— Libertat d’expression: Formalament, tot lo monde se pòt exprimir liurament e, se ne vira, uns limits (plan definits) son d’impausar quand s’agís de difusion de falsas informacions, d’atacas personalas, de butar a l’òdi… Mas aquela libertat reçaup de trucs quand la premsa (escrita o audiovisuala) es tenguda per d’entrepresas qu’an en vista mai lo pòrta-moneda que lo debacte public, ont i a concentracions, dificultats bèlas per la premsa d’opinion (e vos parli pas dels problèmas administratius o dels còsts postals per las pichonas revistas), ont la difusion demesís en barrant los punts de venda,… Libertat d’expression que se pòt faire a travèrs los vòtes: un gròs esfòrç ciutadan es de faire per butar a la participacion de totes a la vida publica alara que l’òm vei l’abstencion montar d’eleccion en eleccion. Qu’un espaci d’expression tenes se parlas occitan, breton o encara lo basc e lo catalan que lo Valls considèra coma portaires de l’antirepublicanisme? L’abat Grégoire es totjorn viu!
 
— Laïcitat: Foguèt una batèsta bèla de desseparar la vida religiosa de la vida publica a la debuta del sègle passat. França es una republica laïca, mas se contunha de seguir lo calendièr crestian pels jorns caumats e las vacanças. En principi, laïcitat se bessona amb la libertat de pensar e la libertat de creire o pas dins lo respècte de la causida de vida de cadun e de caduna. Mas, dins la Republica francesa ideala, pels iper-laïcs es tot dreit a la diferéncia que se refusa, caldriá èsser totes dins lo meteis mòtle: lo d’una unitat que confondon amb unicitat. E un sendicat d’ensenhaires vei la Republica en dangièr se lo departament balha quatre sòus a una Calandreta per organizar un canton d’òrt[1]!

 

---