Opinion
Francmaçonariá en occitan (1). Exemple dins la region Provença-Alps-Còsta d'Azur
La francmaçonariá e l’occitan/l’occitanisme es un ligam pauc corrent. Vos anam presentar de documents en lenga occitana que pròvan que la lenga nòstra, coma dins d'autres domènis dignes, a la sieu plaça. Rèsta gaire conoissut. Subretot que cadun d’aquelos dos objèctes socials son, per l’opinion populara francesa d’esfèras d’especialistas. Dal temps que dins lo rèsta dal monde son un normalitat. Encara que benlèu es mai facil d’èstre francmaçon que de defendre una lenga minorizaia. Als Estats Units d’America, indicar qu’un es francmaçon fa part de las informacions sus la carta de visita. An de temples, nom donat al luec de rechampament, immenses ben visibles socialament. Mas defendre las lengas amerindianas ja es mai complicat.
Los francmaçons an un vocabulari pròpre. Venèm de veire lo temple, se rechampa dintre una associacion (o mai d’una) sonaia lòtja regularament a l’ocasion d’un temps sonat tengua. Entre los sòcis, e amb d’autres francmaçons, se sònan fraires. Los libres per estructurar lo començament e la fin de cada achamp de trabalh se sònan rituals. Un cap de lòtja se sòna un venerable. Los responsables se sònan oficiers. Existon diferents nivèls de reflexion en foncion de l’ancianetat de frequentacion. D'achamps regionals son diches Convents.
Diferents corrents existon. GODF, GLDF, DH, GLFF, eça. amb cadun de règlas diferentas. D'unas mixtas. E diferents biaisses de practicar existon, se sònan de rites. Los simbòls son importants. Esquèrra e compàs de segur. Las doas colonas Jakin e Boas. La pèira bruta de trabalhar, simbòl dal dever d'amelioracion de se. La milagrana, simbòl de multitude de la conoissença.
Al subran l'uèlh de la consciéncia e dal temps (que passa).
Tapís de lòtja La Concòrdia
— Avèm doncas un moviment de reflexion e de pensaia filosofica d’un costat. Una lenga d’una societat que subreviu en França e Itàlia e que viu en Val d’Aran, sostengua per un moviment associatiu e intellectual de l’autre.
En França, los moviments d’extrèma drecha qualifican de còups la francmaçonariá coma un moviment negatiu. Associat als jusius, comunistas. Mancan plus que los extraterrestres per completar lo tablèl dal mal absolut per elos. Lo ròtle de la francmaçonariá es ben mendre qu’aquel qu’avia sota la Tèrça Republica francesa. E per l’occitan e l’occitanisme (Felibritge tanben)? Per de politics franceses, es de còups lo diaul tanben. Sembla que i siá mai d’unanimitat còntra l’occitan d’alhors.
Arriba que segon los corrents de pensaia d’escandals sigon arribats en Itàlia amb la lòtja P2, en França. Los ligams entre d’unes francmaçons e de cercles d’interèsses per d’objectius d’influéncias existon tanben.
En provant de gardar un agach objectiu sus los dos, anam provar de veire la relacion, existenta, entre los dos. La francmaçonariá una societat secrèta? Non, discreta. Refusan ren los estudis sus la question, la pròva.
Istoric de la francmaçonariá occitana (rapide)
Occitània es un territòri que la sociabilitat ten un ròtle important via las confrariás o la francmaçonariá.
De luecs importants per la francmaçonariá se tròban en Occitània dins de vilas caireforc coma Avinhon. De citar Agricòl Perdiguier.
Sabèm ren dins los primiers rituals occitans coma lo “ritual de Narbona” se i foguèron de versions en occitan. Veire https://fr.m.wikipedia.org/wiki/Philadelphes
La bandiera de l'Estat "d'e vile líbere de Mentan e Recabruna" a lo simbòl maçonic de doas mans amb lo quichaman que se reconoisse. Estat independent de facto dal Principat de Mónego de 1848 a 1861 (après annexion a França via un referèndum addicionat a aquel per la Contea de Niça).
Jausep Garibaldi èra francmaçon (e occitanofòn de naissença tanben, veire mon opinion sus Garibaldi l'occitan). Al grade de Grand Mèstre onorari ad vitam de la maçonariá italiana. Crestian Barralis faguet los 2 DVDs de "Garibaldi et la franc-maçonnerie" (e lo libre L'ineffable secret). Daval en vestits maçonics.
Se tròba, coma d’en pertot, de francmaçons. Dins lo Felibritge, coma a l’Institut d’estudis occitans, a la tèsta coma a la basa. D’unes participant tanben a de tenguas blanchas. Per venir expausar de subjèctes ligats a l’occitan per una ocasion particulara.
En particular un dals primadiers dal Felibritge, Joan Brunet, qu'a aculhit lo refugiat catalan egalament francmaçon Víctor Balaguer. Un autre francmaçon important dins l'entorn de Frederic Mistral es lo felibre irlandés (sepelit a Cànoa /Cana) William Charles Bonaparte-Wyse.
De citar tanben August Forès, Déodat Roché que faguèt personalament lo ligam entre francmaçonariá e catarisme. Après Pierre Louis Berthaud. Mai pròche de nosautres, Georges Gibelin.
Las traças dal trabalh francmaçon, lo cas dals escriches, diches rituals en lenga occitana
Dins los archius se tròban de còups de rituals en lenga occitana. Pròva que la francmaçonariá en occitan viu.
Ritual en occitan provençal de la Lòtja d’estudi occitanista (reservaia al nivèl dals mestres, mas duberta a totes los fraires occitanistas e felibres de totas obedienças), “Faidits”, ont èra J Ressaire, eça. amb una vielha letra bisannuala (n°14) d’info de lòtja. Aquela lòtja trabalha solament en occitan (es la soleta de la region o benlèu de França d'o faire...
Ritual en occitan provençal de la Lòtja GODF “Lei trés baous” [Lei tres bauçs] a Carròs a l’Orient de Vença
Ritual en occitan provençal de la Lòtja GODF “Science et solidarité” de Cànoa (Cana), ont capita que se faguèsson d'òbras sus la societat occitana, veire site dins las referéncias
Aquelos 3 son en grafia occitana, e lo darrier es en grafia francesa.
Ritual en occitan niçard de las annaias 1970 reactualizat, de la Lòtja GODF “Imagination” de Niça (Nissa)
Exista un Grand Orient, abreujat en GO, de Catalonha que trabalha tot en catalan, es present tant en Catalonha nòrd a Perpinhan coma costat dal sud. En Andòrra la francmaçonariá es activa en lenga catalana tanben.
Dintre semblan qu’i son de fraires simpatisants a l’occitanisme. A una epòca i èra lo projeit de far un GO d’Occitània.
Un ritual en occitan provençal (equivalent occitan de la version estandarda francesa dal GO) foguèt editat a l'ocasion d'un omenatge sus las isclas de Lerins.
- Tèxtes occitans que laissan una traça o allusion possibla a la francmaçonariá:
- Lo Felibritge es estructurat d’un biais que sembla la francmaçonariá. Una cèrta mitologia (felibris, eretatge ancian de las tradicions). L’importància dals nombres simbolics, sèt felibres per far una associacion felibrencha. L’estèla dal Felibritge. Los simbòls per los diferents nivèls (Manteneire, Majoral). L'engatjament de qualques capoliers e felibres o mistralencs. Per apronfondir veire https://www.amazon.fr/Histoire-du-F%C3%A9librige-Ren%C3%A9-Jouveau/dp/B000WUS81G
- Doas chançons escrichas per Alan Pelhon semblan aver coma tèma que tòrna: las estèlas, lo temps autre (a despart de la societat, per aver temps de pensar, temps maçonic)?
Dins la chançon Cauria chantaia per Maurís dins l’album Viure drech:
Dins la chançon La Nuech èra bèla, album Nissa rebèla:
- Dins la chançon Camin de lutz, paraulas de Françoise e musica de Maurís dins l’album A tu, una repeticion de la chifra 3, chifra simbolica e lo simbòl dals tres baisins, veire ritual subran:
La francmaçonariá e l'occitanisme, un chamin comun per eschambiar e tendre devèrs mai d'umanisme? Se pòl pensar que òc.
Per portar ma pèira a l'edifici, se poèm demandar en qué la preséncia de portaires de l'occitan dins lo mitan francmaçon a fach avançar o non la plaça de l'occitan dins la societat.
Marginalizacion, benvelhança, indiferéncia de la part de la francmaçonariá?
Auriá porgut ajuar a resòlvre de problèmas pontuals entre membres de tendéncias occitanistas e localistas per exemple?
Ne'n sabèm gaire.
Se pòl imaginar quora se sap que la francmaçonariá a porgut apasimar de conflictes entre Estat e Corsega al nivèl politic via de discussions maçonicas. Mas aquò depassa nòstras competéncias.
Lux lucet in tenebris. Et tenebrae eam non comprehenderunt. Coma la lutz de la lenga occitana dins la nuèch (A! Se me volián entendre, a! Se me volián seguir, coma auriá dich Mistral).
Referéncias:
Los francmaçons an un vocabulari pròpre. Venèm de veire lo temple, se rechampa dintre una associacion (o mai d’una) sonaia lòtja regularament a l’ocasion d’un temps sonat tengua. Entre los sòcis, e amb d’autres francmaçons, se sònan fraires. Los libres per estructurar lo començament e la fin de cada achamp de trabalh se sònan rituals. Un cap de lòtja se sòna un venerable. Los responsables se sònan oficiers. Existon diferents nivèls de reflexion en foncion de l’ancianetat de frequentacion. D'achamps regionals son diches Convents.
Diferents corrents existon. GODF, GLDF, DH, GLFF, eça. amb cadun de règlas diferentas. D'unas mixtas. E diferents biaisses de practicar existon, se sònan de rites. Los simbòls son importants. Esquèrra e compàs de segur. Las doas colonas Jakin e Boas. La pèira bruta de trabalhar, simbòl dal dever d'amelioracion de se. La milagrana, simbòl de multitude de la conoissença.
Al subran l'uèlh de la consciéncia e dal temps (que passa).
Tapís de lòtja La Concòrdia
— Avèm doncas un moviment de reflexion e de pensaia filosofica d’un costat. Una lenga d’una societat que subreviu en França e Itàlia e que viu en Val d’Aran, sostengua per un moviment associatiu e intellectual de l’autre.
En França, los moviments d’extrèma drecha qualifican de còups la francmaçonariá coma un moviment negatiu. Associat als jusius, comunistas. Mancan plus que los extraterrestres per completar lo tablèl dal mal absolut per elos. Lo ròtle de la francmaçonariá es ben mendre qu’aquel qu’avia sota la Tèrça Republica francesa. E per l’occitan e l’occitanisme (Felibritge tanben)? Per de politics franceses, es de còups lo diaul tanben. Sembla que i siá mai d’unanimitat còntra l’occitan d’alhors.
Arriba que segon los corrents de pensaia d’escandals sigon arribats en Itàlia amb la lòtja P2, en França. Los ligams entre d’unes francmaçons e de cercles d’interèsses per d’objectius d’influéncias existon tanben.
En provant de gardar un agach objectiu sus los dos, anam provar de veire la relacion, existenta, entre los dos. La francmaçonariá una societat secrèta? Non, discreta. Refusan ren los estudis sus la question, la pròva.
Istoric de la francmaçonariá occitana (rapide)
Occitània es un territòri que la sociabilitat ten un ròtle important via las confrariás o la francmaçonariá.
De luecs importants per la francmaçonariá se tròban en Occitània dins de vilas caireforc coma Avinhon. De citar Agricòl Perdiguier.
Sabèm ren dins los primiers rituals occitans coma lo “ritual de Narbona” se i foguèron de versions en occitan. Veire https://fr.m.wikipedia.org/wiki/Philadelphes
La bandiera de l'Estat "d'e vile líbere de Mentan e Recabruna" a lo simbòl maçonic de doas mans amb lo quichaman que se reconoisse. Estat independent de facto dal Principat de Mónego de 1848 a 1861 (après annexion a França via un referèndum addicionat a aquel per la Contea de Niça).
Jausep Garibaldi èra francmaçon (e occitanofòn de naissença tanben, veire mon opinion sus Garibaldi l'occitan). Al grade de Grand Mèstre onorari ad vitam de la maçonariá italiana. Crestian Barralis faguet los 2 DVDs de "Garibaldi et la franc-maçonnerie" (e lo libre L'ineffable secret). Daval en vestits maçonics.
Se tròba, coma d’en pertot, de francmaçons. Dins lo Felibritge, coma a l’Institut d’estudis occitans, a la tèsta coma a la basa. D’unes participant tanben a de tenguas blanchas. Per venir expausar de subjèctes ligats a l’occitan per una ocasion particulara.
En particular un dals primadiers dal Felibritge, Joan Brunet, qu'a aculhit lo refugiat catalan egalament francmaçon Víctor Balaguer. Un autre francmaçon important dins l'entorn de Frederic Mistral es lo felibre irlandés (sepelit a Cànoa /Cana) William Charles Bonaparte-Wyse.
De citar tanben August Forès, Déodat Roché que faguèt personalament lo ligam entre francmaçonariá e catarisme. Après Pierre Louis Berthaud. Mai pròche de nosautres, Georges Gibelin.
Las traças dal trabalh francmaçon, lo cas dals escriches, diches rituals en lenga occitana
Dins los archius se tròban de còups de rituals en lenga occitana. Pròva que la francmaçonariá en occitan viu.
Ritual en occitan provençal de la Lòtja d’estudi occitanista (reservaia al nivèl dals mestres, mas duberta a totes los fraires occitanistas e felibres de totas obedienças), “Faidits”, ont èra J Ressaire, eça. amb una vielha letra bisannuala (n°14) d’info de lòtja. Aquela lòtja trabalha solament en occitan (es la soleta de la region o benlèu de França d'o faire...
Ritual en occitan provençal de la Lòtja GODF “Lei trés baous” [Lei tres bauçs] a Carròs a l’Orient de Vença
Ritual en occitan provençal de la Lòtja GODF “Science et solidarité” de Cànoa (Cana), ont capita que se faguèsson d'òbras sus la societat occitana, veire site dins las referéncias
Aquelos 3 son en grafia occitana, e lo darrier es en grafia francesa.
Ritual en occitan niçard de las annaias 1970 reactualizat, de la Lòtja GODF “Imagination” de Niça (Nissa)
Exista un Grand Orient, abreujat en GO, de Catalonha que trabalha tot en catalan, es present tant en Catalonha nòrd a Perpinhan coma costat dal sud. En Andòrra la francmaçonariá es activa en lenga catalana tanben.
Dintre semblan qu’i son de fraires simpatisants a l’occitanisme. A una epòca i èra lo projeit de far un GO d’Occitània.
Un ritual en occitan provençal (equivalent occitan de la version estandarda francesa dal GO) foguèt editat a l'ocasion d'un omenatge sus las isclas de Lerins.
- Tèxtes occitans que laissan una traça o allusion possibla a la francmaçonariá:
- Lo Felibritge es estructurat d’un biais que sembla la francmaçonariá. Una cèrta mitologia (felibris, eretatge ancian de las tradicions). L’importància dals nombres simbolics, sèt felibres per far una associacion felibrencha. L’estèla dal Felibritge. Los simbòls per los diferents nivèls (Manteneire, Majoral). L'engatjament de qualques capoliers e felibres o mistralencs. Per apronfondir veire https://www.amazon.fr/Histoire-du-F%C3%A9librige-Ren%C3%A9-Jouveau/dp/B000WUS81G
- Doas chançons escrichas per Alan Pelhon semblan aver coma tèma que tòrna: las estèlas, lo temps autre (a despart de la societat, per aver temps de pensar, temps maçonic)?
Dins la chançon Cauria chantaia per Maurís dins l’album Viure drech:
Sònes dins la nuech ti sente un ganavèu
E li estèlas espaventadi
S’escapan en faguent de lume
Sus l’esquina giboa dau temps.
E li estèlas espaventadi
S’escapan en faguent de lume
Sus l’esquina giboa dau temps.
Dins la chançon La Nuech èra bèla, album Nissa rebèla:
Alora ai vorgut agantar lo lume
Escondre un’ estèla sota un peiràs[...]
E Nuech blu fòra dau temps
Una nuech de mèu, de sant joan
Escondre un’ estèla sota un peiràs[...]
E Nuech blu fòra dau temps
Una nuech de mèu, de sant joan
- Dins la chançon Camin de lutz, paraulas de Françoise e musica de Maurís dins l’album A tu, una repeticion de la chifra 3, chifra simbolica e lo simbòl dals tres baisins, veire ritual subran:
[...]
Tres baietas dins lo sera
[...] tres ganaveus
[...] tres auciprès
- ConclusionetaTres baietas dins lo sera
[...] tres ganaveus
[...] tres auciprès
La francmaçonariá e l'occitanisme, un chamin comun per eschambiar e tendre devèrs mai d'umanisme? Se pòl pensar que òc.
Per portar ma pèira a l'edifici, se poèm demandar en qué la preséncia de portaires de l'occitan dins lo mitan francmaçon a fach avançar o non la plaça de l'occitan dins la societat.
Marginalizacion, benvelhança, indiferéncia de la part de la francmaçonariá?
Auriá porgut ajuar a resòlvre de problèmas pontuals entre membres de tendéncias occitanistas e localistas per exemple?
Ne'n sabèm gaire.
Se pòl imaginar quora se sap que la francmaçonariá a porgut apasimar de conflictes entre Estat e Corsega al nivèl politic via de discussions maçonicas. Mas aquò depassa nòstras competéncias.
Lux lucet in tenebris. Et tenebrae eam non comprehenderunt. Coma la lutz de la lenga occitana dins la nuèch (A! Se me volián entendre, a! Se me volián seguir, coma auriá dich Mistral).
Referéncias:
— Jaume Ressaire: Lo Lugarn no 100 (2010) veire Editorial http://lo.lugarn-pno.over-blog.org/article-parti-de-la-nation-occitane-lo-lugarn-n-53677340.html
- La lòtja "Science et solidarité" al G.O. de Cànoa (Cana), a mes en linha d'estudis e de membres sensibles a Occitània, per exemple an fach un ritual en provençal canenc e i aguet de trabalhs faches sus lo subjècte: www.science-solidarite.org/la-loge-au-travail/les-travaux/la-societe-occitane.
— Las primieras lòtjas de França se tròban a Bordèu e Marselha, de pòrts, luecs dubèrts a las idèas nòvas coma a Dunkirk, en 1725 (veire).
— Les félibres, leur langue, et l’école : à propos d’un débat de 1911, sus los rapòrts entre francmaçons e realitat de lor poler social (feble de fach)
— La franc-maconnerie dans le departement des Alpes-Maritimes sous le Consulat et l'Empire
— Cahiers de la Mediterranée 72/2006
— « Voyage indiscret chez les francs-maçons du Midi »
e https://www.lindependant.fr/2018/11/23/pyrenees-orientales-et-franc-maconnerie-un-departement-de-fortes-tetes,4976139.php
- La lòtja "Science et solidarité" al G.O. de Cànoa (Cana), a mes en linha d'estudis e de membres sensibles a Occitània, per exemple an fach un ritual en provençal canenc e i aguet de trabalhs faches sus lo subjècte: www.science-solidarite.org/la-loge-au-travail/les-travaux/la-societe-occitane.
— Las primieras lòtjas de França se tròban a Bordèu e Marselha, de pòrts, luecs dubèrts a las idèas nòvas coma a Dunkirk, en 1725 (veire).
— Les félibres, leur langue, et l’école : à propos d’un débat de 1911, sus los rapòrts entre francmaçons e realitat de lor poler social (feble de fach)
— La franc-maconnerie dans le departement des Alpes-Maritimes sous le Consulat et l'Empire
— Cahiers de la Mediterranée 72/2006
— « Voyage indiscret chez les francs-maçons du Midi »
e https://www.lindependant.fr/2018/11/23/pyrenees-orientales-et-franc-maconnerie-un-departement-de-fortes-tetes,4976139.php
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#6
1) Cossí se pòt èsser francmaçon e comunista a l'encòp, mentre lo moviment comunista a totjorn condemnat la francmaçoneriá ?
2) sembla que la maçoneriá siá intresecament anti lengas dichas regionalas coma botant en causa (segon eles) la republica "une e indivisible" e la siá lenga lo francés. Véser l'accion de la libre Pensée onte i a fòrça maçons.
3) Perquè la maçoneriá cultiva lo secret e es sustot un organisme per trobar un " bon plaçon" als sieus membres ?
4) Perquè la maçoneriá lucha contre la Glèisa catolica ?
5) Caquelà, coneguèri dins ma vida professionala maçons de granda valor umana coma Claude-Jean Charbonniaud , ancian prefecte e ancian president de la Cors dels Comptes de Bastia e de Marsilha, ancian GM de la GNLF.
GNLF qu'es estat, çaquelà, accusada de corrupcion, notadament pel procuraire Eric de Mongolfier
#5
E lavetz, fau triar lo monde sivant qu'àiman o pas les lengas regionalas ?
En Oubïrgno se dis flamaçounario. Boulen pas parla occitanyol emé li gestapoccitanazis.
Alibert le pharmacien collabo audois, condamné pour collaboration, disait que les populations d'Auvergne étaient racialement contaminées.
#4 Flamassons Se disia tanben dins las Aups, e, a mon aveaire, alhors tanben. Suu fons : entre los felibres dau segle XIX, l'i a agut de notables de la FM (penso a Maurice Faure, senator de Droma, o, encraa mai aut plaçat, Albert Tournier, d'Arieja, totes dos majoraus). Entre los occitanistas "istorics", un se pòt pausar la question d'Ismael Girard. E n'ai conoissut au mens dos, dins lo movement, un despuèi los ans 40, l'autre los ans 50, qu'èran a l'un còp FM e PCF. Aquò dich, l'i a tanben de FM vigorosament anti-lengas regionalas...
Un brave article franc interessant ! Mercé.
En Auvernha se ditz los flamaçons e la flamaçonariá.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari