La vida d’una lenga es paisselada d’eveniments istorics. Lo vòte de la Lei Molac n’es un per las lengas regionalas, doncas per la nòstra, l’occitan. Benlèu ne sèm a la debuta d’una dralha novèla, d’un camin novèl de l’istòria granda de la nòstra.
 
Mas quin camin o camins anam prene? E ont ne serem en 2100? Ben malaisit de o dire mas l’òm pòt totjorn far de rasonaments. Còsta pas dardènas mas pòt esclairar lo camin. La lei afortís las lengas regionalas mas, luènh de París, pel ciutadan enrasigat dins son vilatge o desrasigat dins son barri de ciutat, que vòl dire? Es que se sentís concernit del meteis biais? Benlèu o benlèu pas! E d’aquò li podem pas far repròchi. Viure, dempuèi de sègles, dins un país al monolinguisme caparut qu’escopís suls autres parlars, suls “patoès” de longa, ajuda pas a se demandar d’ont ven çò que parlas.
 
Se dire que çò que parli es la frucha de mon istòria personala mas tanben d’una longa istòria collectiva es pas aisit. Benlèu un del meriti primièr de las lengas regionalas es e serà de butar las tèstas a l’autoaanalisi de lor parlar. De qué parli? Del còp, Qual soi? Es pas ganhat d’avança! Abans de s’endralhar sul camin, cal saber que pòt i aver un camin e que i se pòt caminar. A l’ora d’ara, es que un fum de monde coneisson aquel camin? Es que sabon solament que n’i a un? Que benlèu sens o saber, ne carrejan un? Aquela conscientizacion individuala e collectiva, serà pas soncament l’afar de quauques especialistas saberuts, mas necessitarà una educacion al plurilinguisme qu’es l’afar de totas e totes se vòls capitar. S’agís pas de fargar de linguistas mas un pòble qu’aja una consciéncia linguistica.
 
Aquel trabalh de “desencadenatge” fach, vendrà l’aprendissatge e lo parlar en lenga regionala que se farà per causida. Mas, parla i aurà, causida i aurà, se respondèm individualament e collectivament a: Que vòl dire parlar en lenga regionala? Es ma cultura, ma lenga e la parli? Es per rebossitge? Per fiertat? Es voler se dire d’un autre biais? Es pas ma lenga mas la causissi e vòli la parlar? Es un mejan per ieu de me bastir o d’afortir çò que soi? Es un ligam social autre? Es una lenga ecologica per ieu? Es una riquessa de mai per ieu? Es enriquesir e prene plaça dins la societat d’un autre biais? Es un mejan de saber d’ont veni e saber melhor ont vau? Es un punt de partença per descobrir d’autras lengas romanas? Per se dobrir al multiculturalisme, al plurilinguisme? Es analisar çò que se passa dins lo monde amb un autre agach? Es se dire al monde d’un autre biais? Es s’engatjar dins un malhum economic per bastir de projèctes ambicioses amassa? Es...? Es...?
 
Causir la libertat del dire per sortir dels camins linguistics e culturals impausats que nos asservisson! Barbotir una lenga estrangièra per necessitat, charrar en lenga regionala per volontat!