E se, per un còp, daissavam l’actualitat de caire amb totes sos trebucs e totas sas trapèlas, per nos virar vèrs una actualitat diferenta, una actualitat insensibla en aparéncia a las mòdas mas, ça que la, de plan pè dins la vida vidanta d’un fum de gents que, per elas, la vida es un continuum que càmbia dapasset e non pas una seguida de rompeduras coma las que nos impausan los qu’an la pretencion de governar nòstras vidas…
 
La dimenjada passada —una dimenjada longa, ça que la, del divendres al dimars!— Mende, en Gavaudan (territòri que cobrís a pauc près lo departament de Losera), aculhiguèt d’òmes e de femnas per la Santa Estela, una manifestacion populara, una manifestacion que son amira es de promòure nòstra lenga e nòstra cultura d’òc amb concèrts, conferéncias, passa-carrièras amb de grops de dançaires e de musicaires vestits a la mòda d’autres còps e… una messa lo dimenge!
 
Ai, ai, ai! Veni de balhar lo baston per me far rompre los òsses. Pòdi ja entendre las remarcas dels uns e dels autres ara que veni de parlar de vestits d’autres còps e de “messa”; de qu’a a far la religion dins una dimenjada de promocion de nòstra lenga? etc.
 
Nòstra societat es lèsta a regetar los “vestits vièlhs” qué que sián e a embraçar las mòdas novèlas que porgisson cada setmana o gaireben.
 
Basta d’agachar nòstres elèits talament estacats a lors conviccions que ne’n càmbian al moment d’una eleccion se aquò lor pòt portar qualques bulletins de mai dins l’urna. Aital se passa!
 
Lo país, que d’unes dison pregond, lo mai sovent amb qualque mesprètz, es un còrs viu que seguís los cambiaments de la societat en los subissent mantuns còps. Mas, malgrat las constrenchas impausadas vengudas de naut e de luènh coma los okases d’un tsar de totas las Russias, los promotors —son pas los sols— de la lenga nòstra sabon que res se pòt pas bastir sus la sabla…
 
Los grops que participan a la Santa Estela del Felibritge an consciéncia que representan un passat acabat mas considèran que cal pas copar lo ligam amb los tempses vièlhs, amb de costumas que venon del fons dels atges e que fan una cadena ininterrompuda amb nòstres davancièrs.
 
La liturgia catolica tot parièr ramosa los participants dins la fe, una fe de carbonier benlèu, coma o canta Georges Brassens, mas per una majoritat, una fe sincèra qu’escomenja pas los mescresents e qu’empacha pas l’amistat entre los uns e los autres.
 
La lenga nòstra enfin participa d’aquela afirmacion d’una identitat autra que la “parisenca”. O sabèm que nòstra lenga malauteja fàcia a un poder exagonal que, desempuèi decennis, s’esfòrça de la far desaparéisser; pas mens, per mai d’un, es l’escasença de la far retronir, cadun dins son parlar.
 
Totòm pòt pas èsser un filosòf o un dialectician; çò que compta es l’onestetat e, dins una manifestacion aital, me sembla que la trobam sens fioridura.
 
Al temps que los partits politics èran de còrs vius, degun sorrisiá pas dels recampaments que se fasián cada annada; la Santa Estela recampa sos sòcis cada annada tanben e degun espèra pas i ganhar una sinecura mas simplament una participacion modèsta a l’òbra comuna: lo manten e l’espandiment de la lenga d’òc!