Opinion
Bòx
A l’espitau de Frejul (prononciar Freiú), avans d’anar consultar lo medecin conven d’anar querre un papafard que duvèm rendre puei, après que lo secretariat dau medecin l’ague tamponat. Fau tirar un numero e esperar son torn per rescontrar la secretària que vos demandarà la carta vitala e lo sanfrusquin dins un dei “bòx” (duvriam dire “bòxes” au plurau logicament). Es marcat ansin “box 1”, “box 2”, “box 3”, a Frejul, ciutat de mai de 2000 ans, patria dau generau roman Agricòla e de l’abat Sieyès (Sièies en occitan?) que juguèt un grand ròtle dau tèmps de la Revolucien. Pas un còup que vagui a l’espitau sensa que mi digui que siáu ni un muu, ni un ai, ni un cavau per mi rendre dins lo bòx, luec ente drech anar son aculhits lei bèstias.
L’avantatgi dau bòx, pron sovent tant estrech que lo locatari pòu pas gaire bolegar, es que cadun deis animaus a sa grúpia e son rastelier e que degun dei vesins podrà venir li escanar son fen o son òrdi. Mon paire, qu’aviá viscut doas guerras, diiá a prepaus dei marrits moments de la vida “Quora lo fen ven rare ai rasteliers, lei cavaus si garolhan”.
Lo vocabulari dau provençau es mai precís qu’ aquelei dau francés e de l’englés, me ne’n siáu avisat dempuei de tèmps. Per exèmple, en provençau, una porta pòu èstre clavada, barrada, tancada. Depende dau mejan emplegat per fermar. En francés avèm pas lei vèrbes equivalents.
Emplegariam lo provençau dins lei luecs publics coma es emplegat encuei lo catalan dau caire de Barcelona, Girona, Lleida e Tarragona, veiriam escrich a la plaça de “box”, lo mot “portanèu”, guichet en francés..
Es pas deman ailàs qu’aurem lo drech d’utilisar la lenga d’Òc per la sinhalizacien dei luecs publics. A París, leis adversaris dei lengas regionalas qu’an lo poder, n’empachan l’ emplec au nom de la primautat dau francés, sensa voguer s’avisar que lo vocabulari francés s’abastardisse de mai en mai emb l’americanizacien creissenta. E ansin, dins l’imperiau Frejul ne’n siam renduts a mandar leis umans que malautejan dins de bòxs.
L’avantatgi dau bòx, pron sovent tant estrech que lo locatari pòu pas gaire bolegar, es que cadun deis animaus a sa grúpia e son rastelier e que degun dei vesins podrà venir li escanar son fen o son òrdi. Mon paire, qu’aviá viscut doas guerras, diiá a prepaus dei marrits moments de la vida “Quora lo fen ven rare ai rasteliers, lei cavaus si garolhan”.
Lo vocabulari dau provençau es mai precís qu’ aquelei dau francés e de l’englés, me ne’n siáu avisat dempuei de tèmps. Per exèmple, en provençau, una porta pòu èstre clavada, barrada, tancada. Depende dau mejan emplegat per fermar. En francés avèm pas lei vèrbes equivalents.
Emplegariam lo provençau dins lei luecs publics coma es emplegat encuei lo catalan dau caire de Barcelona, Girona, Lleida e Tarragona, veiriam escrich a la plaça de “box”, lo mot “portanèu”, guichet en francés..
Es pas deman ailàs qu’aurem lo drech d’utilisar la lenga d’Òc per la sinhalizacien dei luecs publics. A París, leis adversaris dei lengas regionalas qu’an lo poder, n’empachan l’ emplec au nom de la primautat dau francés, sensa voguer s’avisar que lo vocabulari francés s’abastardisse de mai en mai emb l’americanizacien creissenta. E ansin, dins l’imperiau Frejul ne’n siam renduts a mandar leis umans que malautejan dins de bòxs.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#1 en occitan maritime dei Mauras e Esterèu [fre'jy] (freiú). Per la grafia òc, Frejul seriá melhora. Òc. D'Occitanistas escrivon Frejús tanben. Sabi pas perqué.
Lo rèsta, bodiu, ne'n fètz ce que volètz
Fréjus (fr)
Fòru* júliu (latin tardiu) : fòrum de Juli Cesar
Grafia classica etimologizanta: Frejul o Frejur (occ. Maritim) dambe finala muda.
(Cf Frejulenc o Frejurenc)
Fòr > fre (metatèsi)
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari