Las campanhas de vaccinacion qui an dejà començat en quasi tots los país que son l’ocasion de fake news e invencions conspiracionistas de tota traca. La qui sembla aver mei de vòga qu’ei la qui pretend que l’ARN messatgèr de vaccins qui i a e risca d’infiltrar l’ADN de las cellulas de las personas vaccinadas, provocant efèits grèus. Aus qui las promòven, que sembla que’us se sia escapat que se l’ARN d’aqueths vaccins (qui ei l’ARN deu coronavirus) e podè aténher l’ADN, que seré tanben lo cas entà l’ARN deu SARS-CoV-2; donc qu’aurem constatat modificacions de l’ADN dens las personas infectadas. Mes n’ei pas lo cas.
 
D’autes qu’afirman que s’i aja trobat vaccins en mensh d’un an qu’ei suspècte. En especiau, un contacte Facebook deus mens que publicava non i a guaire un tèxte on sostienè qu’èra estranh que s’i avosse descubèrt vaccins en tan pòc de temps, quan n’an pas enqüèra, au cap de quaranta ans, trobat un vaccin contre lo sida. Totun, ne i a pas besonh de har ua longa recèrca entà descobrir que lo virus deu sida ei un retrovirus, e que sufeish de léger aqueste article dinc a la fin deu prumèr paragrafe entà saber que los retrovirus an ua grana variabilitat genetica. Wikipèdia qu’escriu en totas letras: “Lo virus de l’immunodeficiéncia umana (VIU), responsable deu sida, qu’ei un retrovirus. Per la soa grana variabilitat, qu’ei hèra complicat entaus cercaires d’elaborar un vaccin, per’mor que las glicoproteïnas transmembranàrias de l’envolòpa deu virus e mutan shens cès ni pausa.” Ja qu i aja d’ara enlà aparescut mutacions deu SARS-CoV-2, lo coronavirus responsable deu covid-19 qu’ei infinidament mei estable que lo virus deu sida, e aquò que facilita enòrmament la mesa au punt de vaccins. Un mainatge de CM2 qu’ac pòt compréner, mes que sembla que sia demandar tròp aus conspiracionistas qui ne vòlen créder que çò qui an enveja de créder.
 
Per aquò, ne soi pas deu tot au tot en desacòrd dab aqueste article de Joan-Marc Leclercq, on afirma que los escandales sanitaris deus periòdes recents e son ua encausa de la menshidança d’ua grana partida de la poblacion envèrs los vaccins. Tà jo, las autoritats qu’an ua responsabilitat aclapadora dens la situacion en ne decidint pas de lançar ua comunicacion gran public, sus las principaus cadenas de ràdio e de television a las òras de gran escot, en preséncia de francés sortits de la poblacion qui, shens estar conspiracionistas, e’s pausan questions, a las quaus e poderén atau aver responsas.
 
L’extrèma-dreta a l’argüèit
 
Aquera passivitat de las autoritats que’s coneish plan e clar dab las atacas d’ua violéncia insuportabla contra la vaccinacion viengudas de l’extrèma-dreta, qui a amplament recuperat l’andada antivaccins. En mei d’ua entervista a cadenas de television, totas visiblas sus la soa pagina Facebook, entaus qui an un compte, Nicolas Dupont-Aignan que pretend que los francés qui receben lo vaccin Pfizer e son “cobais” d’ua fasa III de tèsts terapeutics e que lo govèrn que’us pren per “soritz de laboratòri”. Entà pròva qu’avança que Joe Biden e s’ei hèit vaccinar, au lòc que los membres deu govèrn francés n’ac an pas hèit, com se ne sabè pas que Joe Biden e hè partida deu public prioritari (e los membres deu govèrn non, e se’s hasèn vaccinar adara que seré Dupont-Aignan lo prumèr a denonciar aqueth “privilègi”, dab rason aqueth còp). Brombem que ne s’ageish pas ací de quauqu’un qui demia ua escura pagina Facebook o ua cadena Youtube enter milèrs d’autas, mes d’un politic qui atenhó lo 4,7 % deus sufragis exprimits au prumèr torn de la presidenciau de 2017. Qué hèn las autoritats, que sia la politica o la judiciària? Que’u dèishan díser, com se la soa propaganda hastiala e descabestrada ne riscava pas de tocar ua partida de l’opinion!
 
Que i a enqüèra sordeish: qu’ei la propaganda miada per un webjornau d’extrèma-dreta, sus un ton violent qui hè pensar sovent a la premsa d’extrèma-dreta de las annadas trenta deu sègle passat. Résistance républicaine que recupèra amplament totas las fake news e invencions conspiracionistas suus vaccins. Mes que l’arriba d’anar mei enlà: non i a guaire qu’anava dinc a cridar a estar prèsts a préner las armas se lo govèrn e vòu vaccinar los mainatges (qu’apreciaratz la fòto qui amuisha membres de la Milice, de sinistra memòria, de cap a s’entrainar). L’autora de l’article qu’ei clara: se los francés n’èm pas de bon manejar, “que i aurà morts”. E sus ua gaseta de l’extrèma-dreta que s’i hè ua crida d’aquera traca, shens que las autoritats e reagescan! Ei normau, aquò? La mia responsa, que la vse podetz figurar. Jo que volerí tota aquera propaganda qu’estosse durament sancionada. Ne s’ageish pas de préner partida a favor de Macron o de la soa gestion de la crisi sanitària; aus legedors qui pensen que hèi ací propaganda macronista, que demandarèi açò: e’vs figuratz qu’ua gaseta revolucionària d’esquèrra e poderé publicar un article d’aqueth ordi shens expausà’s a represalhas judiciàrias? Aquera question, pausatz-la-vse e que compreneratz bessè miélher la mia posicion. D’aulhors, renviar a Macron ací que seré d’ua miopia francocentrica aflictiva: lo medish problèma que’s pausa en tot l’Occident; l’extrèma-dreta qu’instrumentaliza la crisi deu covid pertot, e d’aulhors que’m soi inspirat tau men article d’un tèxte publicat sus la Tela per la diputada aranesa Mireia Boya.