bus en site pròpri o lo lòtjament social. Ara, son los movements d'esquèrra, del PS a França Insomesa que cercan una preséncia ciutadana per las municipalas de 2020.

E las contestacions ciutadanas de la politica de Jean-Luc Moudenc son nombrosas. Es lo collectiu “Eau Secours 31” que batalhèt contra la privatizacion de la gestion de l’aiga. Es l'associacion dels comitats de barris (UCQ – Union des Comités de quartiers) que luta contra los projèctes des promotors. Es l'associacion “Non au Gratteciel de Tolosa” amb una peticion de mai de 5000 signaturas qui ataca lo permés de construire de la tor Occitània, un projècte d’Immòble de Granda Autor (IGH) de mai de 150 m al centre de l’aglomeracion tolosana. Es l'Associacion dels Usatgièrs dels Transpòrts (AUTATE) que vòl un vertadièr desvolopament dels transpòrts en comun subre tot l’aglomeracion e non pas una unica linha de metro suplementària amb un fòrt deute. Es lo collectiu contra los nosements aerians de l'aeropòrt (CCNATT) que vei lo trafic e la pollucion aumentar cada annada e denóncia tanben la politica de l’accionari privat chinés. Es lo DAL31 que luta contra lo mal lòtjament dins una aglomeracion que creis de 12000 abitants per an. Es 2pieds2roues que defend l’us de la bicicleta dins una ciutat ont 80% dels desplaçaments en defòra de la marcha a pè se fan en veitura.

Fàcia a las sollicitacions dels partits politics, los animators e animatrises associatius non vòlon pas s’engatjar que lo mandat associatiu empedís d’èsser candidat sus una lista politica sense demissiona de l’associacion, per respectar los opinions politicas dels sòcis. E mai, lo trabalh associatius es fòrça mai valorizat en França que l'engatjament politic.

Ça que la, aqueste an, e per lo primièr còp, maites associacions organizan l’eveniment Tolosa 2031 los 15 et 16 de junh per propausar lor vision de Tolosa, en referéncia a l’eveniment “Tolosa 2030” organizat per Jean-Luc Moudenc e los promotors immobilièrs per promòure una betonizacion de la ciutat.

Mas una iniciativa trebolís lo monde politic tolosan. De tolosans e tolosanas non coneguts s’amassèron dins lo collectiu Archipèl Ciutadan tre 2017 per pausar la question de la legitimitat per totes los ciutadans a participar al debat politic. Aprèp doas annadas de soscadissas; propausèron un procès per constituir una lista politica ciutadana amb una orientacion politica ecologista e sociala. Totes los tolosans pòdon candidatar o votar per un candidat sul site web. Pòdon tanben plebiscitar una persona coma candidata, tal coma un animator e animatritz d’associacion, un artista, un esportiu o tota personas de qualitat. Un tèrç de la lista es tirada al sort subre 1000 personas inscritas subre la lista electorala de Tolosa.… Amb aquel procès, Archipèl Ciutadan vòl amassar l’esquèrra tolosana a son projècte. Lo procès de designacion es obèrt sus internet fins a fin de julhèt. En octobre, los candidats causiràn lo o la cap de lista.

Tre febrièr 2019, lo grope EELV de Tolosa designèt 12 candidats per participar al procès de designacion dels 69 candidats d’Archipèl ciutadans al conselh municipal de Tolosa. A las eleccions europèas, EELV obtenguèt 21,28 % dels vòts a Tolosa, contra 9,25 % per lo PS, 8,77 % per la França Insomesa et 4,8 % per Generacion.s, le movement de Benoît Hamon.

Atal, lo lo cònsol actual, Jean-Luc Moudenc deuriá aver una concurréncia fòrta sus son esquèrra, e la ciutat occitana de Tolosa deuriá experimentar un procès democratic original, digne de la republica consolara de Tolosa del sègle XIII. Als tolosans e tolosanas occitanistas de s’inscriure dins lo procès d’Archipèl Ciutadan e d’i menar un projècte occitanista.