La Revolucion francesa, noirida de çò qu’apelèrem « la filosofia de las lutzes » menèt a la bastison de regimes politics, reglats per una constitucion fondada sul principi, enonciat per Montesquiu, de la separacion dels tres Poders: Legislatiu, Executiu e Judiciari. Nos podem regaudir, ara, que la defensa dels grands principis republicans son, uèi, dins totas las bocas dels òmes e de las femnas e dins totes los programes dels partits que se dison « republicans »; se deuriá tanben trapar dins los actes, l’anar, d’aqueles politics republicans que lo siu dever seriá de balhar l’exemple, encara mai quand son al poder.

Mas al contrari, aquel ideal foguèt sovent maltractat, doblidat, per pas dire renegat. Uèi encara d’unes defensors, la man sul còr, dels principis republicans se doblidan lo paure Montesquiu e, de còps que i a, abarrejòtan un bocinèl los tres Poders. D’unes, e mai la siá plaça dins l’Executiu los empache de trepejar lo semenat de la Justícia, la lenga lor prutz, e se permeton, aital de se prononciar, abans los jutges, sus la culpabilitat o l’innocéncia d’un prevengut.

Dins l’antiquitat, representavan la Justícia per una femna que teniá de la man dreita lo glasi, simbòl del castig, de la man esquèrra la balança, simbòl de l’equilibre, lo uèlhs clucats simbòl de l’imparcialitat.

Deurián modificar aquela allegoria: en mai del glasi, de las balanças e de la cluca la deuriam coifar d’un casca ensordeire.