Demest los païses europèus, França e lo Reialme Unit son, almens dins la memòria collectiva, dos païses que foguèron gaireben en meteis temps de poténcias mondialas. Una coma l’autra an agut, als cors dels sègles e fins ara, de cantorals, enemics politics a còps, per vantar la qualitat de las institucions, l’engèni nacional e quitament lo bilanç “positiu” de la colonizacion! 
 
Los politicians se congostavan e se congostan encara d’aver de pòrta-votz aital que servisson, nolens volens, lor set de grandor; de segur, quand la causa ven un pauc tròp sensibla o va a contra-brieu, los comunicants que son los spin-doctors —conselhièrs en comunicacion— amaisan la colèra del pòble en condemnant los prepausses tenguts mas sabèm ben qu’es “per rire”.
 
De tota faiçon, un Francés o un Britanic a consciéncia d’apartenir al pòble causit e es aquí l’alh!
 
Los dos païses refusan d’admetre que la sola poténcia qu’an es de somiar als tempses d’autres còps. La realitat de uèi es plan diferenta, confrontats que son als problèmas d’immigracion.
 
Lo Reialme Unit faguèt venir après la segonda guèrra mondiala una man d’òbra bon mercat de las Antilhas —dicha generacion Windrush— e cinquanta ans après una ministra decidiguèt que, acarat a de dificultats economicas, devián se’n tornar en cò son. França seguiguèt la meteissa politica per tornar bastir lo país.
 
Los politicians foguèron pas jamai avaras de promessas que jamais tenguèron estant qu’engatjan pas que los que las creson!
 
Desempuèi qualques annadas, los dos païses son confrontats a una immigracion mai que mai politica. Amb la situacion dins mantuns païses de l’arc miègterranèu e dins l’Orient pròche, milierats de personas ensajan d’escapar a la mòrt e de trobar refugi dins los païses qu’an mes la Libertat al fronton de lors monuments e bastiments publics.
 
Sabián pas —o o volián pas saber— que lo camin pòt èsser fòrça long qui va de la copa als pòts. França coma lo Reialme Unit considèran ara que non solament pòdon pas “aculhir tota la misèria del monde” mas qu’aqueles paures bogres son majoritàriament una tropelada de valpauc que pensan pas qu’a profiechar de nòstres paradises.
 
La genta Priti Patel, secretària d’Estat a l’Interior del govèrn Johnson, nascuda a Londres mas filha d’immigrats indians considèra que cal rebutar aqueles barbars d’un tipe novèl enviats pel govèrn francés gelós de lor independéncia retrobada après lo Brexit.
 
Dempuèi annadas, los govèrns franceses successius percaçan aqueles vagabonds —que, çò dison, embèstian los bons ciutadans— brutlan o destrusisson tendas, materasses, etc.
 
Me sembla ça que la que França a una qualitat de mai, qualitat mesa en abans gràcias a l’eleccion presidenciala a venir. Mai patriòtas, mai universalistas que los candidats a l’eleccion, se pòt pas trobar. Los arguments son a l’auçada d’un grand país coma França e n’i a quitament un que seriá —s’ai plan comprés— per acceptar pas coma Francés que los qu’aurián un petit nom “de soca”!
 
Lo coneissètz, de segur… son nom de familha es berbèr e son petit nom es danés o suedés…
 
Coma o disiá un bon escrivan d’en çò nòstre, es a dire un escrivan occitan, l’Ives Roqueta — Yves Rouquette (1936-2015)—: “Sèm la raça mai pura de bastards que siá!”
 
E ben, m’estimi mai aital!