Roge d’ivern
 
Mon iperoccitanisme voliá, d’aquèu tèmps, que consomessi jamai de vins dau Nòrd d’Euròpa, tròup depèndents a mon ideia dei descubertas de Chaptal. La Sant Vincènç m’aurà permés de tastar de Bourgogne, mai que de rason. En 78, si teniá a Savigny-les-Beaune, un vilatge vesin d’Aloxe-Corton. Cad’an la festa veniá en genier dins un dei vilatges borguinhons, sòcit de la Confrariá. Eri vengut m’un jorn d’avança e aviáu duermit, sota un molon de flaçadas, dins ma forgoneta esconduda darnier lo castèu. Lo matin dau dissabte aviáu lèu trovat defòra l’equipa danesa dau documentari “Vin e tradicien religiosa”. Carlòta escondiá sa blondor botticelliana, tapada coma sant Jòrgi, dins un anorac de caçaire inuit d’olifant de mar. Aviáu fach bobòu per que mi veguesse puei m’eri mesclat au public que badava. Breyer e sei vikings intervistavon davant la gleisa leis ainats de la comuna, candits dau frei mai fièrs, fàcia a la camera. De Sant Vincènç n’avián viscut doas a Savigny, mai eron totei agut anats festejar Vincènç en cò dei vesins. “Que faguesse solèu, que tombesse nèu, que plauguesse, sempre la Sant Vincènç si festejava dins l’afogament de la fe catolica, e vodriam que continuesse ansin, diguet un dei vielhs, mai Bacus e Silèna duvrián elei tanben aguer son estatua, tant lo pagan e lo crestian si mesclon aquí per una majoritat de Borguinhons”. Leis ancians avián pas esperat la televisien danesa per pensar au ròle de la festa dins una societat paisana. Avián tanben son ideia dau periu qu ‘amenaçava lei pichons productors faci a la creissènça dei pretz dei vinhaus, au cost dei drechs de successien qu’empachavon la trasmissien dau patrimòni familiau…
 
Agueri paur que, lo filmatge acabat, Carlòta mi plantesse busquèta. Mai non, mi venguet potonejar e mi prepauset d’anar passejar. Dins lei meians estrechs dei vinhaus que degun aviá encara podats, Carlòta caminava davant, la plaça mancava per anar cotria. Mi laissava l’iniciativa dau parlar. Grasilhavi coma sant Laurenç, maugrat lo frei, dins l’espèra d’una reviscolada dei sentiments carlòtians. Mai ges de miracle de Sant Vincènç! Per rompre lo silènci li demanderi se podiáu partajar sa cambra d’ostalariá a Beaune, estènt qu’aviáu pelat de nuech dins ma 4L.
 
— “Pòdi pe”— mi diguet dins son parlar nòrdoccitan dau relarg de Nontron, ciutat ente d’òmes fan de cotèus e de fremas sabon se ne’n servir contra d’amants gonfla bofigas.
 
Aneriam puei manjar un sieton de gougères que mastegueriam en silènci. “Auriès pas degut venir” mi diguet Carlòta, au momènt de partir escriptar en cò dei sòcis vincenistas de Savigny qu’eron per acabar la preparacien de la serada festiva. Un brigon despichat, crompèri lo gòt especiau de la sant Vincènç 78 que donava drech de tastar a volontat, lo dissabta, de vespre coma de nuech, puei lo dimenge. Savigny duviá, e duou encara, sa granda reputacien a sei rotges de pinot rotge, lo solet cepatge cavilhat qui. Lo terraire e lo biais dau vinhairon fan en Borgonha la diferència entre lei vins, pas lei cepatges.
 
Agueri lo tèmps dins lo tantòst de virar dins totei lei cròtas dubertas, ente lei vinhairons aculhents e risents fasián rodelar lei R en mi parlant. Dei vins de Savigny ne’n gardi la nostalgia. Mon iperoccitanisme m’aviá enganat. Si fa de grands vins au Nòrd de Tain l’Hermitage!!
 
Carlòta venguet manco au balèti d’après sopar. Tres de sei colègas tecnicians, de campò, cassuleron au rai de la bota. Fagueriam festa ensèms. Entre doei gòdos, tomberiam d’acòrdi per donar son independència au Groenland e ais ilas Feroe! Lo balèti acabat, eri mai pròche de vin que de quaranta, e ma chocadura tapava mau mon amarum. Carlòta m’escapava mai.
 
Mi desempalheri lèu lo lendeman, aviáu la gaunha blanca. Davant la gleisa, leis estatuas dau Sant eron ja sus leis espatlas dei sòcis dei confrairiás. Avián ren de comparables me lei “passos” de Juan de Juni, a la Semana Santa de Valladolid, que vint òmes an d’òbra per aussar . Aquí, lei Sant Vincènç, que tenon en man la grapa e la pauma dei martires, peson mens de vint quilòs e doei romieus baston per camalar son brancart. Eron totei venguts, romieus e badaires, de Pommard, Volnay, Nuits Saint Georges, Beaune, Aloxe- Corton…. Ges de Breyer, ges de Carlòta, m’estonava. Lo tèmps s’era abonassat, fasiá mens frei, mai plòuviá de banas au moment de la processien.  Estoica, la massa dei romieus caminava en silènci. Leis endumis deis annadas venèntas despendrián bessai de la volontat bòna ò marrida de Sant Vincènç.. Conveniá de pas faire ombra au sant patron en mantenent la tradicien. Dins la gleisa, trovèri Carlòta sensa sa chorma, bòrd que Lars lo sondier e lo Karl lo cadraire eron encara empegats de sa nasca d’ier. Era una mena d’accidènt dau travalh per aquelei chimaires de cerveza, qu’empachava lo registrament de la processien e de la messa… Enverinat, Breyer aviá anonciat la fin dau filmatge.
 
Voliáu que partessiam ensèms, me Carlòta, ara qu’aviá de tèmps davant èla… e que faguessiam de projectes d’avenidor, que decidessiam de viure ensèms, perquá non? «Pòdi pe partir me tu dins ton charrafi, ni a Dijon, ni en Provença, ni per un jorn, ni per la semana . Camini dins lo semenat e de restar soleta mi fa besonh. Dins tres mes, lo 20 d’abriu, anarai a Budapest, per virar lo documentari scenarisat que contarà lo viatge dei trobadors Gaucelm Faidit e Peire Vidal en Ongaria. Ne’n sarà Georg Leibnitz, l’especialista austrian de literatura occitana, lo productor . Mi podràs rescontrar lo 21 de ser a uech oras au cafá mai pròche dau Barri dei Pescadors. Se t’escrivi pas, es que to si farà coma t’o disi ara. Auràs ma respònsa a Budapest a ta demanda d’encuei, va prometi». Vaquí, resumit en provençau varés, çò que mi diguet en parlar limosin. Carlòta trantalhava; ieu esperavi mai.