Un projècte que voirio vos parlar es aquel: http://parlersducroissant.huma-num.fr. Un trabalh remirable.

Ja perqué s'agisse de far de collectatges. E per reculhir l'occitan tal coma es parlat, es ben. Es un trabalh que tot occitanista deuria far.

Segond, perqué lo nòrdoccitan es l'airal lo mens ben conoissut e documentat de l'ensèm occitan (lo vivaroalpenc encara mens que l'alvernhat, lo lemosin un pauc de mai). 

Tèrç perqué es un airal de contacte amb las lengas de Oui. E pausa la question de ce qu'es una lenga, los limits de lenga de mema origina (latina), la variacion, la codificacion. La dominacion lingüistica entre lenga oficiala, legala, obligatòria e lenga non oficiala, qu'es mesa en reculaia d'aquel fach inegalitari. Doncas la diglossia anciana d'aquel endrech, qu'es per part lo brèç dals Borbons, lo Borbonés.  Per la question de limit, en observant de critèris fondamentals de basa en rapòrt de l'occitan e de las lengas d'Oui (berrichon coma autra part peitavin) o arpitan), se deu ben definir un parlar limit a 51% amb de traches occitans avans bassacula a 49% per lo parlar vesin. Amb un pauc d'astre, sensa aver un parlar a 50-50 pila...  Subretot que la fonetica, la fonologia son fonsas e al contrari lo lexic mai fluctuant possiblament.

Ce que conoissio dal Creissent, lo roman Le couteau sur la langue de Merle. Qualques libres lemosins que ne'n parlan. Un viatge personal quasi mistic entre Montluçon e Peitau a reculhir de toponimes e observar los païsatges en rapòrt de la mapa d'Occitània de Pach d'Aicí e ara.  

Polèm felicitar l'equipa entorn de Nicolau Quint, conoissut per aver trabalhat sus l'occitan vivaroalpenc de Sèina das Aups, e d'autres luecs de l'espaci nòrdoccitan, d'aver esperlonjat l'òbra fins encuei.  

Remarcar que se l'usatge dal pronom personal subjècte es fach en creissent, coma en lo nòrd de l'occitan dal Pimont per exemple, es probable un fenomèn qu'a poscut conóisser lo sudoccitan cf. presentacion orala de Sauzet.
 

O tanben que la traça de l'occitanitat anciana ten a l'usatge d'arcaïsmes trobables coma autra part en occitan. Lo mot or que ven d'ora, en situacion de compausat mentre que en usatge solet es œr. Coma en suspelenc (Suspèr, Alps Maritims) que trobam "armanco" al manco mentre que "au" es utilizat de'n pertot per lo rèsta dals cases, parier a Recabruna "carriera dar gomb" carriera dal gomb (rue de la piste du moulin à huile), a Castilhon "Ar Pran" Al Prat, a Levenç "dar bual" dal beal, cf. comunicacion escricha de Quint sus lo site citat primier e sus aqueste.
   

Un autre cas  interessant, en susfàcia e sensa conóisser lo detalh de las transformacions de fons, es lo cas dals plurals "-ai" o en "-e" cf. Maurer  que fa de segur pensar a l'occitan de transicion qu'es lo vivaroalpenc de la ciutat de Mentan (Alps Maritims) trobam "a frema sing., e freme plur." o mai a aquel de Recabruna (Alps Maritims) "a frema, /ai frema/" e encara mai luènh a Gòrbs (Alps Maritims) amb la generalizacion de la forma d'article feminin "ai" + cons., "a(i)s" +vocala estendua als dos genres "as òmes", ai fremas"  (coma en provençal amb las > lei e la forma eiretaia de los escafaia per la basa feminina). Chal pensar que los articles e las desinenças finalas son sovent en liam e la finala dals adjectius anteposats "lei bèlei filhas" mentre qu'a Vença es "sei filhei bèlei" o "aquelei bèlei filhei".  
 

Apassionant. Se pausam tanben la question inevitabla de collectar per qué transméter? Qué veire de comun per sintetizar e facilitar la transmission escolara per exemple. Lo pauc d'ancians aguent de mal entre repression e jutjament social d'un costat e fidelitat tripala al sieu país de l'enfança. Mas la fauta a cu se plus degun parlarà plus exactament coma dins lo vilatge x o y. Tant qu'es pròche es ja ben. Ieu sio dialectològ mas penso que l'occitan estandard es util per desvelopar cèrts nivèls d'eschambis.  Brèu.   

Un regret èstre plus tant disponible (ni aver léser) e los quilomètres per tornar enquistar!