Opinion
Verrolh, ferrolh, barrolh
Lo verrolh o ferrolh o barrolh es un dispositiu per barrar una pòrta o per empachar un accès. Se ditz en francés verrou, en catalan forrellat, en italian chiavistello e en anglés bolt.
La forma mai conservatritz es verrolh que ven regularament dau latin popular verruculum, que ven dau latin classic veruculum “bròca pichona”, que ven ultimament dau latin veru ~ verus “bròca, dard”.
La forma ferrolh es una variacion de verrolh qu’a subit l’atraccion de fèrre, bòrd qu’un verrolh se fa sovent amb de fèrre. Se pòt trobar ferrolh dins pron de dialèctes, levat en gascon ont lo fèrre se ditz lo hèr. Quand consideram lo mot gascon lo hèr, sembla pas de i aver un mot gascon coma herrolh*.
(En catalan, lo mot forrellat “ferrolh” deriva d’una forma pus anciana ferroll “ferrolh” qu’a subit, coma en occitan, l’atraccion de ferro “fèrre”.)
La forma barrolh es una autra variacion de verrolh qu’a subit l’atraccion de barrar. Es una causa logica car un verrolh es concebut per barrar. Es una error d’escriure varrolh* amb una v en luòc de barrolh amb una b. La forma barrolh es pas una variacion simpla de verrolh ont v se prononciaciá /b/ segon la fonologia gascona e lengadociana. I a ben l’influéncia dau mot barrar dins barrolh e, donc, aquò s’escriu amb una b. Dins lei dialèctes que fan clarament la distincion fonologica entre v /v/ e b /b/, mai que mai en lemosin, en auvernhat, en vivaroaupenc e en provençau, podèm trobar sens problèma la forma barrolh amb una pronóncia clara de /b/ que se confond pas amb /v/.
(Pron localament, barrolh pòt passar a borrolh.)
La forma sarrolh se tròba de faiçon esporadica. Es una variacion de verrolh qu’a subit l’atraccion dau vèrb sarrar, que son sens es pròche d’aqueu de barrar.
La forma mai conservatritz es verrolh que ven regularament dau latin popular verruculum, que ven dau latin classic veruculum “bròca pichona”, que ven ultimament dau latin veru ~ verus “bròca, dard”.
La forma ferrolh es una variacion de verrolh qu’a subit l’atraccion de fèrre, bòrd qu’un verrolh se fa sovent amb de fèrre. Se pòt trobar ferrolh dins pron de dialèctes, levat en gascon ont lo fèrre se ditz lo hèr. Quand consideram lo mot gascon lo hèr, sembla pas de i aver un mot gascon coma herrolh*.
(En catalan, lo mot forrellat “ferrolh” deriva d’una forma pus anciana ferroll “ferrolh” qu’a subit, coma en occitan, l’atraccion de ferro “fèrre”.)
La forma barrolh es una autra variacion de verrolh qu’a subit l’atraccion de barrar. Es una causa logica car un verrolh es concebut per barrar. Es una error d’escriure varrolh* amb una v en luòc de barrolh amb una b. La forma barrolh es pas una variacion simpla de verrolh ont v se prononciaciá /b/ segon la fonologia gascona e lengadociana. I a ben l’influéncia dau mot barrar dins barrolh e, donc, aquò s’escriu amb una b. Dins lei dialèctes que fan clarament la distincion fonologica entre v /v/ e b /b/, mai que mai en lemosin, en auvernhat, en vivaroaupenc e en provençau, podèm trobar sens problèma la forma barrolh amb una pronóncia clara de /b/ que se confond pas amb /v/.
(Pron localament, barrolh pòt passar a borrolh.)
La forma sarrolh se tròba de faiçon esporadica. Es una variacion de verrolh qu’a subit l’atraccion dau vèrb sarrar, que son sens es pròche d’aqueu de barrar.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari