Opinion
Carlòta en tres colors (I)
Carlota en tres colors
M’aurà faugut mesclar lo frei emb lo caud, la refrigeracien dei mosts de rasim emb la calor dei sunlights, per retrobar la tant esperada Carlòta Amic, mon “major afar”... Una istòria dei “seventies” en tres sasons e tres colors.
Rosat d’auton
Dempuei 1919, dins ma familha, si contentaviam d’aduere nòstre rasin a la coopé, d’autrei lo vinificavon. Emb mon paire voliam pasmens sacher coma avançava, sensa nautrei dos, l’enologiá provençala. Nòstrei cosins de Cogolin, Aimat e Gilibert, nos avián convidats per nos mostrar coma si travalhava dins lei cròtas modernas, per otenir de roges mai tanics e aromatics, de rosats de colors palinèlas qu’agradavon mièlhs a la toristalha dau relarg tropelenc. Nòstreis endumis 1977 arrestadas per un parèu de jorns, eriam anats visitar la cròta miraculosa, clafida de botas nòvas e d ‘aisinas lusèntas. Ara, sabi pus ben çò que nos avián mostrat estènt que dempuei aquèu jorn duvi aguer visitat cènt autrei cròtas, emb densimètres polivalènts e sondas de densitat per captadors de pressien, lo “must” dau most. Promier, cresi, vegueriam la tina de maceracien carbonica que permete l’elaboracien de roge primor, un “vin de plaser” lèu vendut, puei lo materiau de refrigeracien dei mosts que retarda la fermentacien e rende eficace lo desenfangatge… Mestrejar la color dei vins veniá necessari per agranar la practica.
“A prepaus de color, nos digueron lei cosins, podetz anar veire lo mèstre mondiau de la fotò color, David Pistachon, que nos lòga lo davant de la manhanarié, de l’autre caire dau tenamènt. Avem pus ges de manhans per roigar la rama, mai leis amoriers an restat”. D’aquèu tèmps, Pistachon era lo fotografe mai pagat. Fasiá de lònga la mema fotò d’adolescentas gaire vestidas, dins una amosfèra neblada, mai la dicha fotò agradava. Aplicava ara sa receta au cinema, tengut còmpte de son succès fotografic fenomenau. Aquèu jorn, per son novèu film, era vengut virar d’imatges d’endumiarèlas de fantasiá qu’abandonavon lei filanhas de granache per anar penequejar sota leis amoriers. Tres pichonas d’un quingenat d’ans, gaire vestidas, eron estendudas sus lo margau, dins de posturas d’una ingenuitat erotica carculada. Tota la chorma dau David era tancada dins la cance, en riba de Giscla, per filmar lo penequet juveniu en 35mm. Darnier, per faire decòr, lo camalo mandava son canestèu plen de granache dins lei còrnudas quilhadas sus la carreta atelada m’un cavau comtés. Leis endúmias emb lo tractor aurián jamai plaça dins la Provença de Pistachon! Lo retrò paga mai.
Aquèu cinema nos remandava ais endumis d’avans 55... mai ges d’endumiarèla d’aquèu tèmps auriá agut lo fetge d’anar duermir sota leis amoriers ais oras de travalh. S’endumiava sensa relambi e s’esperava la replica de cinc oras per desplegar l’esquina.
Lo penec dei chatonas acabat, lei sunlights amocits, Aimat ofriguet au monde un cassul amicau. Tasteriam doei rosats 76 ais aròmas floraus. Emb mon paire fagueriam una capelada meritada ai productors.
Per otenir aquèu nivèu de qualitat lei cosins avián cavilhat de sirà, de morvedre e de granache, cepatges amelhorators e derrabat aubuns e carinhans.
De lònga li pensavi a Carlòta Amic, occitanista dei confins de nòstre domeni linguistic, dempuei que s’eriam debequinhats e separats, au lendeman d’un acamp de Patz Occitana, a Tolosa. Aviá puei fach son sant Miquèu sensa mi laissar d’adreiça. Sa bèutat, son erudicien e son gaubi, son “jeito” coma dison lei Brasilians, m’avián pivelat. Aquí, subran, sota leis amoriers, mi venguet lo bati- bati. Carlota fasiá boqueta, drecha davant ieu, un cronomètre sus lo pitre, un veire en man. Aviá abandonat l’ensenhament per faire l’escripta, mi contet. Travalhava per Pistachon e d’autrei realisators, en pigista. L’aviáu pas remessa au moment dau filmatge, de son seti mi virava l’esquina. Urós sigueriam que l’asard nos metesse mai en presència. M’avisèri lèu que conveniá ailas de nos separar. Duviá partir de nuech emb la chorma de Pistachon per virar, luenh de Provença, la seguida dau film.
Mai anariá en genier, aquò era segur, per faire l’escripta, a la “Sant Vincènç Viranta”, en Borgonha, emb lo danés Breyer, un realisator crestian. “Tant vendrai en romavatge sus lei piadas de Vincènç, mon segond sant patron, ieu tanben” bretonegeri. Carlòta aguet un er de dos ers en m’avoant “t’aviáu quasi oblidat”.
M’aurà faugut mesclar lo frei emb lo caud, la refrigeracien dei mosts de rasim emb la calor dei sunlights, per retrobar la tant esperada Carlòta Amic, mon “major afar”... Una istòria dei “seventies” en tres sasons e tres colors.
Rosat d’auton
Dempuei 1919, dins ma familha, si contentaviam d’aduere nòstre rasin a la coopé, d’autrei lo vinificavon. Emb mon paire voliam pasmens sacher coma avançava, sensa nautrei dos, l’enologiá provençala. Nòstrei cosins de Cogolin, Aimat e Gilibert, nos avián convidats per nos mostrar coma si travalhava dins lei cròtas modernas, per otenir de roges mai tanics e aromatics, de rosats de colors palinèlas qu’agradavon mièlhs a la toristalha dau relarg tropelenc. Nòstreis endumis 1977 arrestadas per un parèu de jorns, eriam anats visitar la cròta miraculosa, clafida de botas nòvas e d ‘aisinas lusèntas. Ara, sabi pus ben çò que nos avián mostrat estènt que dempuei aquèu jorn duvi aguer visitat cènt autrei cròtas, emb densimètres polivalènts e sondas de densitat per captadors de pressien, lo “must” dau most. Promier, cresi, vegueriam la tina de maceracien carbonica que permete l’elaboracien de roge primor, un “vin de plaser” lèu vendut, puei lo materiau de refrigeracien dei mosts que retarda la fermentacien e rende eficace lo desenfangatge… Mestrejar la color dei vins veniá necessari per agranar la practica.
“A prepaus de color, nos digueron lei cosins, podetz anar veire lo mèstre mondiau de la fotò color, David Pistachon, que nos lòga lo davant de la manhanarié, de l’autre caire dau tenamènt. Avem pus ges de manhans per roigar la rama, mai leis amoriers an restat”. D’aquèu tèmps, Pistachon era lo fotografe mai pagat. Fasiá de lònga la mema fotò d’adolescentas gaire vestidas, dins una amosfèra neblada, mai la dicha fotò agradava. Aplicava ara sa receta au cinema, tengut còmpte de son succès fotografic fenomenau. Aquèu jorn, per son novèu film, era vengut virar d’imatges d’endumiarèlas de fantasiá qu’abandonavon lei filanhas de granache per anar penequejar sota leis amoriers. Tres pichonas d’un quingenat d’ans, gaire vestidas, eron estendudas sus lo margau, dins de posturas d’una ingenuitat erotica carculada. Tota la chorma dau David era tancada dins la cance, en riba de Giscla, per filmar lo penequet juveniu en 35mm. Darnier, per faire decòr, lo camalo mandava son canestèu plen de granache dins lei còrnudas quilhadas sus la carreta atelada m’un cavau comtés. Leis endúmias emb lo tractor aurián jamai plaça dins la Provença de Pistachon! Lo retrò paga mai.
Aquèu cinema nos remandava ais endumis d’avans 55... mai ges d’endumiarèla d’aquèu tèmps auriá agut lo fetge d’anar duermir sota leis amoriers ais oras de travalh. S’endumiava sensa relambi e s’esperava la replica de cinc oras per desplegar l’esquina.
Lo penec dei chatonas acabat, lei sunlights amocits, Aimat ofriguet au monde un cassul amicau. Tasteriam doei rosats 76 ais aròmas floraus. Emb mon paire fagueriam una capelada meritada ai productors.
Per otenir aquèu nivèu de qualitat lei cosins avián cavilhat de sirà, de morvedre e de granache, cepatges amelhorators e derrabat aubuns e carinhans.
De lònga li pensavi a Carlòta Amic, occitanista dei confins de nòstre domeni linguistic, dempuei que s’eriam debequinhats e separats, au lendeman d’un acamp de Patz Occitana, a Tolosa. Aviá puei fach son sant Miquèu sensa mi laissar d’adreiça. Sa bèutat, son erudicien e son gaubi, son “jeito” coma dison lei Brasilians, m’avián pivelat. Aquí, subran, sota leis amoriers, mi venguet lo bati- bati. Carlota fasiá boqueta, drecha davant ieu, un cronomètre sus lo pitre, un veire en man. Aviá abandonat l’ensenhament per faire l’escripta, mi contet. Travalhava per Pistachon e d’autrei realisators, en pigista. L’aviáu pas remessa au moment dau filmatge, de son seti mi virava l’esquina. Urós sigueriam que l’asard nos metesse mai en presència. M’avisèri lèu que conveniá ailas de nos separar. Duviá partir de nuech emb la chorma de Pistachon per virar, luenh de Provença, la seguida dau film.
Mai anariá en genier, aquò era segur, per faire l’escripta, a la “Sant Vincènç Viranta”, en Borgonha, emb lo danés Breyer, un realisator crestian. “Tant vendrai en romavatge sus lei piadas de Vincènç, mon segond sant patron, ieu tanben” bretonegeri. Carlòta aguet un er de dos ers en m’avoant “t’aviáu quasi oblidat”.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari