Opinion
Climat o butabala?
I a, a còps, moments que son mauaisits de desbrembar. Atau en junh passat, avoi la marrida (o meslèu la bona) idèia d’espiar lo Jornau Televizat d’Arte tot escàs abans lo de França 2.
Lo JT d’Arte daubriscoc sus lo rapòrt de 4 000 paginas deu GIEC, los expèrts de l’ONU peu climat, qu’èra encara mès alarmista que non pas totis los autes auperabans. Pervei mancas d’aiga, exòdes, extinccions d’espècias, ondas de mar violentas, en un mot, un infèrn vertadièr peus dròlles que van naisher en 2021. Un brava part deu jornau i èra consacrada.
Puèi a 20h passi sus la 2. E aquiu, un aute monde se daubrís a mons uelhs estabosits. Lo JT de la cadena nacionala comença en parlar … de l’encontre de butabala que’s va debanar lo medish ser a Munic entre França e Alemanha peu campionat d’Euròpa. Cau díser que l’ahar èra grèu, qu’èra la daubertura de la competicion peus Blaus.
Aquesta anecdòta es fòrça simbolica de l’estat d’esperit dens lo quau sèm. Cau estar clar: quasi tot lo monde se’n fot. Pensi que i a fòrça monde que’s chepican quan vesen los imatge deus aigats o deus huecs, mes l’immensa majoritat a pas pres consciéncia de çò que’s debana. E pr’amor? Pr’amor que’s debana au finestron. Sembla encara luenh.
Totas las politicas engibanadas peus governants dinc ara son pas estadas qu’emplastras sus una quilha, son los rapòrts un après l’aute qu’ac disen. La demission de Nicolas Hulot pròva de plan que la presidéncia francesa a pas brica presa la dimension ecologica.
Lo problèma màger, ça’m par, es que lo sistèma dens lo quau vivèm pòt pas foncionar que par un creish de las activitats umanas, que s’apèra “la creishença”. Sense aquesta “creishença”, tot lo sistèma s’aclapa. E son justament, son las activitats umanas que produsissen lo desrèglament climatic. Doncas sembla evident qu’aqueste sistèma pòt pas reglar lo problèma.
La frasa que’s emplegada tot lo temps quan parlam d’aquò es: “Vam pas tornar a la candèla”. E òc, solide, vam pas guastar nòste confòrt, mes nòstes arrèr-arrèr-hilhs seràn obligats de tornar a la candèla un jorn e que patiràn de çò qu’am pas ren hèit.
Cresi francament que la majoritat i crei pas vertadièrament, e se ditz que los expèrtes se son benlèu enganats sense de poder se l’avoar o se’n rénder compte. Degun tocarà pas un son confòrt tan que serà pas tocat per un malur. Cadun pensa qu’es a l’aute de hèr un esfòrç.
Mes i a totun un pichon esper. Benlèu trobaratz aquò cinic, mes per qu’aquò se bolegue au nivèu internacionau, cau que vilas coma New-York, París o Londres sian tocadas. E justament es lo cas aqueste mes per New-York. Sabèm pas encara se los aigats en Alemanha van poder cambiar la mentalitat deus Alemans e se la resulta de las eleccions ne serà transformada.
Es pas lo quarantenat de mòrts, ailàs, que va hèr bolegar las causas o esmàver los qu’an una calculadera a la plaça deu còr, mes ara los domaus començan d’estar chifrats en dolars. Se ditz qu’aquò costèc mès de 100 miliards de dolars, lavetz que los aigats d’Alemanha hascón pujar la nòta a 22 miliards d’euros.
En tot saber qu’es lo sol biaish de pensar que possedissen nòstes poderoses, es benlèu lo darrèr esper que’ns demòra. O lavetz se’n cau des·hèr lèu.
Lo JT d’Arte daubriscoc sus lo rapòrt de 4 000 paginas deu GIEC, los expèrts de l’ONU peu climat, qu’èra encara mès alarmista que non pas totis los autes auperabans. Pervei mancas d’aiga, exòdes, extinccions d’espècias, ondas de mar violentas, en un mot, un infèrn vertadièr peus dròlles que van naisher en 2021. Un brava part deu jornau i èra consacrada.
Puèi a 20h passi sus la 2. E aquiu, un aute monde se daubrís a mons uelhs estabosits. Lo JT de la cadena nacionala comença en parlar … de l’encontre de butabala que’s va debanar lo medish ser a Munic entre França e Alemanha peu campionat d’Euròpa. Cau díser que l’ahar èra grèu, qu’èra la daubertura de la competicion peus Blaus.
Aquesta anecdòta es fòrça simbolica de l’estat d’esperit dens lo quau sèm. Cau estar clar: quasi tot lo monde se’n fot. Pensi que i a fòrça monde que’s chepican quan vesen los imatge deus aigats o deus huecs, mes l’immensa majoritat a pas pres consciéncia de çò que’s debana. E pr’amor? Pr’amor que’s debana au finestron. Sembla encara luenh.
Totas las politicas engibanadas peus governants dinc ara son pas estadas qu’emplastras sus una quilha, son los rapòrts un après l’aute qu’ac disen. La demission de Nicolas Hulot pròva de plan que la presidéncia francesa a pas brica presa la dimension ecologica.
Lo problèma màger, ça’m par, es que lo sistèma dens lo quau vivèm pòt pas foncionar que par un creish de las activitats umanas, que s’apèra “la creishença”. Sense aquesta “creishença”, tot lo sistèma s’aclapa. E son justament, son las activitats umanas que produsissen lo desrèglament climatic. Doncas sembla evident qu’aqueste sistèma pòt pas reglar lo problèma.
La frasa que’s emplegada tot lo temps quan parlam d’aquò es: “Vam pas tornar a la candèla”. E òc, solide, vam pas guastar nòste confòrt, mes nòstes arrèr-arrèr-hilhs seràn obligats de tornar a la candèla un jorn e que patiràn de çò qu’am pas ren hèit.
Cresi francament que la majoritat i crei pas vertadièrament, e se ditz que los expèrtes se son benlèu enganats sense de poder se l’avoar o se’n rénder compte. Degun tocarà pas un son confòrt tan que serà pas tocat per un malur. Cadun pensa qu’es a l’aute de hèr un esfòrç.
Mes i a totun un pichon esper. Benlèu trobaratz aquò cinic, mes per qu’aquò se bolegue au nivèu internacionau, cau que vilas coma New-York, París o Londres sian tocadas. E justament es lo cas aqueste mes per New-York. Sabèm pas encara se los aigats en Alemanha van poder cambiar la mentalitat deus Alemans e se la resulta de las eleccions ne serà transformada.
Es pas lo quarantenat de mòrts, ailàs, que va hèr bolegar las causas o esmàver los qu’an una calculadera a la plaça deu còr, mes ara los domaus començan d’estar chifrats en dolars. Se ditz qu’aquò costèc mès de 100 miliards de dolars, lavetz que los aigats d’Alemanha hascón pujar la nòta a 22 miliards d’euros.
En tot saber qu’es lo sol biaish de pensar que possedissen nòstes poderoses, es benlèu lo darrèr esper que’ns demòra. O lavetz se’n cau des·hèr lèu.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#4 Adiu Franc,
Quan disi "Tot lo monde se'n fot", es pas pr'amor d'aver espiat un mèdia (sus los quaus as rason), mes mèsleu un sentit qu'èi de discutir dambe lo monde a l'entorn. Tot lo monde se sentís, vertat, despoderat, mes sentissi qu'i a pas degun que vòlia hèr un esfòrç. La causa mès aisida seré de minjar pas de carn, se pòt començar de tira tre lo repaish seguent. Mes non pas. Quand vesi que las vendas de SUV es a pujar, etc ... Es un sentit mès que non pas una analisi.
#3https://sapiencia.eu/la-temperatura-mondiala-poiria-se-desbocar-ongan/?fbclid=IwAR20-tWGlNIVNfrcsi8iA9a4cEuSzF1A4Kbw7Mlt1hMigyoFfcp0tJkUJLc
Fa brave temps que gaiti pas pus las "informacions" sus la 2 o endacòm mai (sustot pas sus C News o BFM Quicòm...) ; quina vergonha aquela television publica pagada amb l'argent del paure colhon de ciutadan per prepausar cada còp una sopa indigèsta servida per presentators-tritzs "Estelas"que tustan milierats d'euros. Voletz un sicut de tria per la "Una" de la 2 ? Aicí l'avetz : la naissença d'un panda al zoò de Trifolhi-las-Aucas.
"Cau estar clar: quasi tot lo monde se’n fot." Car Joan-Marc Leclercq, me permetràs d'èsser un pauc mai mesurat e prudent ? Lo contengut del jornal que ne parlas non es "tot lo mond". Es solament la volontat d'una direccion de cadena televisuala de far passar un messatge mailèu que non pas un autre.
Se prenèm menimosament en consideracion lo contengut del jornal d'Arte, tot çò que fa la riquesa dels qualques potents es lo sistèmi actual s'abausarà lèu fait. An la man mesa subre los contenguts de la propaganda oficiala, siá per via dirècta (proprietaris de cadenas privadas) siá per via indirècta, en finançant la campanha electorala dels futurs elegits que decidiràn, en retorn, de remandar l'ascensor, s'assegurant dels interèsses privats d'aqueles tant generoses donators !!!! Es per exemple çò que se passa actualament. Aquò, si que ferrolha rèdge los contenguts de l'informacion "mainstrream". Mas d'aquí a pensar que totòm se'n chauta, i a benlèu un pauc luènh.
A mon umil punt de vista, fòrça mond a consiéncia dels enjòcs climatics, mas qui e qué lor permet una causida efectiva del mòde de vida, per exemple amb o sense automobila, amb o sense pesticidis, amb o sense arlèris pesugassament finançats al cap dels estats ? Cercam totes la pòrta de sortida, mas non la vesèm pas mai… E totun, benlèu ben existísn tota vesina, que non la sabèm mai distinguir.
Quò es nòstra fauta, quò es nòstra fauta, Quò es nòstra granda fauta!
Tal es lo slogan que l'òm auve dempuei trente ans.
Coma si chacun avia un bocin de responsabilitat dins l'afar, coma si chacun avia un bocin de poder per far quauqu'a ren. Culpabilisan culpabilisan lo paubre bogre que n'i es per ren.
Perqué los medias traitan aquil problem per dessus la jamba? Ente es la democracia dins tot aquò? Tot lo monde sab ben que quò arribara un jorn o l'autre, que disan. Quò es l'apocalipse. Es totjorn una salva de catastròfas a venir.
I a pas d'esper. L'òm montra totjorn la catsrtrofa, la miseria, las guerras mas jamai las bonas causas. Quò cree un climat de paur, de terror que sape lo moral.
Lo climat depend pas solament de las activitats umanas; i a tot çò que se passa dins l'espaça, las erupcions, solaris, daus cicles dins l'espaci qu'an una influença. Quò fai daus milliards d'annadas que la terra vira e que la vita ten mas a un fial. Tota temperatura chauda dins una partida de l'umanitat es un marrit signe mas la vague de fred qu'a tocat França e Occitania aqueste prima e estiu es jamai analisada.
Ente es la democracia? Ente son los scientifics que son pas d'acòrd emben la tesa de l'eschaurament climatic. E ben i son pas perque sem en dictatura.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari