Opinion
Batalhas de la memòria
Fa d’ans qu’ensenho d’Occitan. E mi fa totjorn estranha aquela remarca: L’occitan es una lenga mòrta o inventaia!
Òc. Inventaia. Lo pèjor. Lo contrari d’una Nòv lenga. La memòria. Ja per n’aver, cal èstre informat. Senon es l’ignorança.
Enregistrar en massa de gents que parlan occitan, es ben pròva qu’es una lenga totjorn parlaia. Mens qu’avans, mas totjorn. E es ben, per l’avenir, traça, de l’existéncia d’aquela lenga. Vist que ben de monde fan passar lo messatge que sèm de mòrts, o mòrtsvius alora!
Es d’autant mai dur de l’ignorar, quora avètz de traças. Mai complicat de far coma se de ren foguèsse. E mai dur per acabar lo neteatge.
Dins la nòstra region, es l’argent. La cultura es darrier e es qu’una cèrta cultura.
E la memòria, es limitaia. Selectiva en mai.
Per parlar d’actualitat, e dals excèsses de la mondializacion, e sas consequéncias sus l’equilibri ecologic de la planeta. Cu se’n avisa de la pèsta de 1720 a Marselha arribaia de Levant? Lo monde an risut de l’actitud de Bachelot dal temps de l’H1N1 mas auria rason aüra, en part sembla totun. Ancuei avèm lo Coronavirus qu’a solament agut per efièch, per la paur de morir immediata, la baissa de la pollucion. Mas quora serà combatut aquel virus, nos servirà de leiçon en matèria d’ecologia per agir sus lo climat? N’aurem la memòria per agir imperativament e sus lo tèrme lòng?
Un article de la premsa quotidiana regionala cita: la resisténcia dals locals amb lor lenga a l’estat central. A! Mas l’estat iperrecentralizat es arribat e a fach la promocion de las lengas dal pòble quora a envasit de territòris novèls? Despí lo reialme de França, se saupriá. Jamai de vista a tèrme lòng, de reculaia per analisar.
Lo monde an totun ja sentit parlar de lengas que si mòron lo temps passant. Mas son ren tocats. Personalament. Los francofòns devon se dire: sèm ja segurs al nombre de locutors que va ren morir deman lo francés.
Estre professor d’occitan es sovent arribar en terren pauc conquesit. De còups es l’oblit de la mencion de l’occitan (sus de documents per causir de seguir aquela lenga), de còups son de collègas que vos levan regularament l’etiqueta dal vòstre nom sus lo vòstre casier (practic per un escolan per méter un dever dins un casir qu’i es ren indicat).
Vaquí perqué devèm far traça. Mostrar qu’existe malgrat las temptativas d’escafament. David còntra Goliath. Memòria ganhanta que vòl escafar las autras memòrias...
Devèm empachar los que vòlon ren que laissessiam traça. E encara pèjor, s’aprenèm als joves a reconóisser las traças. Traças d’un camin de seguir.
Òc. Inventaia. Lo pèjor. Lo contrari d’una Nòv lenga. La memòria. Ja per n’aver, cal èstre informat. Senon es l’ignorança.
Enregistrar en massa de gents que parlan occitan, es ben pròva qu’es una lenga totjorn parlaia. Mens qu’avans, mas totjorn. E es ben, per l’avenir, traça, de l’existéncia d’aquela lenga. Vist que ben de monde fan passar lo messatge que sèm de mòrts, o mòrtsvius alora!
Es d’autant mai dur de l’ignorar, quora avètz de traças. Mai complicat de far coma se de ren foguèsse. E mai dur per acabar lo neteatge.
Dins la nòstra region, es l’argent. La cultura es darrier e es qu’una cèrta cultura.
E la memòria, es limitaia. Selectiva en mai.
Per parlar d’actualitat, e dals excèsses de la mondializacion, e sas consequéncias sus l’equilibri ecologic de la planeta. Cu se’n avisa de la pèsta de 1720 a Marselha arribaia de Levant? Lo monde an risut de l’actitud de Bachelot dal temps de l’H1N1 mas auria rason aüra, en part sembla totun. Ancuei avèm lo Coronavirus qu’a solament agut per efièch, per la paur de morir immediata, la baissa de la pollucion. Mas quora serà combatut aquel virus, nos servirà de leiçon en matèria d’ecologia per agir sus lo climat? N’aurem la memòria per agir imperativament e sus lo tèrme lòng?
Un article de la premsa quotidiana regionala cita: la resisténcia dals locals amb lor lenga a l’estat central. A! Mas l’estat iperrecentralizat es arribat e a fach la promocion de las lengas dal pòble quora a envasit de territòris novèls? Despí lo reialme de França, se saupriá. Jamai de vista a tèrme lòng, de reculaia per analisar.
Lo monde an totun ja sentit parlar de lengas que si mòron lo temps passant. Mas son ren tocats. Personalament. Los francofòns devon se dire: sèm ja segurs al nombre de locutors que va ren morir deman lo francés.
Estre professor d’occitan es sovent arribar en terren pauc conquesit. De còups es l’oblit de la mencion de l’occitan (sus de documents per causir de seguir aquela lenga), de còups son de collègas que vos levan regularament l’etiqueta dal vòstre nom sus lo vòstre casier (practic per un escolan per méter un dever dins un casir qu’i es ren indicat).
Vaquí perqué devèm far traça. Mostrar qu’existe malgrat las temptativas d’escafament. David còntra Goliath. Memòria ganhanta que vòl escafar las autras memòrias...
Devèm empachar los que vòlon ren que laissessiam traça. E encara pèjor, s’aprenèm als joves a reconóisser las traças. Traças d’un camin de seguir.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#1 "oh ce sont des blagues de potaches, entre collègues, hein. Rien de plus grave... C'est nul mais bon, c'est mieux que de se faire rayer la voiture hein" un m'avia dich.
Dins un autre me'n aviso de galejaias pesugas sus "l'askon du sud" en salas dals professors.
Avio respondut amb l'accent d'un autre continent, istòria de far capir l'estupiditat de la remarca.
Sio plus dins l'establiment, tan melhor. Domatge per los joves qu'èran simpatics.
Mai perqué lei collègas de trabalh levan l'etiqueta amb ton nom ??? Son tant geinat per l'occitan au ponch de se'n prendre a un collèga de trabalh coma aquò ??? Me fan vomir e vomir encara e encara aquelei gents marrits.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari