Opinion
Per un occitanisme constructiu
A Mireia Boya, grana lutadora aranesa.
Cars legeires e benlèu legeiras, tròp discretas per ieu, es tard e soi las. Pas solament las de ma setmana, aclapada d'òbra coma o pòt èsser la setmana de cadun·a; mas tanben las d'un occitanisme qe m'aluènha de la lenga que pasmens vòli defendre perque l'aimi.
M'alassa que la trufariá, de còps utila, e l'insulte, sempre inutil, remplacen l'escambi de las idèas e lo dialòg que se'n poiriá ajaire, coma al temps de Socrates, una vertat. M'alassa que fagam fugir de saberuts perque nos cresèm mai sabents qu'eles, e que cerquem de los umiliar perque fasèm pas res ni desiram d'aprene. M'alassa que nos agarriscam per un mot que nos desagrada, idolatres dels mots vuèges e non pas amoroses dels concèptes que fan pensar; per un accent mal plaçat nos assassinariam. M'alassa que los bèls projèctes, tanlèu espelits, capiten mal per manca de braces volontaris. M'alassa que d'unes reclamen la tolerància pel parlar de lor vilatge, mas jamai tolèren ni los sinonims ni los autres parlars. M'alassa que se parle de "lenga occitana" quand en realitat o fasèm tot per bastir de lengas distintas tant ermeticas al defòra coma de fortalesas. M'alassa que, malgrat tot çò que no es explicat de longa dempuèi tant de temps, o renonciem a tot: al país, a la libertat, a la cèrca de dignitat.
Permetètz-me d'èsser soscaire, somiaire e mai pensatiu: m'agradariá que vegèssem las òbras dels que nos an precedits non pas coma de parets de tombar mas de pèiras per bastir. Los antecessors èran pas de sants mas, precisament, la ciutat que cobejam es pas una Jerusalèm celestiala mas nòstra tèrra liberada. Non la liberarem pas se nos desliuram pas de nosautres meteisses, de nòstra manca d'unitat, de nòstres complèxes, de nòstras garrolhas que tapan la guèrra qu'es facha a çò que sèm.
Coma vòli una lenga occitana digna que sàpia conciliar unitat e diversitat, expression d'un pòble confederal e non pas de tribus ostilas entre elas, vòli l'occitanisme constructiu dels obrièrs e obrièras discretas que cada jorn, amb l'umil gèst del transmetre, nos bastisson l'esperança de nòstra tèrra encara somesa e mespresada: Occitània.
Cars legeires e benlèu legeiras, tròp discretas per ieu, es tard e soi las. Pas solament las de ma setmana, aclapada d'òbra coma o pòt èsser la setmana de cadun·a; mas tanben las d'un occitanisme qe m'aluènha de la lenga que pasmens vòli defendre perque l'aimi.
M'alassa que la trufariá, de còps utila, e l'insulte, sempre inutil, remplacen l'escambi de las idèas e lo dialòg que se'n poiriá ajaire, coma al temps de Socrates, una vertat. M'alassa que fagam fugir de saberuts perque nos cresèm mai sabents qu'eles, e que cerquem de los umiliar perque fasèm pas res ni desiram d'aprene. M'alassa que nos agarriscam per un mot que nos desagrada, idolatres dels mots vuèges e non pas amoroses dels concèptes que fan pensar; per un accent mal plaçat nos assassinariam. M'alassa que los bèls projèctes, tanlèu espelits, capiten mal per manca de braces volontaris. M'alassa que d'unes reclamen la tolerància pel parlar de lor vilatge, mas jamai tolèren ni los sinonims ni los autres parlars. M'alassa que se parle de "lenga occitana" quand en realitat o fasèm tot per bastir de lengas distintas tant ermeticas al defòra coma de fortalesas. M'alassa que, malgrat tot çò que no es explicat de longa dempuèi tant de temps, o renonciem a tot: al país, a la libertat, a la cèrca de dignitat.
Permetètz-me d'èsser soscaire, somiaire e mai pensatiu: m'agradariá que vegèssem las òbras dels que nos an precedits non pas coma de parets de tombar mas de pèiras per bastir. Los antecessors èran pas de sants mas, precisament, la ciutat que cobejam es pas una Jerusalèm celestiala mas nòstra tèrra liberada. Non la liberarem pas se nos desliuram pas de nosautres meteisses, de nòstra manca d'unitat, de nòstres complèxes, de nòstras garrolhas que tapan la guèrra qu'es facha a çò que sèm.
Coma vòli una lenga occitana digna que sàpia conciliar unitat e diversitat, expression d'un pòble confederal e non pas de tribus ostilas entre elas, vòli l'occitanisme constructiu dels obrièrs e obrièras discretas que cada jorn, amb l'umil gèst del transmetre, nos bastisson l'esperança de nòstra tèrra encara somesa e mespresada: Occitània.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Ieu tanpauc soi pas content del tot, de veire que l'Occitanisme es pas tan constructiu coma o volem, en causa de trufaires. Los cal escotar pas !
#8 Son pas los que son coma nosaus, o pièger, que cal agachar ! Son los que son d’abans nosaus que cal agachar Val milhor èsser paure ençò dels rics, que non pas paure ençò dels paures ! Sem plan luenc d'un occitanisme bastidor, vist que se passa lo temps a se destruzir! Apèi lo demai es coma totjorn de çò ja dich e iò tanben soi las!
Las divisions a las qualas alludisses son pas una especialitat deu movement occitanista mes se pòden retrobar dens quin movement que sia, a comptar deu moment quan i a mès d'una persona...
Cau saber que los mès trollesques son los mès tapatjoses (e tanben los mès anonims, sovent amagats darrèr un chafre) mes qu'a costat d'eths i a totun un pialat de monde que disen ren mes que pensan d'un biaish sensat e dambe moderacion. Es a eths que cau pensar purmèr, pr'amor que vau lo còp.
La quasi totalitat daus occitanistes an una carta d'Occitania emben un crotz occitana mas se comportan coma de las tribus rivalas, aquò es plan resumat. Vòle ma libertat mas qui m'empaicha de l'aver : França, Ue ? las multinacionalas? O me? Qui m'empaicha de reclamar aquela libertat pas solament per parlar la lenga mas per se reapropriar tota la nòstra istòria, 700ans de dominacion francesa. Qui m'empaicha de denonçar la repression de l'escòla e la culpabilisacion qu'en resultet? Avant de cerchar daus neò-parlants, benleu faudria denonçar aquela repression e començar en frances. Que vive lo Brexit car coma lo disia un angles: -" ama los europens mas ama pas l'Union Europeenna que se comporta coma un governament mondiau autoritari e que vòl asservir tota l'umanitat. Sei per la construccion d'un mòde noveu pas per la destruccion entretenguda par los que nos governan. Sei per la tolerança mas qui l'a detruit si quò es pas lo poder religios associat au poder politic? Sei per l'occitanisme de tot lo monde e pas solament per lo daus obriers. Sei pas anti-aquò, anti- lo reste. Sei pas anti-ecolo mas ente nos menan los qu'an dau poder dins l'ecologia? Sei tot simplament. Viure dins la patz, la solidaritat, la complementaritat! refusar de separar lo materialisme dau spiritualisme! denonçar lo cloisonament de la societat! Unir los uns aus autres au tot, tot en gardar son individualitat e son autonomia economica, sociala, culturala.
Mercé per aquel tèxt que ditz tan plan çò que pensi ! E malurosament, es pas brica novèl. Ieu tanben "vòli una lenga occitana digna, expression d'un pòble confederal, vòli l'occitanisme constructiu dels obrièrs e obrièras discretas que cada jorn, amb l'umil gèst del transmetre, nos bastisson l'esperança de nòstra tèrra encara somesa e mespresada: Occitània."
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari