Opinion
Amor de luènh
Se ditz sovent que las lengas nòstras son de çò local, de çò pròche, de çò familiar. Al contrari, per ieu l'occitan es lenga de çò luenchenc. Ja luenchenc per ma grand occitana, defuntada a 96 ans en 2009, èra lo vivaroalpenc de Rumans, lo patois romanais. Luenchenca èra la lenga nòstra quand de Corsega estant me'n separava la mar, puèi quand estudiavi las umanitats dins la capitala francesa, o quand, amb la maladreça d'un novelari, ne legiguèri pel primièr còp de vèrses de Mistral o de trobadors a d'estudiants quebequeses.
E tot pareis luènh, la conquista francesa del còr d'Occitània a l'epòca de la Crosada, la Navarra de Joana de Labrit, la fondacion del Felibritge e mai las garrolhas entre Lafont e Roqueta que nos an fach tant de mal.
Luènh me tròbi de la Val d'Aran e de las Valadas occitanas ont benlèu vendrai un jorn. Tròp luènh son mos amics que l'occitan es nòstra lenga comuna.
Totun, totes aqueles luenchencs son tantes rius qu'an confluit en un flume d'amor de luènh que raja dins mas venas e m'irriga lo còr.
E coma o cantam, un jorn mas amoretas se raprocharàn.
E tot pareis luènh, la conquista francesa del còr d'Occitània a l'epòca de la Crosada, la Navarra de Joana de Labrit, la fondacion del Felibritge e mai las garrolhas entre Lafont e Roqueta que nos an fach tant de mal.
Luènh me tròbi de la Val d'Aran e de las Valadas occitanas ont benlèu vendrai un jorn. Tròp luènh son mos amics que l'occitan es nòstra lenga comuna.
Totun, totes aqueles luenchencs son tantes rius qu'an confluit en un flume d'amor de luènh que raja dins mas venas e m'irriga lo còr.
E coma o cantam, un jorn mas amoretas se raprocharàn.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
A mon èime escient, abans de lo retrobar dins la boca dels mieus, l'occitan m'èra sonque la lenga dels trobadors, e los trobadors èran gents estranhas qu'avián l'extrèma estranhetat d'esprobar los sentiments exactament al mieu biais — un biais que mos companhs de licèu disián "complètament caluc"…
Tala coma es venguda sa situacion sociala e institucionala de las desastrosas, nòstra lenga, luènh dins l'espaci o luènh dins lo temps, es venguda la de los que sempre caminaràn coma los aucèls de passatge, mai que de s'acantonar a demorar per sempre ont òm lor dona de qué bequejar, coma per tota polalha agroïndustriala.
Bona caminada, Joan-Gerard. Nos i tornarem crosar !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari