Opinion
Sus un aire d’acordeon
La Granda Dalhaira fa dobrir la mala dels remembres.
Me soveni de las annadas Giscard…
— Del president Giscard, me soveni de l’acordeonista, del fotbolaire, del menaire de veitura a punta d’alba dins París (d’ont veniá?), dels escobilhaires convidats per dejunar a l’Elisèu, d’un ressopet dins una familha de la França prigonda, dels vòts tele de cap d’an en companhiá de sa femna (a! los pichons noms de flors de la femna e de las filhas), d’una sopa a la trufa negra… mas tanben los diamants o los avions niflaires!
— Magic: L’Ives Roqueta disiá que lo Boçut que fasiá lo torn de França aviá recuperat un acordeon magic que permetriá a Giscard d’èsser president per l’eternitat.
— Avançadas: Contra son camp, dins lo revolum d’aprèp-mai de 68, faguèt avançar decisions societalas: lo vòte a 18 ans, lo divòrci sus acòrdi mutual, la legalizacion de l’IVG, e encara: la preséncia feminina al govèrn, una volontat europèa…
— Montredond: En Lengadòc, podèm pas doblidar que son govèrnament, amb Chirac, Bonnet e Poniatowski, causiguèt la repression e l’afrontament amb los vinhairons que se batián pel dreit de viure de lor trabalh. Foguèt lo temps del Comitat d’Accion Viticòla e dels comandòs de la nuèit; de tropeladas de CRS pel país. E i agèt la fusilhada de Montredond…
— L’academician: Amb una òbra literària magrinèla, lo prenguèron a l’Acadèmia francesa. Èra a sa plaça entre aquel areopag que vei lo francés coma lenga universala e mespresa las autras lengas (occitan, basc, breton, còrse…). Del temps de Giscard, aprèp las ikastolas bascas, nasquèron las Diwan bretonas, las Bressòlas catalanas e las Calandretas occitanas.
Setanta-quatre Roch
Me soveni de l’an 1974…
— Dins la cort de l’escòla: Los pichons de Badens fasián la canilha: tres torns en cridant: François Mitterrand! E tres torns en cridant: Valéry Giscard d’Estaing!
— Ecologia: Me soveni de la candidatura de Renat Dumont; descobèrta del mot: ecologia. Anàvem pas demorar atal amb La Gueule ouverte!
— Lafont president: Los occitanistas ensagèron de presentar lo professor Robèrt Lafont. Se ne manquèt de gaire qu’obtengue las 100 signaturas necessàrias. Se diguèt que lo Conselh constitucional aviá pas volgut… Qui sap? Los militants mobilizats fondèron lo moviment Volèm Viure al País.
— Investitura: Se decretèt un jorn caumat per l’investitura del Giscard. En signe de protèsta, los regents, faguèrem escòla aquel jorn!
— Desfaitas: L’Olanda de Cruyff ganha pas la Copa del Monde e Polidòr fa… segond del Torn darrèr Merckx.
— A La Novèla: Èrem quauques centenats a manifestar a La Novèla contra un projècte d’implantacion de centrala nucleara. Sabi pas cossí avèm fait recuolar lo poder: i a pas de centrala sus la costièra!
— Al Rajal del Gòrp: A! aquel tap dins lo Pas de l’Escaleta amb de veituras qu’avançavan… al pas! Milierats e milierats de monde sul planastèl de Larzac en agost de 1973 e tornarmai en 1974: Gardarem lo Larzac!
— Ecologia: Me soveni de la candidatura de Renat Dumont; descobèrta del mot: ecologia. Anàvem pas demorar atal amb La Gueule ouverte!
— Lafont president: Los occitanistas ensagèron de presentar lo professor Robèrt Lafont. Se ne manquèt de gaire qu’obtengue las 100 signaturas necessàrias. Se diguèt que lo Conselh constitucional aviá pas volgut… Qui sap? Los militants mobilizats fondèron lo moviment Volèm Viure al País.
— Investitura: Se decretèt un jorn caumat per l’investitura del Giscard. En signe de protèsta, los regents, faguèrem escòla aquel jorn!
— Desfaitas: L’Olanda de Cruyff ganha pas la Copa del Monde e Polidòr fa… segond del Torn darrèr Merckx.
— A La Novèla: Èrem quauques centenats a manifestar a La Novèla contra un projècte d’implantacion de centrala nucleara. Sabi pas cossí avèm fait recuolar lo poder: i a pas de centrala sus la costièra!
— Al Rajal del Gòrp: A! aquel tap dins lo Pas de l’Escaleta amb de veituras qu’avançavan… al pas! Milierats e milierats de monde sul planastèl de Larzac en agost de 1973 e tornarmai en 1974: Gardarem lo Larzac!
Me soveni de las annadas Giscard…
— Del president Giscard, me soveni de l’acordeonista, del fotbolaire, del menaire de veitura a punta d’alba dins París (d’ont veniá?), dels escobilhaires convidats per dejunar a l’Elisèu, d’un ressopet dins una familha de la França prigonda, dels vòts tele de cap d’an en companhiá de sa femna (a! los pichons noms de flors de la femna e de las filhas), d’una sopa a la trufa negra… mas tanben los diamants o los avions niflaires!
— Magic: L’Ives Roqueta disiá que lo Boçut que fasiá lo torn de França aviá recuperat un acordeon magic que permetriá a Giscard d’èsser president per l’eternitat.
— Avançadas: Contra son camp, dins lo revolum d’aprèp-mai de 68, faguèt avançar decisions societalas: lo vòte a 18 ans, lo divòrci sus acòrdi mutual, la legalizacion de l’IVG, e encara: la preséncia feminina al govèrn, una volontat europèa…
— Montredond: En Lengadòc, podèm pas doblidar que son govèrnament, amb Chirac, Bonnet e Poniatowski, causiguèt la repression e l’afrontament amb los vinhairons que se batián pel dreit de viure de lor trabalh. Foguèt lo temps del Comitat d’Accion Viticòla e dels comandòs de la nuèit; de tropeladas de CRS pel país. E i agèt la fusilhada de Montredond…
— L’academician: Amb una òbra literària magrinèla, lo prenguèron a l’Acadèmia francesa. Èra a sa plaça entre aquel areopag que vei lo francés coma lenga universala e mespresa las autras lengas (occitan, basc, breton, còrse…). Del temps de Giscard, aprèp las ikastolas bascas, nasquèron las Diwan bretonas, las Bressòlas catalanas e las Calandretas occitanas.
Me soveni d’un grand ser de fèsta lo 10 de mai de 1981.
Setanta-quatre Roch
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Per 1974 :
Me rapeli tanben que Tonton Albèrt Ferraça dictator de la Federacion dita Francesa de Rugbi nos fotèt la finala del campionat a Paris e que dempuèi i es demorada per que nos sèm pas levat lo mafre e/o lo vedelet per que tòrne al pais.
E me rapeli subretot que l'immensa majoritat dels occitanistas de l'epòca diguèron pas jamai res contra aquesta malafacha ... Pareis que l'Espòrt èra l'opium del pòble.
Vertat que sos Gisgard d'Estaing, un vent de libertat bufava sur lo pais. Mas, era una perioda de transicion entre una França plan barrada dins sas frontieras e son integracion dins lo sistem europeen qu' a pas aportar çò qu'era esperat.
Quand Giscard era lo ministre de l'economia sos Pompido, faguet passar una lei qu'interdisia a l'estat d'empruntat de l'argent a la banca de França. L'estat devia empruntar a de las societats privadas que li fagueran paiats l'usure. Aquela lei es a l'origine de las detas de l'estat.
La societat anava se dislocar entre especialistes: la politica a l'Enarque, lo comerci a los que sortia d'una escòla superiora de comerci, lo social au comuniste, la defense de l'ecologia aus ecologistas, la tecnologia aus especialistes scientifics... Segur l'òm podia credar CRS=SS, denonçat la dictatuira dins los autres pais, alhors la paubretat aqui e alhors mas tot aquò era copat de l'economia e de la gestion de l'estat. Jaures balhet son nom a una fondacion que se copet dau pòple e mesme dau discors de Jaures. L'òm pensava l'economia coma una rucha ente i avia un centre que governava e daus especialistes qu'obeissian au centre.
Tot aquò se developet emben Mitterand mas los premices eran dejà aqui.
Coma lo disia Coluche : "si las eleccions servian a quauqu'a ren, i a longtemps que las aurian suprimadas.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari